باسمه تعالی
قرآن کتاب حکمت است ، کتاب علم است ، کتاب حیات است . حیات امت¬ها و ملت¬ها در آشنایی با معارف قرآن و عمل به احکام قرآن است .
امروز این شوقی که به قرآن است را باید زیاد کرد .
مقام معظم رهبری(مدظله العالی)
.پرهيزازدشنام در همه حال-ت ب
وَ لَا تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّواْ اللَّهَ عَدْوَا بِغَيرِْ علم (108الانعام )
(به معبود) كسانى كه غير خدا را مىخوانند دشنام ندهيد، مبادا آنها (نيز) از روى (ظلم و) جهل، خدا را دشنام دهند! اينچنين براى هر امّتى عملشان را زينت داديم سپس بازگشت همه آنان به سوى پروردگارشان است و آنها را از آنچه عمل مىكردند، آگاه مىسازد (و پاداش و كيفر مىدهد).
پیامد: احساسات خود را نسبت به کنترل کنیم واز هرگونه بد دهنی بپرهیزیم و به بازتاب آن توجه داشته باشیم.
2.ذکر خدا آرامش دل ها-م ع
الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ تَطْمَئِنُُّّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئنُُّّ الْقُلُوبُ (28الرعد)
آنها كسانى هستند كه ايمان آوردهاند، و دلهايشان به ياد خدا مطمئن (و آرام) است آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرامش مىيابد!
پیامد: یاد خدا تنها به ذکر زبانی نیست بلکه در تمامی حالات به یاد خدا بودن مهم است وباعث آرامش دل می شود.
. روزی خداوند برای اهل تقوا- م ع**
وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً (2)َ و يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْراً (3طلاق)
و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مىدهد و هر كس بر خدا توكّل كند، كفايت امرش را مىكند خداوند فرمان خود را به انجام مىرساند و خدا براى هر چيزى اندازهاى قرار داده است!
پیامد: حل مشکلات از طریق گناه، رفتن به بیراهه است و فقط تقوا و خداترسی موجب خروج انسان از مشکلات زندگی است . در مدیریت بحران ها و فتنه ها دوچیز راه نجات است1:تقوا 2: تمسک به قرآن
.همسرداری خدا پسندانه-ت خ
عَاشرُِوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَيًْا وَ يجَْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيرًْا كَثِيرًا(19النساء)
و با آنان، بطور شايسته رفتار كنيد! و اگر از آنها، (بجهتى) كراهت داشتيد، (فوراً تصميم به جدايى نگيريد!) چه بسا چيزى خوشايند شما نباشد، و خداوند خير فراوانى در آن قرار مىدهد!
پیامد: با زنان باید خوش رفتاری کرد چون اسلام مدافع حقوق زنان است.
.کیفر و مجازات تهمت به دیگران –ت ب
وَ مَن يَكْسِبْ خَطِيَةً أَوْ إِثمًْا ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيًا فَقَدِ احْتَمَلَ بهُْتَانًا وَ إِثْمًا مُّبِينًا(112النساء)
و كسى كه خطا يا گناهى مرتكب شود، سپس بيگناهى را متهم سازد، بار بهتان و گناهِ آشكارى بر دوش گرفته است.
پیامد: تهمت به بی گناه مثل پرتاب تیر به آبروی او و حرام است.حال از هرنژاد، مکتب و هر
6.سرپیچی از هدایت الهی موجب گرفتاری در زندگی و آخرت -ت ب**
وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكاً وَ نحَْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَمَةِ أَعْمَى(124طه )
و هر كس از ياد من روى گردان شود، زندگى (سخت و) تنگى خواهد داشت و روز قيامت، او را نابينا محشور مىكنيم!».
پیامد: خداوند مجرمان را پس از اتمام حجت عذاب می کند.
8.دروغگویان حقیقی-ت ب
إِنَّمَا يَفْترَِى الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بَِايَاتِ اللَّهِ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْكَذِبُونَ(105النحل )
تنها كسانى دروغ مىبندند كه به آيات خدا ايمان ندارند (آرى،) دروغگويان واقعى آنها هستند.!
پیامد: کیفر مرتد قهر الهی در دنیا و آخرت است. انسان در معرض خطر و بدعاقبت شدن است. ;.
9.اثر تقوا- ت خ**
وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يجَْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْرًا(4الطلاق )
هر كس تقواى الهى پيشه كند، خداوند كار را بر او آسان مىسازد!
پیامد: برای افراد باتقوا تحمل سختی ها آسان است، چون تقوا ظرفیت انسان را بالا می برد و ممکن است بخشی از گره های زندگی بر اثر بی تقوایی باشد.
.نشانه دوستان واقعی خداوند- ت خ
قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكمُْ ذُنُوبَكمُْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ( 31آل عمران)
بگو: «اگر خدا را دوست مىداريد، از من پيروى كنيد! تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد و خدا آمرزنده مهربان است.»
پیامد: هر ادعایی با عمل ثابت می شود، بنابراین لازمه ایمان به خدا پیروی از اولیای اوست.
.حق پرستان در دنیا و قیامت مورد حمایت خدا هستند- م ع**
إِنَّ الَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَمُواْ تَتَنزََّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَئكَةُ أَلَّا تخََافُواْ وَ لَا تحَْزَنُواْ وَ أَبْشِرُواْ بِالجَْنَّةِ الَّتىِ كُنتُمْ تُوعَدُونَ
(30فصلت )
به يقين كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداوند يگانه است!» سپس استقامت كردند، فرشتگان بر آنان نازل مىشوند كه: «نترسيد و غمگين مباشيد، و بشارت باد بر شما به آن بهشتى كه به شما وعده داده شده است!.
پیامد: آنچه ایمان را به نتیجه می رساند، استقامت است وگرنه چه بسیار مومنانی که بدعاقبت شدند و همچنین استقامتی ارزش دارد که طولانی باشد.
.عوامل رسیدن به پیروزی و امدادهای الهی- ت خ**
وأَطِيعُواْ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَا تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَ تَذْهَبَ رِيحُكمُْ وَ اصْبِرُواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ
(46الانفال)
و (فرمان) خدا و پيامبرش را اطاعت نماييد! و نزاع (و كشمكش) نكنيد، تا سست نشويد، و قدرت (و شوكت) شما از ميان نرود! و صبر و استقامت كنيد كه خداوند با استقامت كنندگان است.
پیامد: قانون و رهبر الهی محور وحدت است، و نزاع و دشمنی عامل پوک شدن از درون و بی آبرویی از بیرون است.
.با صادقان باشید- ت خ
يَأَيُّهَاالَّذِينَءَامَنُوا ْاتَّقُوا ْاللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ
(119التوبه )
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد، و با صادقان باشيد!
پیامد: دوستی و هم نشینی با راستگویان، یکی از عوامل تربیت و جلوگیری انسان از انحراف است.
.سه عامل رستگاری مومنین- ت خ**
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ ابْتَغُواْ إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَ جَاهِدُواْ فىِ سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (35المائده)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد! و وسيلهاى براى تقرب به او بجوئيد! و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد.
پیامد: ایمان و تقوا و شفاعت و جهاد راه رستگاری و سعادت است. برای رسیدن به فلاح هم باید گناهان را ترک کرد و هم باید طاعات را انجام داد.
تفسیر نور – ج3 – ص 79
.جزای اعمال بد – ت ب**
وَ مَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فىِ النَّارِ هَلْ تُجزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (90النمل)
و آنها كه اعمال بدى انجام دهند، به صورت در آتش افكنده مىشوند آيا جزايى جز آنچه عمل مىكرديد خواهيد داشت؟
پیامد: کیفرهای الهی بازتاب اعمال و تجسم عملکرد ماست.آری کسانی که بعد از شنیدن حق روی خود را از آن برمی گردانند درآن روز به صورت به دوزخ می افتند.اعمال انسان در قیامت مجسم شده و انسان را گرفتار می کند.
تفسیر نور – ج 8 – ص 468
16.نیکی و بدی انسان متوجه خود اوست- ت خ **
إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكمُْ وَ إِنْ أَسَأْتمُْ فَلَهَا (7اسراء)
اگر نيكى كنيد، به خودتان نيكى مىكنيد و اگر بدى كنيد باز هم به خود مىكنيد.
پیامد: نیکی و بدی ما به خداوند سود یا زیانی نمی رساند بلکه نتیجه آن به خود ما باز میگردد.
تفسیر نور – ج 7 – ص 24
.لجبازی و حق ناپذیری عمدی کافران و عاقبت آنان-ب**
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ ءَ أَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنون
(6 البقره)
كسانى كه كافر شدند، براى آنان تفاوت نمىكند كه آنان را (از عذاب الهى) بترسانى يا نترسانى ايمان نخواهند آورد..
پیامد: لجاجت و تعصب جاهلانه انسان را جماد گونه می کند. اگرانذار و هشدار درانسان اثر نکند بشارت و وعده ها نیز اثر نخواهد کرد.انتظار ایمان آوردن همه مردم را نداشته باشید.
تفسیر نور- ج1 – ص 49
18.وجوب وفای به عهد- ت خ
وَ أَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كاَنَ مَسُْولًا
( 34 الاسراء)
و به عهد (خود) وفا كنيد، كه از عهد سؤال مىشود!.
پیامد: به پیمان ها هرچه و با هرکه که باشد وفادار باشید
19.درِگوشی در جمع باعث ناراحتی و آزار مومنان است- ت ب
إِنَّمَا النَّجْوَى مِنَ الشَّيْطَانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ لَيْسَ بِضَارِّهِمْ شَيًْا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ عَلىَ اللَّهِ فَلْيَتَوَكلَِ الْمُؤْمِنُون (10 مجادله)
نجوا تنها از سوى شيطان است مىخواهد با آن مؤمنان غمگين شوند ولى نمى تواند هيچ گونه ضررى به آنها برساند جز بفرمان خدا پس مؤمنان تنها بر خدا توكّل كنند!.
پیامد: هرگونه سخن آشکار و نهانی که موجب ترس و دلهره میان مسلمانان گردد، کاری شیطانی است.توکل بر خدا کار هرکس نیست ایمان می خواهد.گرچه خداوند از مومنان حمایت می کند ولی آنان نیز باید برخداوند توکل کنند.
تفسیر نور – ج 11 – ص 511
ویژگی های بندگان شایسته خدا- ت خ . 21
وَ عِبَادُ الرَّحْمَانِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلىَ الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَهِلُونَ قَالُواْ سَلَامًا
(63الفرقان )
بندگان (خاص خداوند) رحمان، كسانى هستند كه با آرامش و بىتكبّر بر زمين راه مىروند و هنگامى كه جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گويند)، به آنها سلام مىگويند (و با بىاعتنايى و بزرگوارى مىگذرند)
پیامد: بالاترین مدال برای انسان مدال بندگی خداست.رفتار هرکس نشان دهنده شخصیت اوست .سرچشمه ملایمت و نرم خویی بندگان خدا ایمان است ، نه ترس و ضعف آن ها. باجاهلان مقابله به مثل نکنید.
تفسیر نور- ج 8 – ص 277
22.سوظن و تجسس و غیبت حرام است-ت ب
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لاَ تَجَسَّسُوا وَ لاَ يَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاًأَيُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ يَأْکُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ
(12الحجرات)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از بسيارى از گمانها بپرهيزيد، چرا كه بعضى از گمانها گناه است و هرگز (در كار ديگران) تجسّس نكنيد و هيچ يك از شما ديگرى را غيبت نكند، آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به يقين) همه شما، از اين امر كراهت داريد.
پیامد: ایمان با سوظن و تجسس درکار مردم و غیبت آنان سازگار نیست. برای جلوگیری از غیبت باید زمینه های غیبت را مسدود کرد.گناه گرچه درظاهر شیرین است ولی دردید باطنی و ملکوتی تنفرآور است.
تفسیرنور – ج 11 – ص 191
23.انس با قرآن-م ق
فَاقْرَءُواْ مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْءَانِ
(20المزمل)
آنچه براى شما ميسّراست از قرآن بخوانيد.
پیامد: اقامه نماز و تلاوت قرآن از بهترین آداب شب زنده داری است.ارتباط با قرآن و تلاوت آن در هر حال لازم است حتی در بستر بیماری یا سفر و جهاد.
تفسیر نور – ج 12 – ص 278
24.عدم دل بستگی به دنیا و غم و شادی آن-ت خ
لِکَيْلاَ تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَکُمْ وَ لاَ تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ وَ اللَّهُ لاَ يُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ
(23الحديد)
اين بخاطر آن است كه براى آنچه از دست دادهايد تأسف نخوريد، و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشيد و خداوند هيچ متكبّر فخرفروشى را دوست ندارد
پیامد: نعمت ها از خداوند است ولی سلب نعمت ها به خدا نسبت داده نشده است.کسی که از مقدرات الهی غافل است، گمان می کند فضیلتی دارد که خداوند به خاطر آن به اون نعمت داده و لذا بر دیگران فخر می فروشد.
تفسیرنور – ج11 – ص 480
25.مومنان با یکدیگر برادرند- ت خ
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُواْ بَينَْ أَخَوَيْكمُْ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكمُْ تُرْحَمُونَ
(10الحجرات)
مؤمنان برادر يكديگرند پس دو برادر خود را صلح و آشتى دهيد و تقواى الهى پيشه كنيد، باشد كه مشمول رحمت او شويد!
پیامد: رابطه برادری در گرو ایمان است.هیچکس خود را برتر از دیگران نداند.برای برقراری صلح و آشتی از کلمات محبت آمیز استفاده کنیم.جلوگیری از نزاع و اقدام برای برقراری صلح وظیفه همه است. صلح و صفا مقدمه نزول رحمت الهی است.
تفسیر نور – ج 11 – ص 181-182
26.آثار زیان بار گناه- ت ب
وَ مَن يَكْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا يَكْسِبُهُ عَلىَ نَفْسِهِ وَ كاَنَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا
ّ
و كسى كه گناهى مرتكب شود، به زيان خود مرتكب شده، خداوند، دانا و حكيم است
پیامد: هرگناهی در روح و جان انسان اثر مستقیم دارد.انسان مجبور نیست و گناه را با اختیار و اراده خود انجام می دهد.در بازگزداندن آثار بد گناه به گناهکار هیچ خطایی رخ نمی دهد و کاری حکیمانه است.
تفسیر نور – ج 2 – ص380
.اثر خوبی ها-ت خ**
إِنَّ الحَْسَنَاتِ يُذْهِبنَْ السَّيَِّاتِ ذَالِكَ ذِكْرَى لِلذَّاكِرِينَ
(114هود)
حسنات، سيئات (و آثار آنها را) از بين مىبرند اين تذكّرى است براى كسانى كه اهل تذكّرند
پیامد: اعمال انسان در یکدیگر تاثیر دارند. دستور به نماز روشن ترین پند خداست.
تفسیر نور – ج 5 ص 392
.نتیجه انفاق های ریاکاران-ت ب
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَ الْأَذَى كاَلَّذِى يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَ لَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاَْخِر
(264البقره)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! بخششهاى خود را با منت و آزار، باطل نسازيد! همانند كسى كه مال خود را براى نشان دادن به مردم، انفاق مىكند و به خدا و روز رستاخيز، ايمان نمىآورد.
پیامد: منت گذاری و آزار فقیر، پاداش انفاق و صدقات را ازبین می برد. ریا نشانه عدم ایمان واقعی به پروردگار و قیامت است.
تفسیر نور- ج 1 ص 427
.فایده صبر و نماز-ت خ
وَ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْوَالصَّلَوةِ وَ إِنهََّا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلىَ الخَْاشِعِينَ
(45البقره)
از صبر و نماز يارى جوييد (و با استقامت و مهار هوسهاى درونى و توجه به پروردگار، نيرو بگيريد) و اين كار، جز براى خاشعان، گران است.
پیامد: صبر و نماز دو اهرم نیرومند در برابر مشکلات است.هرچه درآستان خدا اظهار عجز و بندگی بیشتری کنیم امدادهای اورا بیشتر دریافت کرده و بر مشکلات پیروز خواهیم شد.سنگین بودن نماز نشانه تکبر در برابر خداست.
تفسیر نور- ج1 – ص 106
.هیچگاه از رحمت پروردگارناامید نشوید-ت خ
قُلْ يَاعِبَادِىَ الَّذِينَ أَسْرَفُواْ عَلىَ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُواْ مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًاإِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
(53الزمر)
بگو: «اى بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كردهايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همه گناهان را مىآمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.
پیامد: قوانین و احکام الهی در حد اعتدال است و نافرمانی مردم تجاوز از حد اعتدال است. دربخشش الهی نوع و مقدار گناه تفاوتی ندارد.یاس از رحمت الهی جایز نیست.امید به مغفرت زمینه آمرزش است.
تفسیر نور – ج 10 – ص 188
.گذشت و مدارا بامردم –ت خ
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنهُْمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ
(159آل عمران)
به (بركت) رحمت الهى، در برابر آنان [مردم] نرم (و مهربان) شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو، پراكنده مىشدند. پس آنها را ببخش و براى آنها آمرزش بطلب.
پیامد: نرمش با مردم یک هدیه الهی است.افراد خشن و سختگیر نمی توانند مردم داری کنند.خطاکاران پشیمان و گناهکاران شرمنده را بپذیرید و جذب کنید.
تفسیر نور- ج 2 – ص 184
.تنها راه ورود به بهشت-ت خ
وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
(82البقره)
و آنها كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام دادهاند، آنان اهل بهشتند و هميشه در آن خواهند ماند.
پیامد: ایمان از عمل جدا نیست. ملاک بهشت ایمان و عمل است ، نه خیال و آرزو. انجام یک عمل صالح کفایت نمی کند، بلکه داشتن خوی نیکوکاری و انجام هرگونه کار صالحی لازم است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 148ا
.توکل به خداوند پس از مشورت-ت خ
وَ شَاوِرْهُمْ فىِ الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلىَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يحُِبُّ الْمُتَوَكلِِّينَ
(159ال عمران )
و در كارها، با آنان مشورت كن! اما هنگامى كه تصميم گرفتى، (قاطع باش! و) بر خدا توكل كن! زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد.
پیامد: ارزش مشورت را با ناکامی ای موسمی نادیده نگیرید. مشورت منافاتی با حاکمیت و احد و قاطعیت ندارد.در کنار فکر و مشورت توکل بر خدا فراموش نشود.ابتدا مشورت و سپس توکل ، راه چاره کارهاست، خواه به نتیجه برسیم ، خواه نرسیم.
تفسیر نور – ج 2 – 185
.موعظه هایی نجات بخش از جانب خداوند- ت خ
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّواْ الْأَمَانَاتِ إِلىَ أَهْلِهَاوَ إِذَا حَكَمْتُم بَينَْ النَّاسِ أَن تحَْكُمُواْ بِالْعَدْلِ
(نساء58)
خداوند به شما فرمان مىدهد كه امانتها را به صاحبانش بدهيد! و هنگامى كه ميان مردم داورى مىكنيد، به عدالت داورى كنيد.
پیامد: هر امانتی صاحبی دارد و هرکس لیاقت و استعداد کار و مقامی را دارد.در ادای امانت و دادگری ایمان شرط نیست، نسبت به همه مردم باید امین و دادگر بود.قاضی و حاکم باید عادل باشد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 311
.اهل تقوا چه کسانی هستند- ت خ
الَّذِينَ يُنفِقُونَ فىِ السَّرَّاءِ وَ الضرََّّاءِ وَ الْكَظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ يحُِبُّ الْمُحْسِنِينَ
(134آل عمران)
همانها كه در توانگرى و تنگدستى، انفاق مىكنند و خشم خود را فرو مىبرند و از خطاى مردم درمىگذرند و خدا نيكوكاران را دوست دارد..
پیامد: تقوا از انفاق جدا نیست، انفاق سخاوت می خواهد نه ثروت.در عفو خطاکاران ایمان او شرط نیست.کسی که میخواد محبوب خدا شود باید از مال خود بگذرد و خشم و غضب را فرو برد.انفاق به محرومان و گذشت از خطای مردم از مصادیق احسان و نیکوکاری است.
تفسیر نور – ج 2 – ص 156.157
.راه رسیدن به مقام والای ابرار-ت خ
لن تَنَالُواْ الْبرَِّ حَتىَ تُنفِقُواْ مِمَّا تحُِبُّونَ وَ مَا تُنفِقُواْ مِن شىَْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ
(92آل عمران)
هرگز به (حقيقت) نيكوكارى نمىرسيد مگر اينكه از آنچه دوست مىداريد، (در راه خدا) انفاق كنيد و آنچه انفاق مىكنيد، خداوند از آن آگاه است.
پیامد: یگانه راه رسیدن به مقام نیکوکاران ، انفاق خالصانه از امور مورد علاقه است، نه فقط ذکر و دعا.درمکتب اسلام هدف از انفاق فقرزدایی نیست بلکه رشد انفاق کننده مطرح است.خداوند انفاق مارا می بیند، پس بهترین هارا انفاق کنیم.
تفسیر نور – ج 2 – ص 112
.راه رفتن متکبرانه ممنوع است- ت ب
وَ لَا تَمْشِ فىِ الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تخَْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَن تَبْلُغَ الجِْبَالَ طُولًا
(37الاسراء)
و روى زمين، با تكبر راه مرو! تو نمىتوانى زمين را بشكافى، و طول قامتت هرگز به كوهها نمىرسد
پیامد: تکبر حتی در راه رفتن از نظر قرآن نکوهیده است.راه مقابله با تکبر توجه دادن به ضعف ها و عجزهاست.
تفسیر نور – ج 7 – ص 62
.افتخار آفرینان واقعی- ت خ**
الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالهِِمْ وَ أَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللَّهِ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْفَائزُونَ
(20التوبه )
آنها كه ايمان آوردند، و هجرت كردند، و با اموال و جانهايشان در راه خدا جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است و آنها پيروز و رستگارند.
پیامد: ایمان، هجرت و جهاد همچون تقوا، در راس همه ارزش هاست. در محاسبات الهی ایمان، هجرت و جهاد ملاک ارزش است.فوز و رستگاری در سایه ایمان ، هجرت و جهاد است.
تفسیر نور- ج 5 – 35
. سخن گفتن به نیکوترین روش- ت خ
وَقُل لِّعِبَادِى يَقُولُواْ الَّتىِ هِىَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنهَُمْ (53 اسراء)
به بندگانم بگو: «سخنى بگويند كه بهترين باشد! چرا كه (شيطان بوسيله سخنان ناموزون)، ميان آنها فتنه و فساد مىكند
پیامد: در دعوت به کلام نیکو ، خودباید نیکوسخن باشیم. کلام و گفتار خوب زمینه ساز محبت، و سخن ناروا زمینه ساز انواع وسوسه های شیطانی است.لازمه عبودیت خوش گفتاری با دیگران است.
تفسیر نور- ج 7 – ص 75
.راستگویی مومنان در عهد و پیمان-ت خ
مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَاهَدُواْ اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضىَ نَحبَهُ وَ مِنهُْم مَّن يَنتَظِرُ وَ مَا بَدَّلُواْ تَبْدِيلًا
(الاحزاب23)
در ميان مؤمنان مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستند صادقانه ايستادهاند بعضى پيمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشيدند)، و بعضى ديگر در انتظارند و هرگز تغيير و تبديلى در عهد و پيمان خود ندادند.
پیامد: همه اصحاب پیامبر و مومنان در یک درجه نیستند.دفاع از حق تا مرز شهادت نشانه صداقت در ایمان است. مومنان واقعی پایبند عهد و پیمان خود با خدا هستند و هیچ چیز حتی شهادت دوستان و عزیزان روحیه آنان را تغییر نمی دهد.
تفسیر نور – ج 9 – ص 348
.مسخره کردن وعیب جویی ممنوع- ت ب
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَکُونُوا خَيْراً مِنْهُمْ (11الحجرات)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! نبايد گروهى از مردان شما گروه ديگر را مسخره كنند، شايد آنها از اينها بهتر باشند.
پیامد: ایمان با مسخره کردن بندگان خدا سازگار نیست. کسی که مردم را از توهین باز می دارد نباید در شیوه سخنش توهین باشد.مسخره کردن کلید فتنه و کینه و دشمنی است.ریشه مسخره کردن خود برتر بینی است که قرآن این ریشه را می خشکاند و می فرماید: نباید خودرا بهتر از دیگران بدانید، شاید او بهتر از شما باشد.
تفسیر نور – ج 11 – ص 185
.به آنچه می گویید عمل کنید- ت ب
يَأاَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ
(2الصف)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! چرا سخنى مىگوييد كه عمل نمىكنيد؟!
پیامد: ایمان باید با عمل و صداقت همراه باشد وگرنه مستحق سرزنش و توبیخ است.
تفسیر نمونه – ج 11- ص 600
.مذمت القاب زشت- ت ب
وَ لاَ تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُمْ وَ لاَ تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَ مَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ(11الحجرات)
و يكديگر را مورد طعن و عيبجويى قرار ندهيد و با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد، بسيار بد است كه بر كسى پس از ايمان نام كفرآميز بگذاريد و آنها كه توبه نكنند، ظالم و ستمگرند!.
پیامد: عیب جویی از مردم در حقیقت عیب جویی از خود است و نقل عیب دیگران عامل کشف عیوب خود است.بد صدازدن یکطرفه باقی نمی ماند دیر یا زود مسئله به دوطرف کشیده میشود.مسخره کردن تجاوز به حریم افراد است و اگر مسخره کننده توبه نکند ظالم است.
تفسیر نور – ج 11 – ص185
ترجمه:
.پاداش خداوند به قرض دهندگان- ت خ
إِن تُقْرِضُواْ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ(17التغابن)
اگر به خدا قرض الحسنه دهيد، آن را براى شما مضاعف مىسازد و شما را مىبخشد و خداوند شكركننده و بردبار است
پیامد: یا انفاق کنید و ببخشید، یا قرض الحسنه بدهید. وام دادن به خلق خدا ، وام دادن به خداست.وام دادن و حل مشکلات مردم سبب گذشت خداوند از گناهان است.
تفسیر نور – ج 12 – ص 92
.بی توجهی مومن به لغویات- ت خ
وَ الَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّواْ بِاللَّغْوِ مَرُّواْ كِرَامًا(الفرقان72)
و كسانى كه شهادت به باطل نمىدهند (و در مجالس باطل شركت نمىكنند) و هنگامى كه با لغو و بيهودگى برخورد كنند، بزرگوارانه از آن مىگذرند
پیامد: نه تنها انجام گناه حرام است، بلکه شرکت در جلسه گناه و شاهد بودن بر گناه نیز ممنع است. حاظر نشدن در مجلس گناه و بی اعتنایی به گناهوکاران، نوعی نهی از منکر است.
تفسیر نور- ج 8 – ص 285
.فریب کاری و ریاکاری منافقین- ت ب
إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خَادِعُهُمْ وَ إِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلاَةِ قَامُوا کُسَالَى يُرَاءُونَ النَّاسَ وَ لاَ يَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلاَّ قَلِيلاً (النساء142)
منافقان مىخواهند خدا را فريب دهند در حالى كه او آنها را فريب مىدهد و هنگامى كه به نماز برمىخيزند، با كسالت برمىخيزند و در برابر مردم ريا مىكنند و خدا را جز اندكى ياد نمىنمايند! .
پیامد: فریبکاری، بی نشاطی در نماز، ریاکاری و غفلت از یاد خدا از نشانه های نفاق است.منافقان بدانند که با خدا طرف هستند.
تفسیر نور – ج 2 – ص 416
.عفو وگذشت ازخطاى ديگران باعث عفو الهی- ت خ**
وَ لْيَعْفُواْ وَ لْيَصْفَحُواْ أَلَا تحُِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكمُْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(22النور)
آنها بايد عفو كنند و چشم بپوشند آيا دوست نمىداريد خداوند شما را ببخشد؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است
پیامد: کسی که دیگران را ببخشد به بخشش الهی نزدیک تر است. هدف از عفو و گذشت کسب مغفرت خدا باشد نه چیز دیگر.
تفسیر نور – ج 8 – ص 164
.روزی خداوند برای اهل تقوا- ت خ**
وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يجَْعَل لَّهُ مخَْرَجًا
وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يحَْتَسِبُ وَ مَن يَتَوَكلَْ عَلىَ اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكلُِّ شىَْءٍ قَدْرًا (3و2 الطلاق)
و هر كس تقواى الهى پيشه كند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىكند،و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مىدهد و هر كس بر خدا توكّل كند، كفايت امرش را مىكند خداوند فرمان خود را به انجام مىرساند و خدا براى هر چيزى اندازهاى قرار داده است!
پیامد: در حديثى از ابو ذر غفارى نقل شده كه پيامبر ص فرمود:
انى لا علم آية لو اخذ بها الناس لكفتهم: وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً … فما زال يقولها و يعيدها
:” من آيهاى را مىشناسم كه اگر تمام انسانها دست به دامن آن زنند براى حل مشكلات آنها كافى است، پس آيه” وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ” را تلاوت فرمود و بارها آن را تكرار كرد” «1».
تفسیر نور – ج 12 – ص 106
.تاثیر مخرب دوست بد- ت ب
يَاوَيْلَتىَ لَيْتَنىِ لَمْ اَتخَِّذْ فُلَانًا خَلِيلًا (28) لَّقَدْ أَضَلَّنىِ عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنىِ وَ كَانَ الشَّيْطَنُ لِلْانسَنِ خَذُولًا(29فرقان)
اى واى بر من، كاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نكرده بودم!
او مرا از يادآورى (حق) گمراه ساخت بعد از آنكه (ياد حق) به سراغ من آمده بود!» و شيطان هميشه خواركنند انسان بوده است
پیامد: پشیمانی دلیل بر اختیار انسان است و اگر کسی مجبور بود پشیمانی معنا نداشت. دوستی های نامشروع امروز فردای خطرناکی دارد، دوست در سرنوشت انسان موثر است.
تفسیر نور – ج 8 – ص 245
.(اسراف کاران) برادران شیطان- ت ب
إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كاَنُواْ إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَ كاَنَ الشَّيْطَنُ لِرَبِّهِ كَفُورًا
(27اسراء)
چرا كه تبذيركنندگان، برادران شياطينند و شيطان در برابر پروردگارش، بسيار ناسپاس بود.
پیامد: مصرف مال و دارایی در غیر مورد آن کاری شیطانی و نوعی ناسپاسی است. مومن با مومن برادر است و مسرف با شیطان. تبذیر نشانه ی کفران و ناسپاسی است نه نشانه سخاوت و بخشندگی
تفسیر نور- ج 7 – ص 46
.صابران چه کسانی هستند :
الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَيْهِ رَاجِعون (ت خ)(بقره آیه ۱۵۶)**
آنها كه هر گاه مصيبتى به ايشان مىرسد، مىگويند: «ما از آنِ خدائيم و به سوى او بازمىگرديم
پیامد: ریشه صبر، ایمان به خداوند، معاد و امید به دریافت پاداش است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 243
. خدا اجابت کننده دعا
وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ _ ت خ**
(60غافر)
پروردگار شما گفته است: «مرا بخوانيد تا (دعاى) شما را بپذيرم!
پیامد: دعا همرا ایمان و عمل صالح و با اخلاص باشد.
تفسیر نور- ج 10- ص280
79.رفتار كريمانه-ت ب*
فرقان/72
وَإِذَا مَرُّوا ْبِاللَّغْو ِمَرُّو اْكِرَامًا
و هنگامى كه با لغو و بيهودگى برخورد كنند، بزرگوارانه از آن مىگذرند..
پیامد: نه تنها انجام گناه حرام است، بلکه شرکت کردن در جلسه گناه و شاهد بودن گناه نیز ممنوع است. در شیوه نهی از منکر همه جا خشونت لازم نیست. نگذاریم فکر بد در روح ما مستقر شود.
تفسیرنور – ج 8 – ص 285
- استقامت در دعوت به سوی خدا- ت خ
هود/112
فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ
پس همان گونه كه فرمان يافتهاى، استقامت كن وهمچنين كسانى كه باتو بسوى خدا آمدهاند (بايداستقامت كنند)
پیامد: حال که خداوند کیفر و پاداش همه را بدون کم و کاست می دهد، پس استقامت کن.دراستقامت و پایداری رهبر باید پیشگام همه باشد.پایداری زمانی ارزش دارد که در همه امور باشد.
تفسیر نور- ج 5 – ص 388
81.موعظه های نجات بخش از جانب خداوند- ت خ*
نساء/58
إِنَّاللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّوا ْالْأَمَانَاتِ إِلىَ أَهْلِهَا
خداوند به شما فرمان مىدهد كه امانت هارا به صاحبانش بدهيد
پیامد: هرامانتی صاحبی داردو هرکس لیاقت و استعداد کار و مقامی را دارد.در ادای امانت و دادگری ایمان شرط نیست، نسبت به همه مردم باید امین و دادگر بود.
تفسیر نور- ج 2 – ص 311
82.پاداش عفو و اصلاح- ت خ *
شوری/40
وَ جَزَ ؤُاْ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلىَ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يحُِبُّ الظَّالِمِينَ(40)
كيفر بدى، مجازاتى است همانند آن و هر كس عفو و اصلاح كند، پاداش او با خداست خداوند ظالمان را دوست ندارد
پیامد: عفو و اصلاح از کسی که قدرت انتقام دارد، پاداش بزرگی در پی خواهد داشت.
تفسیر نور – ج 10 – ص 417
83.آداب شنیدن و گوش دادن به قرآن- ت خ
اعراف/204
وَإِذَاقُرِئَ الْقُرْءَان ُفَاسْتَمِعُواْلَهُ و َاََنصِتُوا ْلَعَلَّكُم ْتُرْحَمُون
هنگامى كه قرآن خوانده شود، گوش فرا دهيد و خاموش باشيد شايد مشمول رحمت خدا شويد!.
پیامد: در برابر تلاوت قرآن از سوی هرکس که باشد، باید سکوت کرده و گوش بسپاریم. سکوت و گوش سپردن به قرآن ، زمبنه برخورداری از رحمت الهی است.
تفسیر نور – ج 4- ص 262
84.سخن نیک بامردم- ت خ *
بقره/83
وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا
وبه مردم نيك بگوييد
پیامد: احسان باید همراه با ادب و بدون منت باشد. اگرچه به همه مردم نمی توان احسان کرد، ولی با همه می توان خوب سخن گفت. برخورد خوب و گفتار نیکو، نه تنها با مسلمانان، بلکه با همه مردم لازم است.
تفسیر نور- ج1 – ص 149
85.کلام نیکو با والدین- ت خ*
نساء/8
وَقُولُواْ لَهُم ْقَوْلًا مَّعْرُوفًا
وباآنان به طورشايسته سخن بگوييد
پیامد: با هدایای مالی و زبان شیرین، از کینه ها و حسادت ها پیشگیری و پیوندهای خانوادگی را مستحکم تر کنید. هدایای مادی همراه با محبت و عواطف معنوی باشد.
تفسیر نور- ج 2 – ص 247
86.به آنچه می گویید عمل کنید- ت ب
صف/2
لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُون
چراسخنى مىگوييد كه عمل نمىكنيد
پیامد: ایمان باید با عمل و صداقت همراه باشد، وگرنه مستحق سرزنش و توبیخ است.
تفسیرنور – ج 11- ص 600
87.پاداش کار نیک و بد- ت خ*
انعام/160
مَن جَاءَ بِالحَْسَنَةِ فَلَهُ عَشرُأَمْثَالِهَا
هركس كارنيكى بجاآورد، ده برابرآن پاداش دارد
پیامد: در شیوه تربیتی اسلام، تشویق ده برابر تنبیه است. تشویقِ چندبرابر، ظلم نیست ولی کیفر بیش از حد ظلم است. خداوند در پاداش با فضل خود رفتار ی کند ولی در کیف با عدل خود.
تفسیر نور- ج 3- ص 393
88.محبت خدا به نیکو کاران- ت خ*
آل عمران/134
وَ اللَّهُ يحُِبُّ الْمُحْسِنِين
خدا نيكوكاران را دوست دارد
پیامد: کسی که می خواهد محبوب خدا شود، باید از مال خود بگذرد و خشم و غضب فرو برد. انفاق به محرومان و گذشت از خطای مردم، از مصادیق احسان و نیکوکاری است.
تفسیر نور- ج 2 – ص 135
89.مشخصه های یک جامعه اسلامی- ت خ*
حج/77
وَ افْعَلُواْ الْخَيرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون
كار نيك انجام دهيد، شايد رستگار شويد
پیامد: کارهای خیر زمانی موثر است که در سایه ایمان و بندگی خدا باشد.فلاح و رستگاری آخرین مرحله تکامل است که بعذاز انجام عبادات و کارهای خیر باید امید آن را داشت.
تفسیر نور- ج8 – ص74
- میانه روی حکیمان در رفتار و گفتار- ت ب
لقمان/19
إِنَّ أَنكَرَالْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الحَمِير
هرگز فرياد مزن كه زشتترين صداها صداى خران است.
پیامد: ثدای خودرا کوتاه کنیم، از فریاد بیهوده بپرهیزیم و بیانی نرم و آرام داشته باشیم. فریاد کشیدن و بلند کردن صدا ، امری ناپسند و نکوهیده است
تفسیر نور- ج 9- ص 270
91.دوری از اسراف- ت خ*
اعراف/31
وَ كُلُواْ وَ اشرَْبُواْ وَ لَا تُسرِْفُوا
بخوريد و بياشاميد، ولى اسراف نكنيد
پیامد: صرفه جوبب محبوب خداوند است، و بهره گیری از زینت و غذا باید دور از اسراف باشد.
تفسیر نور- ج 4 – ص 54
92.دنیا بازیچه است- ت ب*
محمد/36
إِنَّمَاالحَْيَوهُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْو
زندگى دنيا تنها بازى وسرگرمى است
پیامد: دلدادگی و دنیا طلبی از عوامل اساسی سستی و ضعف مومنان است. دنیا منهای ایمان و تقوا بازیچه است.
تفسیرنور – ج 11 – ص 102
93.تکیه بر ظالمان ممنوع است- ت ب*
هود/113
وَلَا تَرْكَنُواْ إِلىَ الَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ النَّار
وبرظالمان تكيه ننماييد، كه موجب مىشود آتش شمارا فراگيرد.
پیامد: هرگونه تمایل و اعتماد به ستمگران داخلی و خارجی ممنوع است. به جای تمسک به ظالم،به خدا توکل کنیم. نتیجه تکیه بر ستمگران غربت و تنهایی است.
تفسیر نور- ج 5- ص390
94.جزاى بدكاران- ت ب*
نمل/90
وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فىِ النَّار
وآنهاكه اعمال بدى انجام دهند،به صورت درآتش افكنده مىشوند
پیامد: بالاتر از عذاب، خواری انسان است. کیفرهای الهی بازتاب اعمال و تجسم عملکرد ماست.آری کسانی که بعداز شنیدن حق، روی خودرا از آن برگردانند، در آن روز با صورت به دوزخ می افتند.
تفسیرنور- ج 8- ص468
95.دستورات نیک خداوند- ت خ*
اعراف/29
وَأَقِيمُواْوُجُوهَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ ادْعُوهُم خُْلِصِينَ لَهُ الدِّين
وتوجّه خويش رادرهرمسجد (وبه هنگام عبادت) به سوى اوكنيد! واورابخوانيد،درحالى كه دين (خود) رابراى اوخالص گردانيد
پیامد: پایبندی خالصانه به دین زمینه گسترش عدل است.مسجد پایگاه اخلاص است ، نه ریا و شرک.یکی از شرایط دعا خلوص نیت است.
تفسیر نور- ج 4 – ص50
96.ضرورت آراسته ساختن خویش هنگان حضور در مسجد- ت خ*
اعراف/31
يَابَنىِءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكمُ ْعِندَ كلُ ِّمَسْجِد
اى فرزندان آدم! زينت خودرابه هنگام رفتن به مسجد، باخود برداريد
پیامد:مسجد که پایگاه مومنین است باید آراسته، زیبا و با جاذبه باشد.بهترین و زیباترن لباس برای بهترین مکان است. زینت اگرچه در نماز فردی هم ارزش است، اما در اجتماع و مسجد، حساب ویژه ای دارد.
تفسیر نور- ج 4- ص54
97.وسوسه های شیطانی و عده های الهی-ت ب
بقره/268
الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ و َيَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاء
شيطان،شمارا (به هنگام انفاق،) وعده فقروتهي دستى مىدهد و به فحشا (وزشتي ها) امرمىكند
پیامد: شیطان انسان را از انفاق اموال مرغوب باز می دارد.بخل شما، فقرا را به فساد و فحشا می کشاند.اطرافیانی که انسان را از انفاق باز می دارند و از آینده می ترسانند، ولی نسبت به گناهان تشویق می نمایند، شیطانند.
تفسیرنور-ج1-ص432
98.بدى هاازجانب انسان است- ت خ*
نساء/79
وَ مَاأَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِك
وآنچه ازبدى به تومىرسد،ازسوى خودتوست
پیامد: در جهان بینی الهی، هر نیکی و زیبایی از خداست.در برابر تضغیف روحیه ها باید تقویت روحیه کرد.
تفسیر نور- ج 2- ص 336
99.نجات پرهيزگاران از سختی های دنیا و آخرت- ت خ
زمر/61
وَيُنَجِّى اللَّهُ الَّذِينَ اتَّقَواْ بِمَفَازَتِهِمْ لَايَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لَا هُمْ يَحزَنُون
وخداوندكسانى راكه تقواپيشه كردند بارستگارى رهايى مىبخشد هيچ بدى به آنان نمىرسد وهرگز غمگين نخواهند شد
پیامد: تقوا وسیله نجات و رستگاری است. هیچگونه بدی بیرونی به متّقین نزدیک نمیشود.متقّین هیچگونه اندوه درونی ندارند.
تفسیر نور- ج 10- ص195
100.پیروی از خواهش های نفسانی دلیل گمراهی انسان- ت ب*
وَ لَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدُ بِمَا نَسُواْ يَوْمَ الحِْسَابِ(ص/26)،
و از هواى نفس پيروى مكن كه تو را از راه خدا منحرف سازد كسانى كه از راه خدا گمراه شوند، عذاب شديدى بخاطر فراموش كردن روز حساب دارند! (26)پیامد:همه انسان ها حتی انبیاء در معرض دام هوس هستند که از طریق هشدارهای الهی مصون می مانند. هواپرستی ممنوع است، خواه تمایلات فردی و شخصی باشدیا گروهی و حزبی. هوا پرستی با انحراف مساوی است.
تفسیر نور- ج 10- ص100
101.سوظن و تجسس حرام است- ت ب*
حجرات/12
وَ لَا تجََسَّسُوا
و هرگز (در كار ديگران) تجسّس نكنيد
پیامد: ایمان باسوظن و تجسس در کار مردم و غیبت آنان سازگار نیست.
تفسیر نور- ج 11- ص 191
102.قبل از ورود به خانه سلام کنید- ت ب*
نور/27
لَا تَدْخُلُواْ بُيُوتًا غَيرَْ بُيُوتِكُمْ حَتىَ تَسْتَأْنِسُواْ وَ تُسَلِّمُواْ عَلىَ أَهْلِهَا
در خانههايى غير از خانه خود وارد نشويد تا اجازه بگيريد و بر اهل آن خانه سلام كنيد
پیامد:امنیت و آزادی برای ساکنین خانه باید حفظ شود. وارد شدن به خانه دیگران بصورت سرزده حرام است. باز بودن در خانه دلیل جواز برای ورود نیست.
تفسیر نور- ج 8- ص170
103.مسخره کردن ممنوع- ت ب*
حجرات/11
لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِن قَوْمٍ عَسىَ أَن يَكُونُواْ خَيرًا مِّنهُْمْ
نبايد گروهى از مردان شما گروه ديگر را مسخره كنند، شايد آنها از اينها بهتر باشند
پیامد: ایمان با مسخره کردن بندگان خدا سازگار نیست.مسخره کلید فتنه، کینه و دشمنی است.ریشه مسخره کردن احساس خود برتربینی است که قرآن این ریشه را می خشکاند.
تفسیر نور- ج 11-ص185
104.عیب جویی ممنوع- ت ب*
حجرات/11
وَ لَا تَلْمِزُواْ أَنفُسَكمُْ وَ لَا تَنَابَزُواْ بِالْأَلْقَاب
و يكديگر را مورد طعنه و عيبجويى قرار ندهيد و با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد
پیامد: عیب جویی از مردم در حقیقت عیب جویی از خود است.نقل عیب دیگران عامل کشف عیوب خود است. بدصدا زدن یطرفه باقی نمی ماند دیر یا زود مسئله به دوطرف کشیده میشود.
تفسیر نور- ج 11-ص185
105.لزوم تحقیق در مورد خبرهای مهم- ت خ*
حجرات / 6
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اگر شخص فاسقى خبرى براى شما بياورد، درباره آن تحقيق كنيد
پیامد: افراد مومن باید اهل تحقیق و بررسی باشند، نه افرادی زودباور و سطحی نگر.افشاگری و رسوا کردن کسانی که کارشان سبب فتنه است مانعی ندارد.زمینه فتنه دوچیز است: تلاش فاسق وزودباوری مومن.
تفسیر نور- ج 11- ص 169
106.توبیخ انسان های مغرور- ت ب
انفطار/6
يَأَ يهَُّاالْانسَانُ مَا غَرّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيم
اى انسان! چه چيزتورادربرابرپروردگاركريمت مغرورساخته است
پیامد: انسان موجودی غافل و مغرور است و خودرا از عواقب کار و قهر خدا در امان می پندارد.بدترین نوع کبر و غرور آن است که در برابر پروردگار کریم و هستی بخش باشد.
تفسیر نور- ج12- ص407
107.حمد خدا در همه احوال- ت خ*
غافر/55
وَسَبِّحْ بحَِمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشىِِّ وَ الْاَبْكَر
هر صبح و شام تسبيح وحمد پروردگارت را بجا آور
پیامد: تنزیه خداوند اگر همراه ستایش او باشد ارزش بیشتری دارد. در دعا و عبادت عنصر زمان نقش دارد. تسبیح و حمد زمانی وسیله رشد و تربیت و سبب تقویت توحید است که هرصبح و شب و دائمی باشد نه لحظه ای.
تفسیر نور-ج10-ص275
108.ياد خداموجب رستگارى- ت خ*
جمعه/10
وَاذْكُرُواْ اللَّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكمُْ تُفْلِحُون
وخدارابسياريادكنيدشايدرستگارشويد
پیامد: اسلام هم خواهان کیفیت در عبادت است، و هم به دنبال کمیت.یادخدا در همه حال لازم است، چه درحال عبادت چه تجارت.یاد خدا زمانی عامل رستگاری می شود که مداوم و مستمر باشد.
تفسیر نور- ج 12- ص45
109.یاد خدا در هر حالی- ت خ
احزاب/41-42
یاایُّهاالذّینَ آمنوا اذكُرُوا اللهَ ذكراََ كثیراََ وسُبحوهُ بُكره واَصِیلاَ
ای مؤمنین! خداروزیادیادكنید وصبح وشب تسبیحش كنید.
پیامد: یاد خدا زمانی در انسان موثر است که مستمر و بسیار باشد. بهترین ذکر خدا تسبیح و تنزیه اوست. آغاز و پایان روز را با تسبیح و یاد خدا بگذاریم.
تفسیر نور- ج9-ص378
110.پرهیز از سوءظن- ت ب*
حجرات/12
اجْتَنِبُواْكَثِيرًا مِّنَ الظَّنّ ِإِنَّ بَعْضَ الظَّنّ ِإِثْم
ازبسيارى ازگمان ها بپرهيزيد، چرا كه بعضى ازگمانها گناهاست
پیامد: برای دوری از گناهان حتمی باید از گناهان احتمالی اجتناب کنیم.اصل بر اعتماد ، کرامت و برائت انسان ها است.برای جلوگیری از غیبت باید زمینه های غیبت را مسدود کرد.
تفسیر نور- ج 11- ص191
110.پرهیز از سوءظن- ت ب*
حجرات/12
اجْتَنِبُواْكَثِيرًا مِّنَ الظَّنّ ِإِنَّ بَعْضَ الظَّنّ ِإِثْم
ازبسيارى ازگمان ها بپرهيزيد، چرا كه بعضى ازگمانها گناهاست
پیامد: برای دوری از گناهان حتمی باید از گناهان احتمالی اجتناب کنیم.اصل بر اعتماد ، کرامت و برائت انسان ها است.برای جلوگیری از غیبت باید زمینه های غیبت را مسدود کرد.
تفسیر نور- ج 11- ص191
112.خوبی و تقوا به نفع خود انسان است- ت خ*
تغابن/16
فَاتَّقُواْاللَّهَ مَااسْتَطَعْتُم
پس تا مىتوانيد تقواى الهى پيشه كنيد
پیامد: برای موفقیت در آزمایش های الهی از اهرم تقوا استفاده کنید.تقوای الهی یعنی شنیدن سخن حق، عمل کردن به آن و رسیدگی به فقرا.
تفسیر نور- ج12- ص90-91
113.شكر به نفع خود انسان- ت خ*
نمل/40
وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ
وهركس شكركند ، به نفع خود شكرمىكند
پیامد: انسان مختار است نه مجبور، خداوند به شکر ما نیاز ندارد. نعمت های الهی برخاسته از فضل و لطف بی پایان اوست و حتی اگر ما ناسپاسی کنیم او به مقتضای ربوبیت خود به ما لطف می کند.
تفسیر نور- ج 8- ص426
114.تاثیر شکر و کفران در نعمت ها- ت خ*
ابراهیم/7
لَئنِ شَكَرْتُم لَأَزِيدَنَّكُم
«اگرشكرگزارى كنيد، (نعمت خود را) برشماخواهم افزود
پیامد: خدا برای تربیت ما شکر را لازم کرد نه اینکه خود محتاج شکر باشد. با شکر نه تنها نعمت های خداوند بر ما زیاد می شود، بلکه خودما نیز رشد پیدا میکنیم و بالا می رویم.
تفسیر نور- ج 6- ص264
115.پاداش نیکی- ت خ
الرحمن/60
هَلْ جَزَاءُ الْاحْسَانِ إِلَّا الْاحْسَان
آيا جزاى نيكى جز نيكى است؟
پیامد: در برابر احسان و نیکی دیگران، ما نیز نیکی کنیم.پاداش احسان به هر نحو، به هر مقدار، در هرزمان و مکان نسبت به هر شخصی باید احسان شود.
تفسیر نور- ج 11- ص405
116.طبیعت انسان و حالات او-ت ب
معارج/19
إِنَّ الْانسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا
به يقين انسان حريص وكم طاقت آفريده شده است
پیامد: انسان بسیار کم ظرفیت است، با تماس با سختی یا کامیابی فریاد می زند یا بخل می ورزد. طبع مادی انسان به سوی حرص و بخل میل دارد و نماز و یاد خدا آن را مهار می کند.
تفسیر نور- ج12- ص216
117.عبادت تا زمان مرگ- ت خ
حجر/99
وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتى َيَأْتِيَكَ الْيَقِين
وپروردگارت راعبادت كن تايقين [مرگ] تو فرارسد!
پیامد: مهمتر از عبادت استمرار آن است. تداوم بر بندگی حق، سبب پیدا شدن یقین است.
تفسیر نور- ج 6- ص359
118.سپاسگزاری ازخدا- ت خ *
سبأ/15
كلُُواْ مِن رِّزْقِ رَبِّكُمْ وَ اشْكُرُواْ لَهُ
از روزى پروردگارتان بخوريد و شكر او را بجا آوريد
پیامد: در برابر نعمت های الهی باید شاکر بود، ولی انسان هرگز حق شکر را ادا نمی کند و خداوند اورا می بخشد.
تفسیر نور- ج 9 – ص432
119.به یاد خدا بودن و تشکر از نعمت های الهی- ت خ
بقره/152
فَاذْكُرُونى ِأَذْكُرْكُمْ وَ اشْكُرُوالىِ وَلَاتَكْفُرُون
پس به يادمن باشيد،تابه يادشماباشم! وشكرمراگوييد و (دربرابرنعمت هايم) كفران نكنيد!
پیامد: کسانی مشمول لطف خاص هستند که همواره به یاد خدا باشند. ذکر خدا و نعمت های او زمینه شکر و سپاس است.چنانکه غفلت از یاد خدا مایه کفران است.
تفسیر نور- ج 1 –ص236
120.پیروی از خداوند و دوری از وسوسه های شیطان- ت خ*
بقره/208
ادْخُلُواْ فىِ السِّلْمِ كَافَّةً وَلَاتَتَّبِعُوا ْخُطُوَاتِ الشَّيْطَان
همگى درصلح وآشتى درآييد وازگامهاى شيطان،پيروى نكنيد
پیامد: سلیقه هارا کنار گذاشته و همه تسلیم قانون خدا باشیم. ایجاد صلح وظیفه همه مومنان است.وسوسه های شیطان انسان را مجبور به گناه نمی کند.بلکه انسان قدرت مقابله با شیطان را دارد و به همین دلیل از اطاعت او نهی شده است.
تفسیر نور- ج1- ص 328
121.با صادقان باشید- ت خ
توبه/119
يَأَيهَُّاالَّذِينَءَامَنُواْاتَّقُواْاللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِين
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از (مخالفت فرمان) خدابپرهيزيد،وباصادقان باشيد!
پیامد: دوستی و همنشینی و همراهی با راستگویان، یکی از عوامل تربیت و جلوگیری انسان از انحراف است.
تفسیر نور- ج 5- ص 160
122.میانه روی در انفاق- ت ب
اسراء/29
وَلَاتجَْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَة ًإِلىَعُنُقِكَ وَلَاتَبْسُطْهَا كلَُّالْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا محَّْسُورًا
هرگزدستت رابرگردنت زنجيرمكن، (وترك انفاق وبخشش منما) وبيش ازحدّ (نيز) دست خودرا مگشاى،تاموردسرزنش قرارگيرى وازكارفرو مانى
پیامد: مومن باید از بخل دوری کرده و به دیگران کمک نماید.اسلام مکتب اعتدال و میانه روی حتی در انفاق است.اسلام هرگز به ذلت و خواری مسلمانان راضی نیست و از هر عملی که آنان به ذلت کشاند ، نهی کرده است.
تفسیر نور- ج7- ص 49
123.قضاوت با عدالت- ت خ*
نساء/58
وَإِذَاحَكَمتُم بَينَ النَّاسِ أَن تَحكُمُواْ بِالْعَدْل
وهنگامى كه ميان مردم داورى مىكنيد ،به عدالت داورى كنيد
پیامد: در ادای امانت و دادگری ایمان شرط نیست، نسبت به همه مردم باید امین و دادگر بود. قاضی و حاکم باید عادل باشد.
تفسیر نور- ج 2- ص311
124.توصيه به صبرو رحمت- ت خ
بلد/17
ثُمَّ كاَنَ مِنَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَوَاصَواْ بِالصَّبر وَتَوَاصَواْ بِالْمَرْحَمَه
سپس ازكسانى باشدكه ايمان آورده ويكديگررابه شكيبايى ورحمت توصيه مىكنند
پیامد: همه مسلمانان باید یکدیگر را به صبر و رحمت سفارش کنند. بهترین معروف ها که باید به آن سفارش شود، صبر و رحمت است.
تفسیر نور- ج 12- ص 491
125.دعوت مومن به تبعیت از پیامبر زمان- ت خ
یس/21
اتَّبِعُوا ْمَن لَّا يَسَْلُكمُ ْأَجْرًا وَهُم مُّهْتَدُون
ازكسانى پيروى كنيد كه ازشما مزدى نمىخواهند وخود هدايت يافتهاند!
پیامد: اخلاص در تبلیغ شرط جذب مردم است. منادیان حق نباید از مردم مزدی بخواهند.هادیان باید خود مهتدی باشند.
تفسیر نور- ج9- ص533
126.اصلاح موجب امرزش- ت خ*
نساء/129
وَإِن تُصْلِحُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللَّهَ كاَنَ غَفُورًا رَّحِيمًا
واگرراه صلاح وپرهيزگارى پيش گيريد، خداوند آمرزنده ومهربان است.
پیامد: با صلح و تقوا، هم ضعف های گذشته بخشوده می شود، هم غفلتهای ناآگاهانه امروز.
تفسیر نور- ج 2- ص401
127.وجوب اطاعت و رعایت حال پدر و مادر مگر در گناه- ت خ*
لقمان/14
أَنِ اشْكُرْ لىِ وَ لِوَالِدَيْك
براى من و براى پدر و مادرت شكر بجا آور
پیامد: سپاس گذاری از والدین از جایگاه والایی نزد خداوند برخوردار است.حق خداوند بر حق والدین مقدم است. تشکر و احسان به والدین مارا از خدا غافل نکند.
تفسیر نور- ج 9- ص251
128.دستورات نیک خداوند_ت خ*
اعراف/29
وأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمْ عِندَكُلّ ِمَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مخُْلِصِينَ لَهُ الدِّين
وتوجّه خويش را درهرمسجد (وبه هنگام عبادت) به سوى اوكنيد! واورابخوانيد،درحالى كه دين (خود) رابراى اوخالص گردانيد
پیامد: پایبندی خالصانه به دین زمینه گسترش قسط عدل است.مسجد پایگاه اخلاص است، نه ریا و شرک. یکی از شرایط دعا، خلوص نیت است.
تفسیرنور-ج4- ص50
129.بهترین نیروی کاری_ت خ*
قصص / 26
إِنَّ خَيرَمَنِ اسْتَئجَرْتَ الْقَوِىُّ الْأَمِين
بهترين كسى راكه مىتوانى استخدام كنى آن كسى است كه قوىّ وامين باشد
پیامد: دختران نیز در خانواده براساس منطق و حکمت حق پیشنهاد دارندو فرقی با دیگران ندارند. برای استخدام دو عنصر توانایی و امانت داری لازم است. همه اعضای خانواده پیشنهاد بدهند ولی تصمیم نهایی ب سرپرست خانواده است.
تفسیر نور- ج 9- ص40
130.اهمیت نماز_ت خ*
لقمان/17
يَابُنىََّّ أَقِمِ الصَّلَوهَ
پسرم! نماز را برپا دار
پیامد: یکی از وظایف والدین نسبت به فرزندان، سفارش به نماز است. وجوب امر به معروف و نماز مخصوص دین اسلام نیست.
تفسیر نور- ج 9- ص 260
131.حرکت بر مدار حق-ت خ
(البقره42 )
وَ لَا تَلْبِسُواْ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَ تَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَ أَنتُمْ تَعْلَمُونَ
و حق را با باطل نياميزيد! و حقيقت را با اينكه مىدانيد كتمان نكنيد!
پیامد: نه حق را با باطل مخلوط کنیم و آنرا تغییر دهیم، و نه باطل را در لباس حق مطرح سازیم.وجدان و فطرت بهترین گواه بر حق پوشی انسان است.
تفسیر نور- ج1- ص102
- شتاب مومنین بسوی نماز جمعه_ت خ
(9الجمعة)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلاَةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذٰلِکُمْ خَيْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
ای کسانی که ایمان آوردهاید! هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوی ذکر خدا بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر میدانستید!
پیامد: حضور در نماز جمعه نشانه ایمان است. برای حضور درنماز جمعه باید موانع موجود را برطرف کرد. خداوند که فرمان ترک تجارت می دهد آن را با وعده ها حق جبران می کند.
تفسیر نور- ج 12- ص 42
133.فرمان روزه فایده آن- ت خ
(البقره183)
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلىَ الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون
اى افرادى كه ايمان آوردهايد! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه كه بر كسانى كه قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهيزكار شويد
پیامد: ازشیوه های تبلیغ آن است که دستورات مشکل آسان جلوه داده شود.در امت های پیشین نیز این قانون بوده است و عمل به دستوری که برای همه امت ها بوده، آسان تر از دستوری است که تنها برای یکگروه باشد.
تفسیر نور- ج 1- ص 284
134 . نمازگزاران سهل انگار و ریاکار- ت ب
فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ (4) الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاَتِهِمْ سَاهُونَ (5) الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ (6الماعون)
پس وای بر نمازگزارانی که در نماز خود سهلانگاری میکنند، همان کسانی که ریا میکنند،
پیامد: هرنمازی ارزش ندارد و هر نمازگزاری بهشتی نیست. سهو اگر برخواسته از تقصیر و بی اعتنایی باشد سرزنش دارد.سهو در نماز قابل جبران و بخشش است ولی سهو از نماز به معنای رها کردن آن قابل بخشش نیست.
تفسیر نور- ج 12 – ص 605-606
135.نماز شب و آثار آن- ت خ
وَ مِنَ الَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسىَ أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا محَّمُودًا-
(79الاسراء)
و پاسى از شب را (از خواب برخيز، و) قرآن (و نماز) بخوان! اين يك وظيفه اضافى براى توست اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برانگيزد!
پیامد: دل شب بهترین زمان برای عبادت است. مقامات پسندیده معنوی، در سایه عبادت و عبودیت پیدا میشود. تا کسی خود گامی به سوی کمال برندارد، خداوند اورا به مقامی نمی رساند.
تفسیر نور- ج 7- ص106
136.یاران پیامبر اهل شب زنده داری وتلاوت قرآنند- ت خ*
(المزمل20)
فَاقْرَءُواْ مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْءَانِ
آنچه براى شما ميسّر است قرآن بخوانيد.
پیامد: تلاوت قرآن از بهترین آداب شب زنده داری است. تکالیف الهی آسان است و انسان را به مشقت نمی اندازد.
تفسیر نور- ج 12- ص277
137 .خدارا هرگز فراموش نکنید-م ع
وَ لاَ تَکُونُوا کَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولئک هُمُ الْفَاسِقُونَ (الحشر19)
و همچون کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند و خدا نیز آنها را به ((خود فراموشی)) گرفتار کرد .آنها فاسقند .
پیامد:برداشته شدن لطف خداوند، از فراموش کنندگان خداوند( مثل منافقین)
138.نقش حمایتی حجاب از حریم زنان- م ا
يَأَيهَُّا النَّبىُِّ قُل لّأَِزْوَاجِكَ وَ بَنَاتِكَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيهِْنَّ مِن جَلَبِيبِهِنَّ ذَالِكَ أَدْنىَ أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَ كاَنَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا(59الاحزاب )
اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها (روسری های بلند) خودرابرخویش فروافکنند، (تا زیور آلات و آرایش و بدنشان در برابردید نامحرمان قرار نگیرد) و مورد آزار قرار نگيرند (و اگر تا كنون خطا و كوتاهى از آنها سر زده توبه كنند) خداوند همواره آمرزنده رحيم است.
پیامد: رفت وآمد زنان در خارج از منزل باحفظ عفت عمومی مانعی ندارد و بهانه ای به دست مزاحمان بیماردل نمی دهند.
139.تعدد خدا درجهان آفرینش محال است-م ع
َلوْ كاَنَ فِيهِمَاءَالهَِةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ(22انبيا)
اگر در آسمان و زمين، جز «اللَّه» خدايان ديگرى بود، فاسد مىشدند (و نظام جهان به هم مىخورد)! منزه است خداوند پروردگار عرش، از توصيفى كه آنها مىكنند.
پیامد: خدای آسمان و زمین یکی است چون تعدد در مدیریت، مایه از هم پاچیدگی و فساد است.
140.زنده شدن مجددپس از مرگ وآشکارشدن باطن واسرار انسان ها-م ع
يَوْمَ تُبْلىَ السَّرَائرُ(9الطارق)
در آن روز كه اسرار نهان (انسان) آشكار ميشود.
پیامد: قیامت روز افشای اسرار و شرمندگیست و انسان برای کتمان یا جبران گذشته خود نمی تواند کاری کند.
141.سرنوشت کسانی که نامه عملش سبک وبی ارزش باشد-م ع
ثُمَّ لَتُسَْلُنَّ يَوْمَئذٍ عَنِ النَّعِيمِ(8التكاثر)
سپس در آن روز (همه شما) از نعمتهايى كه داشتهايد بازپرسى خواهيد شد.
پیامد: حساب قیامت بر اساس امکاناتی است که خداوند به هرکس داده است و لذا هرکس متفاوت از دیگری است.
142.صحنه ها وتصویری از حالات وحشت ناک انسانها در روز قیامت-م ع
يَوْمَ يَفِرُّ المَْرْءُ مِنْ أَخِيهِ(34)وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ(35)وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ(36عبس)
در آن روز كه انسان از برادر خود مىگريزد (34)و از مادر و پدرش (35)و زن و فرزندانش (36)
پیامد: در قیامت هرکس به فکر نجات خویش است و فرصت برای پرداختن به کار دیگران نیست.
143.رنگ خدایی -م ع
صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نحَْنُ لَهُ عَبِدُونَ(138البقره )
رنگ خدایی ( بپذیر رنک ایمان توحید اسلام) و چه رنگى از رنگ خدايى بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت مىكنيم.
پیامد:راه خدا یکی است و اگر رنگ خدایی نباشد، رنگهای دیگر انسان را سرگردان می کنند و همرنگ شدن با جماعتی که اکثرا منحرفند خود مایه رسوایی و خواری در قیامت است.
144.ویژگی های خاص مومنان -م ع
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِيَتْ عَلَيهِمْ ءَايَاتُهُ زَادَتهُمْ إِيمَانًا وَ عَلىَ رَبِّهِمْ يَتَوَكلَُّونَ(2الانفال )
مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هر گاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان ميگردد و هنگامى كه آيات او بر آنها خوانده مىشود، ايمانشان فزونتر مىگردد و تنها بر پروردگارشان توكل دارند.
پیامد: آنکه با شنیدن ندای اذان و آیات الهی بی تفاوت باشد، باید درکمال ایمان خود شک کند و نام خدا در مومن اثر می گذارد.
145.پاداش کار نیک بخاطره خدا-م ع
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَ إِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَ يُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا(نساء40)
خداوند (حتّى) به اندازه سنگینی ذرهاى ستم نمىكند و اگر كار نيكى باشد، آن را دو چندان مىسازد و از نزد خود، پاداش عظيمى (در برابر آن) مىدهد.
پیامد: خداوند عادل است و مجازات های او عکس العمل کردارهای خودمان است ولی پاداش های او چندبرابر اعمال ما است.
146.چه کسانی می توانند مسجدها را آباد کنند-م ع
إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاَْخِرِ وَ أَقَامَ الصَّلَوةَ وَ ءَاتىَ الزَّكَوةَ وَ لَمْ يخَْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسىَ أُوْلَئكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِينَ(18التوبه)
مساجد خدا را تنها كسى آباد مىكند كه ايمان به خدا و روز قيامت آورده، و نماز را برپا دارد، و زكات را بپردازد، و جز از خدا نترسد اميد است چنين گروهى از هدايتيافتگان باشند.
پیامد: ایمان از عمل جدا نیست،نماز از زکات جدا نیست، و مسجد از انقلاب جدا نیست.با وجود ایمان ، عمل صالح ، زکات و شجاعت، بازهم مغرور نشویم، هنوز خطر انحراف وجود دارد.
تفسیر نور ج 5 –
147.شهادت اعضای بدن مجرمان-م ع
يوْمَ تَشهَْدُ عَلَيهِْمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُم بِمَا كاَنُواْ يَعْمَلُونَ(24النور)
درآن روز زبانها و دستها و پاهايشان بر ضدّ آنها به اعمالى كه مرتكب مىشدند، گواهى مىدهد.
پیامد:در دادگاه قیامت انسان مالک اعضای خود نیست، و اعضا با علم و شعور و حافظه و صداقتی که دارند برتمامی گفتارها و رفتارهای انسان شهادت می دهند.
148.الگو ونمونه کامل ایمان وعمل برای مومنین-م ع
لَّقَدْ كاَنَ لَكُمْ فىِ رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كاَنَ يَرْجُواْ اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الاَْخِرَ وَ ذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا(21الاحزاب)
مسلّماً براى شما زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی بود برای انها که امید به خدا و روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مىكنند
پیامد: معرفی الگوی خوب یکی از شیوه های تربیت است و پیامبر الگویی دائمی و عملی برای بشریت است.
149.دعا وتقاضای ابراهیم(ع) ازخداوند. وتقاضای ذکر خیر در میان مردم وبهشت جاویدان – م ع
رَبِّ هَبْ لىِ حُكْمًا وَ أَلْحِقْنِى بِالصَّالِحِينَ وَاجْعَللِّى ِلِسَانَ صِدْقٍفىِ الاَْخِرِينَ وَاجْعَلْنىِ مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ
(85 83 شعرا)
پروردگارا! به من علم و دانش ببخش،ومرا به صالحان ملحق كن. و مرا وارثان بهشت پرنعمت گردان.
پیامد: انسان برای رسیدن به کمالات باید از خداوند (بخصوص نام رب )استمداد کند- هم انزوا ممنوع است و هم جذب نااهلان شدن.
150.مسئولیت هر انسان در قبال نامه عمل خويش است–م ع
وَ كُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائرَِهُ فىِ عُنُقِهِ وَ نخُْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا(13الاسراء)
و هر انسانى اعمالش را بر گردنش آويختهايم و روز قيامت، كتابى براى او بيرون مىآوريم كه آن را در برابر خود، گشوده مىبيند! (اين همان نامه اعمال اوست!).
پیامد: حساب و کتاب، برای همه است و استثنا ندارد و سعادت و شقاوت انسان یستگی به آن دارد ، نه عوامل اتفاقی مثل شانس و اقبال.
- ماموریت پیامبراسلام – م ع
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلىَ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُواْ عَلَيهِْمْ ءَايَاتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِن كاَنُواْ مِن قَبْلُ لَفِى ضَلَالٍ مُّبِينٍ
(164ال عمران )
خداوند بر مؤمنان منت نهاد [نعمت بزرگى بخشيد] هنگامى كه در ميان آنها، پيامبرى از خودشان برانگيخت كه آيات او را بر آنها بخواند، و آنها را پاك كند و كتاب و حكمت بياموزد هر چند پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند.
پیامد: تلاوت آیات قرآن وسیله تزکیه و تعلیم و در راس برنامه های انبیاست و تزکیه بر تعلیم مقدم است.
152.سلام و صلوات خداوند و فرشتگان ومومنان بر پیامبراکرم (ص)- م ع
إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلىَ النَّبىِِّ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيْهِ وَ سَلِّمُواْ تَسْلِيمًا
(56الاحزاب )
خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مىفرستد اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملًا تسليم (فرمان او) باشيد.
پیامد: هرگاه خواستید دیگران را به کار خیری دعوت کنید، اول از خود و دست اندرکاران شروع کنید و همچنین درود لفظی کافی نیست بلکه تسلیم عملی نیز لازم است.
153.ماموریت همیشگی و جهانی پيامبراعظم(ص)- م ع
وَ مَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا وَ نَذِيرًا وَ لَكِنَّ أَكْثرََ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
(سباء28)
و ما تو را جز براى همه مردم نفرستاديم تا (آنها را به پاداشهاى الهى) بشارت دهى و (از عذاب الهی) بترسانى ولى بيشتر مردم نمىدانند.
پیامد: رسالت پیامبراسلام جهانی است و مهمترین نقش انبیا در هدایت مردم هشدار و بشارت است.
154.وجوب جنگ و جهاد در راه خدا و خیروصلاح مسلمانان در تحمل آن–م ع *
وَ عَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَيًْا وَ هُوَ خَيرٌْ لَّكُمْ وَ عَسىَ أَن تُحِبُّوا شَيًْا وَ هُوَ شَرٌّ لَّكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
(216البقره)
جهاد در راه خدا، بر شما مقرّر شد در حالى كه برايتان ناخوشايند است. چه بسا چيزى را خوش نداشته باشيد، حال آن كه خيرِ شما در آن است. و يا چيزى را دوست داشته باشيد، حال آنكه شرِّ شما در آن است و خدا مىداند و شما نمىدانيد.
پیامد: ملاک خیر و شر آسانی و سختی یا تمایلات شخصی نیست، بلکه مصالح واقعی ملاک است و باید تسلیم فرمان خدای عالم به همه چیز باشیم گرچه ما دلیل آن را ندانیم.
155.صابران چه کسانی هستند- (م ع)
وَ لَنَبْلُوَنَّكُم بِشىَْءٍ مِّنَ الخَْوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَ بَشِّرِ الصَّابرِِينَ
(155البقره )
بی تردید همه شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، و كاهش در مالها و جانها و ميوهها، آزمايش مىكنيم و بشرت ده به استقامت کنندگان.
پیامد: خداوند متعال ، همه انسان هارا آزمایش می کند، اما آزمایش و امتحان همه یکسان نیست.باید بدانیم که آزمایش های خداوند برای رفع ابهام نیست بلکه برای شکوفایی استعداد ها و پرورش انسان هاست.از جمله وسایل آزمایش الهی ترس، گرسنگی، زیان مالی و جانی و کمبود محصولات و تمام حوادث تلخ و شیرین.
156.تسلط قدرت خداوند برهرچیزی- م ع *
وَ مَا ءَاتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُواْ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
(الحشر7)
آنچه را رسول خدا براى شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد)، و از آنچه نهى كرده خوددارى نماييد و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است.
پیامد: سنت پیامبر لازم الاجرا است ، لازم نیست تمام دستورات در قرآن آمده باشد بلکه هر امر و نهی که در سخنان پیامبر آمده باشد باید اطاعت شود زیرا اطاعت بی چون و چرا از پیامبر نمودی از تقوا است.
تفسیر نور – ج11 – ص 543
157.حکم خوردن گوشتهای حرام درحال اظطراروناچاری– م ع *
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتمَْمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتىِ وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْاسْلَامَ دیناً
(3المائده)
امروز، دين شما را (با انتخاب امام علی علیه السلام )كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آيين (جاودان) شما پذیرفتم.
پیامد: مهمترین روزنه امید کفار مرگ پیامبر بود که با تعیین حضرت علی (ع) بعنوان رهبری آن روزنه بسته شد. دین بدون رهبر کامل نیست و همه ی نعمت ها بدون رهبری الهی ناقص است و همچنین اسلام بی رهبر مورد رضای خدا نیست.
تفسیر نور – ج 3 – ص 29
158.محمد(ص) آخرین فرستاده برای هدایت مردم- م ع
مَّا كاَنَ محَُمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِكُمْ وَ لَكِن رَّسُولَ اللَّهِ وَ خَاتَمَ النَّبِيِّنَ وَ كاَنَ اللَّهُ بِكلُِّ شىَْءٍ عَلِيمًا
(40احزاب)
محمّد (ص) پدر هيچ يك از مردان شما نبوده و نيست ولى رسول خدا و ختمكننده و آخرين پيامبران است و خداوند به همه چيز آگاه است.
پیامد: خاتمیت پیامبر اسلام است که براساس علم و حکمت الهی می باشد.
تفسیر نور – ج 9 – ص 376
159.پیروزی نهایی با حق است-م ع
جَاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كاَنَ زَهُوقًا
(81اسراء)
وبگو «حق آمد، و باطل نابود شد يقيناً باطل نابود شدنى است!» .
پیامد: باید حق را به میدان آورد تا باطل از بین برود.
عاقبت باطل رفتنی و نابود شدنی است و حق باقی و پایدار.
تفسیر نور – ج7 – ص 109
160.آنچه برای انسان ماندگار است-م ع
الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ الْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيرٌْ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَ خَيرٌْ أَمَلًا
(46الكهف)
مال و فرزند، زينت زندگى دنياست و باقيات صالحات [ارزشهاى پايدار و شايسته] ثوابش نزد پروردگارت بهتر و اميدبخشتر است.
پیامد: جلوه مال و فرزند تنها در دنیاست و در آخرت ثروت و فرزند سودی نمی بخشد. در پیشگاه خداوند هیچ عمل صالحی محو نمی شود و پاداش ها تضمین شده است.
تفسیر نور – ج 7 – ص 179
161.خاندان عصمت و طهارت-م ع*
إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكمُْ تَطْهِيرًا
(33الاحزاب)
خداوند مىخواهد پليدى و گناه را از شما دور كند و كاملاً شما را پاك سازد.
پیامد: گناه پلیدی روح است و خاندان نبوت باید از این پلیدی دور باشند.
تفسیر نور – ج 9 – ص 363
162.اگر نمی دانید از اهل علم بپرسید-م ع
وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِى إِلَيهِْمْ فَسْئلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
(43النحل )
و پيش از تو، جز مردانى كه به آنها وحى مىكرديم، نفرستاديم! اگر نمىدانيد، از آگاهان بپرسيد تا تعجب نكنيد از اينكه پيامبر اسلام از ميان همين مردان برانگيخته شده است.
پیامد: پیامبران الهی همه از جنس خود بشر بوده اند نه از جنس فرشتگان. جهل عذر نیست، پرسیدن و دانستن وظیفه است.مسائل دین را باید از کارشناس پرسید نه هرکس اندک آشنایی با دین دارد.
162.اگر نمی دانید از اهل علم بپرسید-م ع
وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِى إِلَيهِْمْ فَسْئلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
(43النحل )
و پيش از تو، جز مردانى كه به آنها وحى مىكرديم، نفرستاديم! اگر نمىدانيد، از آگاهان بپرسيد تا تعجب نكنيد از اينكه پيامبر اسلام از ميان همين مردان برانگيخته شده است.
پیامد: پیامبران الهی همه از جنس خود بشر بوده اند نه از جنس فرشتگان. جهل عذر نیست، پرسیدن و دانستن وظیفه است.مسائل دین را باید از کارشناس پرسید نه هرکس اندک آشنایی با دین دارد.
164.وسوسه های شیطانی و وعده های الهی- م ع
الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ وَ اللَّهُ يَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَ فَضْلًا وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ
(268البقره )
شيطان، شما را (به هنگام انفاق،) وعده فقر و تهيدستى مىدهد و به فحشا (و زشتيها) امر مىكند ولى خداوند وعده «آمرزش» و «فزونى» به شما مىدهد و خداوند، قدرتش وسيع ، و (به هر چيز) داناست.
پیامد: شیطان انسان را از انفاق اموال مرغوب باز می دارد.بخل شما فقرا را به فساد و فحشا می کشاند.انفاق مال را زیاد می کند و سبب آمرزش گناهان است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 432
- بدی را با بهترین شیوه پاسخ دهید _ت خ
ادْفَعْ بِالَّتي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ (96المومنون)
بدى را به بهترين راه و روش دفع كن (و پاسخ بدى را به نيكى ده)
پیامد: بدی را می توان با بدی پاسخ داد شایسته نیست. ولی این برای رهبر
تفسیر نور- ج 8 – ص128
54.تحیت و سلام عامل تحکیم روابط حسنه میان مسلمانان: ت خ
(نساء 86)
وَإِذَا حُیِّیْتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا
هر گاه به شما تحيّت گويند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهيد يا (لا اقل) به همان گونه پاسخ گوييد!
پیامد: رابطه عاطفی خودرا نسبت به یکدیگر گرم تر کنید. از تحیت های بی جواب نگران باشید، که اگر مردم پاسخ ندهند خداوند حساب آن را دارد و نه عواطف مردم را بی جواب گذارید، که خداوند به حساب شما می رسد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 345
- توبیخ شدید غیبت کنندگان و عیب جویان_ت ب
وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ
(1همزه)
واى بر هر عيبجوى مسخرهكنندهاى
پیامد: یکی از آفات و خطرات ثروت اندوزی تحقیر دیگران است. مسائل اخلاقی جز دین است و انسان مومن باید زبان و نگاه خود را کنترل کند.
تفسیر نور- ج 12 – ص 591
56.ضرورت نوشتن قرارداد در معامله ها: م ا
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلىَ أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ (بقره / 282)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه بدهى مدّتدارى (به خاطر وام يا داد و ستد) به يكديگر پيدا كنيد، آن را بنويسيد
پیامد: مدت بدهکاری باید روشن باشد. برای حفظ اعتماد و خوش بینی به همدیگر و آرامش روحی طرفین و جلوگیری ازفراموشی ، انکار و سوظن باید بدهی ها نوشته شود.
تفسیر نور – ج 1 – ص 455
57.برخوردهای منافقانه و صفات منافقین: ب**
« وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً »(نساء 141):
خداوند هرگز كافران را بر مؤمنان تسلّطى نداده است
پیامد: مومنان حق پذیرفتن سلطه کافران را ندارند،سلطه پذیری نشانه نداشتن ایمان واقعی است.باید کاری کرد که کفار از سلطه بر مومنان برای همیشه مایوس باشند.
تفسیر نور- ج 2 – ص 414
- سبقت در نیکی ها _ ت خ
فَاسْتَبِقُواْ الْخَيرْاتِ (148البقره)
در نيكىها و اعمال خير، بر يكديگر سبقت جوييد پیامد: به جای رقابت و سبقت در امور مادی ، باید در کارهای خیر از دیگران سبقت گرفت. روز قیامت خداوند همه را یکجا جمع خواهد کرد و این نمونه ای از مظهر قدرت الهی است.
تفسیر نور- ج 1- ص230
59.توسل به نماز و صبر و همراهی خدا با استقامت کنندگان_ ت خ**
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِين
(بقره153)
اى افرادى كه ايمان آوردهايد! از صبر (و استقامت) و نماز، كمك بگيريد! (زيرا) خداوند با صابران است
پیامد: ایمان اگر همراه با عمل و توکل و صبر و عبادت باشد کاربرد بیشتری خواهد داشت.صبر و نماز وسیله جلب حمایت های الهی است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 238
60.لزوم تحقیق در مورد خبرهای مهم _ ب
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا
(حجرات / 6)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اگر شخص فاسقى خبرى براى شما بياورد، درباره آن تحقيق كنيد،
پیامد: افراد مومن باید اهل تحقیق و بررسی باشند، نه افرادی زودباور و سطحی نگر.افشاگری و رسواکردن افرادی که کارشان سبب فتنه است مانعی ندارد.زمینه فتنه دوچیز است: تلاش فاسق و زودباوری مومن.
تفسیر نور – ج 11- ص 169
61.ارتباط دوستانه با کافران ممنوع است_ ب
لَاتَتَّخِذُواْالْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء َمِن دُونِ الْمُؤْمِنِين
نساء(154)
غيرازمؤمنان،كافران را ولّى وتكيهگاه خود قرار ندهيد.
پیامد:پذیرش ولایت کفار با ایمان سازگار نیست. یک دل دو دوستی بر نمی دارد. تولی و تبری، دوستی با مومنان و دوری از کافران لازمه ایمان است.
تفسیر نور – ج2 – ص417
- وظایف فرزندان نسبت به والدین _ت خ
وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَنًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبرََ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لهمَا أُفٍّ وَ لَا تَنهَْرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا
(23الاسراء)
و به پدر و مادر نيكى كنيد! هر گاه يكى از آن دو، يا هر دوى آنها، نزد تو به سن پيرى رسند، كمترين اهانتى به آنها روا مدار! و بر آنها فرياد مزن! و گفتار لطيف و سنجيده و بزرگوارانه به آنها بگو!
پیامد: خدمت گذاری و احسان به پدر و مادر از اوصاف موحد واقعی است. فرمان نیکی به والدین مانند فرمان توحید و اطاعت از خداوند آمده است تا نشان دهد این کار هم واجب عقلی و وظیفه انسانی است هم واجب شرعی .
تفسیر نور- ج 7 – ص 40
پیامد:
حکمت:
ترجمه:
63.پرهیز از اطاعت گمراهان_ب
کهف/28
وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا
و از كسانى كه قلبشان را از ياد خود غافل ساختيم اطاعت مكن.
پیامد: کیفر دنیاگرایی غفلت از یاد خداوند است.ارزش یاد خدا به ریشه دار بودن آن در قلب و روح است.
تفسیر نور – ج 7- ص 164
64.پیکار با کافران و منافقان _ب
توبه/73
جَاهِدِالْكُفَّارَوَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيهِْم
با كافران و منافقان جهاد كن، و بر آنها سخت بگير
پیامد: اسلام آیین جهاد و مبارزه با کفر و نفاق است. هم با دشمنان آشکار خارجی مبارزه کنیم و هم با دشمنان پنهان داخلی.
تفسیر نور – ج 5 – ص 107
65.افزایش قدرت جنگی و آمادگی کامل در برابر دشمنان_ب
وَ أَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَ مِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ وَ ءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمْ ْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ انفال/60
هر نيرويى در قدرت داريد، براى مقابله با آنها [دشمنان]، آماده سازيد! و (همچنين) اسبهاى ورزيده (براى ميدان نبرد)، تا به وسيله آن، دشمن خدا و دشمن خويش را بترسانيد! و (همچنين) گروه ديگرى غير از اينها را، كه شما نمىشناسيد و خدا آنها را مىشناسد
پیامد: مسلمانان باید آمادگی رزمی کامل از نظر تجهیزات، نفرات و … داشته باشند و از پیش آماده ی مقابله با خیانت و حمله دشمن باشند.ایجاد رعب در دل دشمن به هر وسیله حتی ظاهرسازی هم لازم است.
تفسیر نور – ج 4- ص 352
66.شیطان ، دشمن آشکار_ب
إِنَّ الشَّيْطَانَ لِلْانسَانِ عَدُوٌّ مُّبِين یوسف/5
شيطان، دشمن آشكار انسان است!
پیامد: شیطان دشم ن انسان است ، حتی اگر پیامبرزاده باشد. شیطان با استفاده از زمینه های درونی برما تسلط می یابد.از کودکی شیطان را به کودکان معرفی و نقش او را بیان نمایید.
تفسیر نور- ج 6- ص 31
67.تقوا عامل رستگارى- ت خ**
وَاتَّقُواْاللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون
بقره/189
تقواپيشه كنيد،تارستگارگرديد
پیامد: رستگاری نهایت تکامل است. بسیاری از دستورات برای رسیدن به تقواست، ولی در این آیه تقوا مقدمه رستگاری است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 302
68.پيشى گرفتن درنيكى ها_ت خ
فَاسْتَبِقُواْالْخَيرَْاتِ
مائده/48
پس در نيكيها بر يكديگر سبقت جوييد
پیامد: به جای سرسختی های منفی و پیش از آنکه فرصت را از دست بدهیم، در کارهای خیر سبقت بجوییم. محور و هدف مسابقات باید امور خیر و معنوی باشد. ایمان به معاد عامل رفع اختلافات و سبقت در نیکی هاست.
تفسیر نور- ج 3 – ص 100
69.پیشی گرفتن پیامبر در سلام دادن- ت خ
انعام/54
وَإِذَاجَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بَِايَاتِنَا فَقُل ْسَلَامٌ عَلَيْكُم
هرگاه كسانى كه به آيات ما ايمان دارند نزدتوآيند،به آنها بگو: سلام برشما
پیامد: رابطه رهبر و مردم برپایه انس و محبت است. بهترین عبارت تحیت ، سلام علیکم است. سلام شعار اسلام است . بزرگ نیز به کوچک سلام می کند
تفسیر نور- ج 3 – ص 268
70.جهاد راه رستگارى- ت خ**
مائده/35
وَجَاهِدُوا ْفىِ سَبِيلِه ِلَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون
و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد
پیامد: ایمان، تقوا، شفاعت و جهاد ، راه سعادت و رستگاری است. برای رسیدن به فلاح باید گناهان را ترک کرد. کارهای خیر همه زمینه و وسیله سعادتند.
تفسیر نور- ج 3- ص 79
71.صبر برمصائب- ت خ
وَاصْبرِعَلىَ مَاأَصَابَكَ إِنَّ ذَلِك َمِنْ عَزْمِ الْأُمُور لقمان/17
در برابر مصايبى كه به تو مىرسد شكيبا باش كه اين از كارهاى مهمّ است.
پیامد: در تبلیغ دین و امر به معروف و نهی از منکر، باید صبر و سعه ی صدر داشته باشیم. امر به معروف و نهی از منکر از مسائل مهم است و صبر در برابر آنچه در این راه به انسان می رسد ارزش دارد.
تفسیر نور- ج 9 – 261
72.نتيجه وساطت در امر خیر یا شر- ت ب
مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنهَْا وَ مَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَ كاَنَ اللَّهُ عَلىَ كلُِّ شىَْءٍ مُّقِيتًا نساء/85
كسى كه شفاعت [تشويق و كمك] به كار نيكى كند، نصيبى از آن براى او خواهد بود و كسى كه شفاعت [تشويق و كمك] به كار بدى كند، سهمى از آن خواهد داشت. و خداوند، حسابرس و نگهدار هر چيز است. (85)
پیامد: دعوت به نیک و بد شرکت در پاداش و کیفر است. بخاطر محدودیت ها نمی توان در هرکاری دخالت مستقیم داشت، ولی با شفاعت های خیر می توان از آن بهره برد. در وساطت ها باید خدارا در نظر داشت.
تفسیر نور – ج 2 – ص 344
73.قرض الحسنه دادن- ت خ
وَأَقْرِضُواْاللَّهَ قَرْضًاحَسَنًا
مزمل/20
وبه خدا «قرضالحسنه» دهيد [درراه اوانفاق نماييد
پیامد: شیوه قرض دادن باید نیکو باشد. با سرعت و خلوص و بی منت پرداخت شود.
تفسیر نور- ج 12- ص 278
74.مومنان با یکدیگر برادر هستند- ت خ
حجرات/10
فَأَصْلِحُواْبَينَْأَخَوَيْكم
پس دوبرادر خود را صلح وآشتى دهيد
پیامد: رابطه برادری در گرو ایمان است.هیچکس خود را برتر از دیگران نداند. جلوگیری از نزاع و اقدام برای اصلاح و برقراری صلح وظیفه همه ماست.
تفسیر نور- ج 11 – ص 182
75.راه رسیدن به مقام والای ابرار- ت خ
آل عمران/92
لَن تَنَالُواْالْبرَِّحَتىَ تُنفِقُواْ مِمَّا تحُِبُّون
هرگز به (حقيقت) نيكوكارى نمىرسيد مگر اينكه از آنچه دوست مىداريد، (در راه خدا) انفاق كنيد
پیامد: تنها راه رسیدن به مقام نیکوکاران، انفاق خالصانه از امور مورد علاقه است، نه فقط ذکر و دعا.در مکتب اسلام، هدف از انفاق فقرزدایی نیست، بلکه رشد انفاق کننده نیز مطرح است.دلبستگی به دنیا سبب محرومیت از رسیدن به مقام بّر است.
تفسیر نور – ج 3 – ص112
76.نتیجه انفاق های خالصانه- ت خ*
بقره/272
وَمَاتُنفِقُواْ مِنْ خَيرِ فَلِأَنفُسِكُم
وآنچه را ازخوبي ها واموال انفاق مىكنيد، براى خودتان است
پیامد: رسیدگی به محرومان یک امر انسانی است، پس به غیر مسلمان نیزانفاق کنید. فایده انفاق به خودتان باز می گردد و روح سخاوت را در شما زنده می کند.انفاق مایه محرومیت شما نیست، بلکه سبب مصونیت شماست.
تفسیر نور – ج ض – ص 437
- امر به بردبارى- ت خ
معارج/5
فَاصْبرِ صَبرًْا جَمِيلاً
پس صبر جميل پيشه كن
پیامد: حتی پیامبر نیازمند توصیه به صبر و پایداری هستند. کسی که قیامت را نزدیک ببیند، در برابر مشکلات صبر و پایداری می کند.
تفسیر نور – ج 12 – ص 212
78.انفاق درراه خدا- ت خ
حدید/10
وَمَالَكمُْأَلَّاتُنفِقُواْ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ مِيرَاثُ السموات والارض
چرا در راه خدا انفاق نكنيد در حالى كه ميراث آسمانها و زمين همه از آن خداست (و كسى چيزى را با خود نمىبرد)
پیامد: همان طور که بی ایمانی توبیخ دارد، ترک انفاق نیز توبیخ دارد. اخلاص شرط قبولی اعمال است.
تفسیر نور – ج 11 – ص 459
165.علائم ولایت علی بن ابیطالب(ع)-م ع
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ
(55المائده)
سرپرست و ولىّ شما تنها خداست و پيامبر او و آنها كه ايمان آوردهاند(علی (ع)) همانها كه نماز را برپا مىدارند، و در حال ركوع، زکات میدهند.
پیامد: کسانی که اهل نماز و زکات نیستند ، حق ولایت بر مردم را ندارند. هرگونه ولایت ، حکومت و سرپرستی که از طریق خدا و رسول و امام نباشد باطل است.
تفسیر نور – ج 3 – ص 111 و112
- آسانی بعداز هر سختی- م ع
إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً
( 6 الشرح )
(آری ) مسلما با (هر) سختی آسانی است.
پیامد: غم مخور مشکلات و سختی ها به این صورت باقی نمی ماند.قطعا با سختی آسانی است.
167.سرمایه حلال بهتر است-م ع *
بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيرٌْ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
(86هود)
آنچه خداوند براى شما باقى گذارده (از سرمايههاى حلال)، برايتان بهتر است اگر ايمان داشته باشيد ومن پاسدار شما (وماموربه اجبارتان به ایمان )نیستم.
پیامد: دنیا فانی و آخرت باقی است، لذا آخرت گرایی بهتر از دنیا طلبی است.
تفسیر نور – ج 5 – ص 369
168.اراده خداوند بر پیروزی مستضعفان-م ع
وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلىَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ فىِ الْأَرْضِ وَ نجَْعَلَهُمْ أَئمَّةً وَ نجَْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ
(5القصص)
ما میخواهیم بر مستضعفان زمين منّت نهيم و آنان را وارثان و پیشوایان روى زمين قرار دهيم.
پیامد: مستضعفان نا امید نشوند که خداوند به آنان نیز قدرت می دهد.خداوند کافران را به دست مومنان خوار و ذلیل می گرداند.
تفسیر نور – ج 9 – ص 18
169.مبارزه خداوند با منکران قرآن-م ق
وَ إِن كُنتُمْ فىِ رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلىَ عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
(البقره23)
و اگر درباره آنچه بر بنده خود [پيامبر] نازل كردهايم شك و ترديد داريد، يك سوره همانند آن بياوريد و گواهان خود راغیرخدا برای این کار فرا خوانید، اگر راست مىگوييد.
پیامد: انبیا باید معجزه داشته باشند و قرآن معجزه رسول اکرم است.دین جاوید معجزه جاوید میخواهد تا انسان در هر زمان و مکانی اگردچار شک و تردید شد بتواند خودآزمایش کند.برحقانیت قرآن به قدری یقین داریم که اگر مخالفان یک سوره مثل قرآن نیز آورند به جای تمام قرآن می پذیریم.
تفسیر نور – ج 1 – ص 74
170.خداوند حافظ قرآن از تحریف و تغییر است- م ق
إِنَّا نحَْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لحََافِظُونَ
(9الحجر)
ما خود قرآن را نازل كرديم و ما بطور قطع نگهدار آنيم.
پیامد: قرآن نه از بشر است نه از فرشته ، قرآن برای همیشه محفوظ است. یکی از پیشگویی های قرآن و از امتیازات اسلام ، مصونیت قرآن از تحریف است.
تفسیر نور – ج 6 – ص 318 و 319
171.قرآن بیانگر همه چیز-م ق*
وَ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَنًا لِّكلُِّ شىَْءٍ وَ هُدًى وَ رَحْمَةً وَ بُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ
(89النحل )
و ما اين كتاب را بر تو نازل كرديم كه بيانگر همه چيز، و مايه هدايت و رحمت و بشارت براى مسلمانان است.
پیامد: نظارت دائمی اولیای خدا براعمال ما یکی از مسلمات قرآنی است. هم پیامبر اسلام برهمه پیامبران شاهد است و هم کتابش تبیان کل شی است.قرآن کتابی جامع برای بیان همه نیاز های جامعه است.
تفسیرنور – ج 6 – ص 443
172.عظمت قرآن-م ق
لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْءَانَ عَلىَ جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبهَُا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
(21الحشر)
اگر اين قرآن را بر كوهى فرو می فرستادیم ،میدیدی که در برابر آن خاشع می شود وازخوف خدا می شکافد و این مثل هاییست که را براى مردم مىزنيم، شايد در آن بيندیشند.
پیامد: کوه با آن صلابت در برابر عظمت قرآن خاشع است ، اما قلب برخی انسان ها از سنگ سخت تر است.خشوع و خشیت ثمره تفکر در آیات الهی است.
تفسیر نور – ج 11 – ص 561
173.نماز شب و تلاوت قرآن باعث افزایش قدرت معنوی و مادی انسان-م ق*
و رَتِّلِ الْقُرْءَانَ تَرْتِيلاً
(4المزمل)
و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان .
پیامد: تلاوت قرآن آدابی دارد و ترتیل اولین آداب آن است. تلاوت هربخش از قرآن مقدمه ای برای بخش دیگر می شود.
تفسیر نور – ج 12- ص 265
- پیروی ازقرآن برپایی نماز زشتی هارا دور می کند- م ا*175
أَقِمِ الصَّلَوةَ إِنَّ الصَّلَوةَ تَنهَْىعَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنكَرِ
(45عنکبوت)
و نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمىدارد.
پیامد: در پیشگاه خداوند نماز از عظمت و جایگاه خاصی برخوردار است.نقش اصلاحی نماز در فرد و جامعه قطعی است.اگرنمازِ انسان اورا از فحشا و منکر بازنداشت، باید در قبولی نماز خود شک کند.
تفسیر نور – ج 9 – ص 151
175.اعمال پلید و شیطانی- م ا
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِنَّمَا الخَْمْرُ وَ الْمَيْسرُِ وَ الْأَنصَابُ وَ الْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
(90المائده)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! شراب و قمار و بتها و ازلام [نوعى بختآزمايى]، پليد و از عمل شيطان است، از آنها دورى كنيد تا رستگار شويد.
پیامد: ایمان با شراب خواری و قماربازی سازگاری ندارد.شراب و قمار در ردیف بت پرستی است.لقمه ی حلال و دوری از حرام خواری در سعادت و رستگاری انسان موثر است.
تفسیر نور – ج 3 – ص 160
176.تاثیر قرآن در مومن و کافر-م ق
وَ نُنزَِّلُ مِنَ الْقُرْءَانِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَ لَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا
(82الاسراء)
و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل مىكنيم و ستمگران را جز خسران (و زيان) نمىافزايد.
پیامد: آنچه از سوی خدای رحمان و رحیم باشد رحمت است. چون کافران به اوامر و نواهی قرآن عمل نمی کنند، نزول هردستور جرمشان را بیشتر و خسارتشان را افزون تر می سازد.
تفسیر نور – ج 7 – ص 110
.حسابرسی دقیق اعمال در روز قیامت- ت خ**177
فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ(7)وَ مَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَه. ُ(8الزلزله)
پس هر كس هم وزن ذرّهاى كار خير انجام دهد آن را مىبيند! و هر كس هموزن ذرّهاى كار بد كرده آن را مىبيند.
.
پیامد:همه مردم در دادگاه عدل الهی یکسان اند. کیفر و پاداش الهی براساس عمل است.عمل هرچه هم کوچک باشد، حساب و کتاب دارد.لذا نه گناهان را کوچک شمرید نه عبادات را.
تفسیر نور – ج 12 – ص 566
- وصیت شایسته – م ا
(بقره / 180)
كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالأقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ
بر شما نوشته شده: «هنگامى كه يكى از شما را مرگ فرا رسد، اگر چيز خوبى ( مالى) از خود به جاى گذارده، براى پدر و مادر و نزديكان، بطور شايسته وصيت كند! اين حقى است بر پرهيزكاران »
پیامد: گرچه با مرگ انسان از دنیا می رود، اما پرونده عمل او با کارهایی نظیر وصیت باز می ماند. در وصیت باید علاوه بر ارث برای والدین و نزدیکان سهمی قرار داد. وصیت باید براساس عرف جامعه باشد.
تفسیر نور- ج 1 – ص 280
پیامد:
.پیروزی دین خدا بر همه آیین و روش های نادرست-م ع179
هُوَ الَّذِی اَرسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدَی وَ دِینِ الحَقِّ لِیُظهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَو کَرِهَ المُشرِکُونَ
(صف 9)
او کسی است که فرستاده خود را با هدایت و دین حق فرستاده است تا او را بر همه ادیان غالب سازدهرچند مشرکان کراهت داشته باشند.
.
پیامد: رسولان با اراده الهی انتخاب می شوند نه انتخاب و اراده مردم.پیروزی اسلام بخاطر حقانیت آن است.به جز اسلام تمام ادیان تاریخ مصرف دارند و تنها اسلام مکتب جاودانی است.
تفسیر نور- ج 11 – ص 613
.هدف از خلقت انسان ها-م ع180
مَا خَلَقْتُ الجِْنَّ وَ الْانسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
(56الذاریات)
من جنّ و انس را نيافريدم جز براى اينكه عبادتم كنند
(وازاین راه تکامل یابندوبه من نزدیک شوند)
پیامد: جن و انس در تکلیف مشترکند. عبادت کردن بشر و الهی شدن مردم مهم است، نه عبادت شدن خداوند.خداوند بی نیاز است و عبادتی که از جن و انس می خواهد بخاطر احتیاج او نیست، بلکه بخاطر رشد آن هاست.
تفسیر نور – 11 – ص 268
181.وظایف حجاج-م ع*
وَ تَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيرَْ الزَّادِ التَّقْوَى
(197البقره)
و زاد و توشه تهيه كنيد، كه بهترين زاد و توشه، پرهيزكارى است.
پیامد: اعتقاد و یقین به آگاهی خداوند رمز نشاط و امید در انجام وظایف است. درهر سفری زاد و توشه لازم است.بهترین زاد و توشه تقواست.
تفسیر نور – ج 1 – ص 313
182.مسائل مهم در همه کتابهای آسمانی مطرح شده است- م ع
وَ أَن لَّيْسَ لِلْانسَانِ إِلَّا مَا سَعَى(39النجم)
و اينكه براى انسان بهرهاى جز سعى و كوشش او نيست، (39).
پیامد: هستی میدان تلاش و کار و نتیجه گیری است.
ما مکلف به انجام وظیه ایم، نه حصول نتیجه. سعی و
تلاش وظیفه ماست. هیچ عملی در هستی ، محو نمی شود.
تفسیر نور- ج 11 – ص 333
183.خدارا هرگز فراموش نکنید-م ع
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ لْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرُ بِمَا تَعْمَلُونَ
(18الحشر)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد از (مخالفت) خدا بپرهيزيد و هر كس بايد بنگرد تا براى فردايش چه چيز از پيش فرستاده و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند از آنچه انجام مىدهيد آگاه است.
پیامد: ایمان زمینه تقوا و شرط ثمربخشی ایمان ، داشتن تقوا است. به امید کار خیر وارثان نباشیم، هرکس به فکر قیامت خود باشد.درآنچه به عنوان عمل صالح ذخیره می کنیم ، دقت کنیم.
تفسیر نور – ج11 – ص 588
184.تبعیت از شیطان علت رواج زشتی هاو اعمال نپسند-م ع*
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَ مَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَ الْمُنكَرِ
(21النور)
ای کگسانی که ایمان آورده اید از گامهاى شيطان پيروى نكنيد! هر كس پيرو شيطان شود (گمراهش میسازد، زيرا) او به فحشا و منكر فرمان مىدهد.
پیامد: به ایمان خود تکیه نکنیم، توجه به هشدارهای پی در پی ضروری است.شیطان برای گمراه کردن مومنان بیش از دیگران تلاش می کند.خداوند میفرماید از شیطان دوری کنید، زیرا او به گناه فرمان می دهد.شیطان به کسی فرمان می دهد ک اهل پیروی از او باشد.
تفسیر نور – ج 8 – ص 162
185.سرنوشت منافقین در قیامت- م ع
إِنَّ المُْنَافِقِينَ فىِ الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ لَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا
(النساء145)
منافقان در پايينترين طبقات دوزخ قرار دارند و هرگز ياورى براى آنها نخواهى يافت. (بنا بر اين، از طرح دوستى با دشمنان خدا، كه نشانه نفاق است، بپرهيزيد!) (145)
پیامد: دوزخ مراتب و درجاتی دارد و جایگاه منافقان در دوزخ از کفار بدتر است. در قیامت راهی برای نجات منافقان نیست و شفاعت شامل حال آن ها نمی شود.
تفسیر نور – ج2 – ص 418
186.حاکمیت صالحان بر روی زمين-م ع
وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فىِ الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّلِحُونَ
(الانبياء105)
در «زبور» بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: «بندگان صالحم وارث (حكومت) زمين خواهند شد.
پیامد: سنت الهی آن است که بندگان صالح ، حاکم و وارث جهان باشند.پیشگویی های قرآن قطعی است.وراثت زمین و حکومت برجهان دوشرط دارد: بندگی خداوند و انجام اعمال صالح.
تفسیر نور – ج 7 – ص 505
. توجه خاص خداوند به شهیدان راه حق _ م ع187
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ
(7محمد)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اگر(آيين) خدا را يارى كنيد، شما را يارى مىكند و گامهايتان را استوار مىدارد.
پیامد: پاداش و کیفر الهی با عملکرد انسان همگون است. هرکس با فکر و زبان و عمل خویش دین اسلام را یاری کند، خدا نیز اورا حمایت می کند.
تفسیر نور – ج 11 – ص 65
پیامد:
حکمت:
ترجمه:
. اقامه نماز و پرداخت زکات _م ا188
وَ أَقِيمُواْ الصَّلَوةَ وَ ءَاتُواْ الزَّكَوةَ وَ ارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ
(43البقره )
و نماز را بپا داريد، و زكات را بپردازيد، و همراه ركوع كنندگان ركوع كنيد (و نماز را با جماعت بگزاريد)!
پیامد: رابطه با خدا از طریق نماز و کمک به خلق خدا از طریق زکات و همراهی با دیگران یک مثلث مقدس است.
تفسیر نور- ج 1 – ص 102
.فداکاری در راه خداوند- م ع189
وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِى نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفُ بِالْعِبَادِ(207البقره)
بعضى از مردم (با ايمان و فداكار، همچون على (ع) در «ليلة المبيت» به هنگام خفتن در جايگاه پيغمبر ص)جان خود را به خاطر خشنودى خدا مىفروشند و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.
پیامد: پیش مرگ اولیای خدا شدن یک ارزش است. بزرگ ترین سود آن است که بهترین متاع را که جان اوست به خالق خود بفروشد، آن هم نه برای بهشت و یا نجات از دوزخ، بلکه فقط برای کسب رضای او.
تفسیر نور – ج 1 – ص 326
190.جهنم بیم دهنده ای برای همه انسان ها_م ع
كلُُّ نَفْسِ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ
(38المدثر)
(آرى) هر كس در گرو اعمال خويش است.
پیامد:رفتار انسان سازنده شخصیت اوست. نجات انسان در قیامت و رهایی او از عذاب الهی در گرو پاسخگویی به سوالات در دادگاه عدل خداست.
تفسیر نور – ج 12 – ص 296
- خداوند نور آسمان ها و زمین است_ م ع*
(نور / 35)
« اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ »
خداوند نور آسمان ها وزمین است.
پیامد: هستی فیض خداوند و پرتوی از نور اوست ، قوام و بقای هستی از اوست. نور خدا هم زیاد است هم ثابت.
تفسیر نور – ج 8 – ص 185
192.اطاعت از دستورات خدا وپیامبر وائمه معصومین درامور زندگی- م ع*
« أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ » (نساء59)
اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياى پيامبر] را
پیامد: مردم باید نظام اسلامی را بپذیرند و از رهبران الهی آن در قول و عمل پشتیبانی کنند. سلسله مراتب در اطاعت باید حفظ شود.اطاعت از حاکمی واجب است که مومن و از خود مردم با ایمان باشد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 313
193.مشرکان خواهند دانست که خلقتشان بیهوده نبوده است_م ع
أ فَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ(115المومنون)
آيا گمان كرديد شما را بيهوده آفريدهايم، و بسوى ما باز نمىگرديد؟
پیامد: آفرینش انسان هدفدار است. همه محاسبات انسان واقع بینانه نیست. در کار خدا عبث و بیهودگی راه ندارد. زندگی دنیا بدون آخرت بیهوده و لغو است. هدف آفرینش انسان در این جهان خلاصه نمی شود.
تفسیر نور – ج 8 – ص 136
.فرمان روزه و فایده آن- م ا194
(بقره / 183)
یاايّهاالذّين آمنوا كتب عليكم الصّيام كماكتب
علی الذّين من قبلكم لعلّكم تتّقون
اى افرادى كه ايمان آوردهايد! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه كه بر كسانى كه قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهيزكار شويد. (183) با تقوا شويد
پیامد:فرمان روزه مختص شما مسلمانان نیست ودرامت های پیشین نیز این قانون بوده است.عمل به دستوری که برای همه ی امت ها بوده آسان تر از دستوری است که تنها برای یک گروه باشد.لذت خطاب سختی روزه را آسان میکند.
- زنده و حیات شهدا پس از مرگ- م ع
(آل عمران169)
وَلاَتَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءعِندَرَبِّهِمْ يُرْزَقُون
(ای پیامبر!) هرگزگمان مبرکسانی که درراه خداکشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده اند.
پیامد: شهادت پایان زندگی نیست، آغاز حیات است. بسیاری از زندگان مرده اند ولی کشتگان درراه خدا زنده اند. شهادت باختن و از دست دادن نیست، بلکه یافتن و بدست آوردن است.کشته شدن آنگاه ارزشمند است که در راه خدا باشد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 197
- آداب شنیدن و گوش دادن به قرآن- م ق
(سوره اعراف204)
(واذاقریءالقرآن فاستمعواله و انصتوا لعلکم ترحمون
هنگامى كه قرآن خوانده شود، گوش فرا دهيد و خاموش باشيد شايد مشمول رحمت خدا شويد! (204)
پیامد: در برابر تلاوت قرآن از سوی هرکس که باشد، باید سکوت کرده و گوش بسپاریم. سکوت و گوش سپردن به قرآن زمینه برخورداری از رحمت الهی است.
تفسیر نور – ج 4 – ص 262
197.نادنی پنهان ازاسرارا پنهان -م ق
(قلم51)
« وَ إِنْ يَكادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمجْنُونٌ »
نزديك است كافران هنگامى كه آيات قرآن را مىشنوند با چشمزخم خود تو را از بين ببرند، و مىگويند: «او ديوانه است!» (51).
پیامد:و چون قرآن خوانده شود به آن گوش سپار و خاموش باشید تا مشمول رحمت شوید.
کینه دشمن جدی است باید به هوش بود.چشم زخم یک واقعیت است.
تفسیرنور-ج12-ص192
198.پیروزی نهایی با حق است- م ع
(اسراء / 81)
« وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً »
و بگوحق آمد، و باطل نابود شد، يقيناٌ باطل نابود شدني است.
پیامد: پیامبر باید با قاطعیت پیروزی نهایی حق را به مردم اعلام کند. باید حق را به میدان آورد تا باطل از بین برود.عاقبت باطل رفتنی و نابود شدنی است و حق باقی و پایدار.
تفسیر نور – ج 7 – ص 109
199.فایده قصاص:م ا
(بقره / 179)
وَ لَكُمْ فىِ الْقِصَاصِ حَيَوةٌ يَأُوْلىِ الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ(179)
و براى شما در قصاص، حيات و زندگى است، اى صاحبان خِرد! شايد شما تقوا پيشه كنيد. (179).
پیامد: اجرای عدالت تضمین کننده حیات جامعه است. تعادل میان رافت و خشونت لازم است. زود قضاوت نکنید. ممکن است در برخورد سطحی قصاص را خوب ندانید ولی با خرد و اندیشه درمی یابید که قصاص رمز حیات است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 276
200.مزد رسالت پیامبر اکرم، نیکی و مهربانی به خاندان اوست_م ع*
شوري23
« قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى
به آن نويد مىدهد! بگو: «من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمىكنم
پیامد: درخواست مزد از زبان خود سنگین است، لذا پیامبر مامور می شود از طرف خداوند مزد خود را به مردم اعلام کند. مودت بدون معرفت امکان ندارد.
تفسیر نور – ج 10 – ص 398
201.راستی و صداقت در کارها- د
وَ قُل رَّبِّ أَدْخِلْنىِ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنىِ مخُْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَل لىِّ مِن لَّدُنكَ سُلْطَنًا نَّصِيرًا
اسراء(80)
وبگو«پروردگارا! مرا (در هر كار،) با صداقت (نیکی)وارد كن، و با صداقت خارج ساز! و از سوى خود، نیروی يارى كننده برايم قرار ده!».
پیامد: خواسته های خود را در برابر خداوند به زبان بیاوریم. دعا کردن را هم باید از خدا آموخت که چگونه بخوانیم و چه بخواهیم.
تفسیر نور – ج 7 – ص 107
202.مقدمات مورد نیاز برای انجام ماموریت-د
قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لىِ صَدْرِى(25طه) وَ يَسِّرْ لىِ أَمْرِى(26)وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانىِ(27)يَفْقَهُواْ قَوْلىِ(28)
(موسى) گفت: «پروردگارا! سينهام را (برای تحمل وظیفه سنگین )گشاده كن (25)و كارم را برايم آسان گردان! (26)و گره ای (که مانع روان سخن گفتن من است ) از زبانم بگشاى (27)تا سخنان مرا بفهمند! (28).
پیامد: سعه ی صدر اولین شرط موفقیت در هرکاری است. به جای ترس و فرار از مسئولیت ، امکانات و مقدمات و ابزار آن را از خداوند بخواهیم. دعا قبل از هرکاری ، رمز توکل و مایه ی دفع خطرات و آفات راه است.
تفسیر نور – ج 7 – ص 337
203.عاقبت کسانی که ((هم دنیا و آخرت))
را می خواهند–د
وَ مِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا ءَاتِنَا فىِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فىِ الاَْخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ(201البقره )
و بعضى مىگويند: «پروردگارا! به ما در دنيا (نيكى) عطا كن! و در آخرت نيز (نيكى) مرحمت فرما! و ما را از عذابِ آتش نگاه دار!»
پیامد: دنیا و آخرت باهم منافاتی ندارند به شرط آنکه انسان به دنبال حسنه و نیکی باشد.ذ
204.توجه به دعا و تضرّع در مقابل خداند به هنگام مشکل وشکست– د *
وَ مَا كاَنَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَن قَالُواْ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ إِسْرَافَنَا فىِ أَمْرِنَا وَ ثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَ انْصرُْنَا عَلىَ الْقَوْمِ الْكَفِرِينَ
(147ال عمران )
سخنشان تنها اين بود كه: «پروردگارا! گناهان ما را ببخش! و از تندرويهاى ما در كارها، چشمپوشى كن! قدمهاى ما را استوار بدار! و ما را بر جمعيّت كافران، پيروز گردان! (147).
پیامد: شکست خودرا به قضا وقدر و یا دیگران نسبت ندهید، به تقصیرهای خود نیز توجه داشته باشید. یکی از عوامل شکست درجنگ گناه و اسراف است که با استغفار برطرف می شود.
205.تنها خداوند یگانه قابل پرستش است_ د *
(نمل آیه62)
أَمَّن يجُيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء
يا كسى كه دعاى مضطرّ را اجابت مىكند و گرفتارى را برطرف مىسازد.
پیامد:شرط استجابت دعا قطع امید از دیگران و اخلاص در دعاست.آنان که با سکوت از خداوند حاجتی میخواهند خداوند از حالشان باخبر است ولی دوست دارد بندگانش حاجت خود را به زبان آورند.
تفسیر نور – ج 8 – ص 455
206.شرط ملاقات خدا _ م ع
(سوره كهف110)
قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌمِثْلُكُم ْيُوحى إِلَيَّ أ َنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُو الِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحا ًوَلايُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّه ِأَحَداً
بگو: «من فقط بشرى هستم مثل شما (امتيازم اين است كه) به من وحى مىشود كه تنها معبودتان معبود يگانه است پس هر كه به لقاى پروردگارش اميد دارد، بايد كارى شايسته انجام دهد، و هيچ كس را در عبادت پروردگارش شريك نكند! (110).
پیامد: نباید خودرا بیش از آنکه هستیم معرفی کنیم، پیامبران خودرا بشر می دانستند.برای کار خدایی کردن حتی امید به پاداش الهی کافی است گرچه یقین نباشد.امید بدون عمل کارساز نیست.شرک به هرنحوی باشد ممنوع است.
تفسیر نور – ج 7 – ص 237
207.استقبال شیرین و پذیرایی خداوند از مومنین واقعی: (فجر / 27تا30)_ م ع
« يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي »
تو اى روح آراميافته! (27)
به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، (28)
پس در سلك بندگانم درآى، (29
و در بهشتم وارد شو! (30) تو اى روح آراميافته! (27)
به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، (28)
پس در سلك بندگانم درآى، (29)
و در بهشتم وارد شو! (30) تو اى روح آراميافته! (27)
به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، (28)
پس در سلك بندگانم درآى، (29)
و در بهشتم وارد شو! (30) پیامد: قیامت روز حسرت است، آرزو کارساز نیست، تلاش لازم است.اصالت انسان با روح است و بدن مرکب آن است.
تنفسیر نور – ج 12 – ص 480
208.خداوند حافظ قرآن از تحریف و تغییر است_ م ق
: ( حجر، آیه ۹)
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُون:
ما قرآن را نازل كرديم; و ما بطور قطع نگهدار آنيم!
پیامد: قرآن نه از بشر است نه از فرشته، قرآن برای همیشه محفوظ است.یکی از پیشگویی های قرآن و از امتیازات اسلام مصونیت قرآن از تحریف است.
تفسیر نور – ج 6 – ص 318.319
209.مباهله برای حقانیت حضرت عیسی : م ع
آل عمران آیه ۶۱
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكمُْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلىَ الْكَذِبِينَ(61)
هر گاه بعد از علم و دانشى كه (در باره مسيح) به تو رسيده، (باز) كسانى با تو به محاجّه و ستيز برخيزند، به آنها بگو: «بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را ما از نفوس خود دعوت كنيم، شما هم از نفوس خود آن گاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم. (61).
پیامد: اگر انسان ایمان به هدف داشته باشد حاظراست خود و نزدیکترین بستگانش را درمعرض خطر قرار دهد.زن و مرد در صحنه های مختلف دینی در کنار همدیگر مطرحند.
تفسیر نور – ج 2 – ص 78
- ترک کردن سوگندهای بیهوده _ م ع*
وَ لَا تجَعَلُواْ اللَّهَ عُرْضَةً لّأَِيْمَانِكُمْ
(224البقره)
خدا را در معرض سوگندهاى خود قرار ندهيد
پیامد: احترام نام خدا و مقدسات باید حفظ شود.سوگند نباید مانع انجام کار نیک و اصلاح میان مردم قرار گیرد.
تفسیر نور- ج 1 – ص 236
211.اعلام ولایت علی (ع)شرط کامل شدن رسالت پیامبر اسلام :_م ع مائده آیه ۶۷
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
اى پيامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، كاملا (به مردم) برسان! و اگر نكنى، رسالت او را انجام ندادهاى! خداوند تو را از (خطرات احتمالى) مردم، نگاه مىدارد; و خداوند، جمعيت كافران (لجوج) را هدايت نمىكند
پیامد: انتخاب رهبر اسلامی باید از سوی خداوند باشد.گاهی ابلاغ پیام الهی باید در حضور مردم و مراسم عمومی و با بیعت گرفتن باشد، ابلاغ ولایت با سخن کافی نیست بلکه باید با عمل باشد.انکار ولایت نوعی کفر است.
تفسیر نور – ج 3 – ص 131
212.آداب تلاوت قرآن :_م ق
نحل ، آیه ۹۸
فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم
هنگامى كه قرآن مىخوانى، از شر شيطان مطرود، به خدا پناه بر!
پیامد: از خطر نفوذ شیطان در بهترین افراد و مقدس ترین کار غافل نباشید. تلاوت قرآن از شخصی مثل پیامبر اکرم هم نیاز به استعاذه دارد.
تفسیر نور – ج 6 – ص453
- دعا برا والدین و مومنین _م ع
رَبَّنَا اغْفِرْ لىِ وَ لِوَالِدَىَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ
(41ابراهيم )
پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را، در آن روز كه حساب برپا مىشود، بيامرز.
پیامد: در دعا هم به خود توجه کنید هم دیگران . انسان هم باید به فکر نسل قبل باشد هم نسل بعد.در دعا به فکر قیامت خود ، فرزندان و جامعه باشید.
تفسیر نور- ج 6 – ص 300
214.اعتقادات مومنین :م ع
بقره 285*
آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَقَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ
الْمَصِيرُ
پيامبر، به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده، ايمان آورده است. (و او، به تمام سخنان خود، كاملًا مؤمن مىباشد.) و همه مؤمنان (نيز)، به خدا و فرشتگان او و كتابها و فرستادگانش، ايمان آوردهاند (و مىگويند:) ما در ميان هيچ يك از پيامبران او، فرق نمىگذاريم (و به همه ايمان داريم). و (مؤمنان) گفتند: «ما شنيديم و اطاعت كرديم. پروردگارا! (انتظارِ) آمرزش تو را (داريم) و بازگشت (ما) به سوى توست.» (285)
پیامد: مبلغان دینی باید به آنچه دعوت می کنند باورداشته باشند.ایمان به همه انبیا لازم است چون تمام انبیا یک هدف دارند.درکنار ایمان و عمل بازهم باید چشم امید به رحمت و غفران الهی داشت.
تفسیر نور- ج 1 – ص 461
215.به یاد خدا بودن و تشکر از نعمت های الهی_م ع*
بقره/ ۱۵۲
فَاذْكُرُونىِ أَذْكُرْكُمْ وَ اشْكُرُواْ لىِ وَ لَا تَكْفُرُونِ(152)
پس به ياد من باشيد، تا به ياد شما باشم! و شكر مرا گوييد و (در برابر نعمتهايم) كفران نكنيد! (152)
پیامد: خداوند به انسان شخصیت می بخشد و مقام انسان را تا جایی بالا میبرد که می فرماید: تویاد من باش تا من هم یاد تو باشم. ذکر خدا و نعمت های او زمینه شکر و سپاس است. چنانکه غفلت از یاد خدا مایه کفران است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 236
216.تقاضای مومنین از خداوند در برابر امتحانات سخت الهی:_م ع*
بقره 286َ
رَبَّنَاوَلاَتُحَمِّلْنَامَالاَطَاقَةَلَنَابِهِوَاعْفُعَنَّاوَاغْفِرْلَنَاوَارْحَمْنَآأَنتَمَوْلاَنَافَانصُرْنَاعَلَیالْقَوْمِالْکَافِرِینَ
پروردگارا! اگر ما فراموش يا خطا كرديم، ما را مؤاخذه مكن! پروردگارا! تكليف سنگينى بر ما قرار مده، آن چنان كه (به خاطر گناه و طغيان،) بر كسانى كه پيش از ما بودند، قرار دادى! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداريم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوى! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مايى، پس ما را بر جمعيّت كافران، پيروز گردان! (286)
پیامد: آداب دعا آن است که ابتدا به ضعف خود اقرار کنیم ، سپس به عظمت خداوند گواهی دهیم،آنگاه خواست خود را مطرح کنیم.پیروزی اسلام بر کفر خواسته دائمی مومنان است.
تفسیر نور – ج 1 – ص 463
217.عفوو گذشت ومدارابامردم وتوکل برخداوندپس ازمشورت_م ع*
آل عمران/ ۱۵۹
إِنَّ اللَّهَ يحُِبُّ الْمُتَوَكلِِّينَ
بر خدا توكل كن! زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد. (159).
پیامد: در کنار فکر و مشورت توکل به خدا فراموش نشود.ابتدا مشورت و سپس توکل، راه چاره کارهاست، خواه به نتیجه برسیم یا نرسیم.
تفسیر نور – ج 2 – ص 185
218.وجوب جنگ وجهاد در راه خدا وخیر و صلاح مسلمانان در تحمل آن _ م ع*
بقره/۲۱۶
وَ عَسىَ أَن تُحِبُّوا شَيًْا وَ هُوَ شَرٌّ لَّكُمْ
چه بسا چيزى را خوش نداشته باشيد
پیامد: تسلیم فرمان خدایی باشیم که بر اساس علم بی نهایت به ما دستور می دهد، گرچه ما دلیل آنرا ندانیم.
تفسیر نور – ج 1 – ص 340
219.قبولی توبه و ز کات_م ع *
(توبه104)
أَ لَمْ يَعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِه
آيا نمىدانستند كه فقط خداوند توبه را از بندگانش مىپذيرد.
پیامد: پیامبر خدا نیز حق توبه پذیری ندارد چه برسد به کشیش ها و مقامات کلیسا. این مقام خاص خداست.
تفسیر نور – ج 5 – ص 139
220.یاد خد ا در همه حال م ع* اعراف/۲۰۵
وَ اذْكُر رَّبَّكَ فىِ نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَ خِيفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الاَْصَالِ وَ لَا تَكُن مِّنَ الْغَافِلِينَ(205)
پروردگارت را در دل خود، از روى تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، ياد كن و از غافلان مباش! (205).
پیامد: پیامبران هم باید پیوسته به یاد خدا باشند چه برسد به دیگران. یاد خدا وقتی غفلت زدایی می کند که بدون تظاهر و سر و صدا باشد.در هنگام شروع به کار و تصمیم گیری و هنگام جمع بندی و نتیجه گیری باید به یاد خدا بود.
تفسیر نور – ج4 – ص 263
220.یاد خد ا در همه حال م ع* اعراف/۲۰۵
وَ اذْكُر رَّبَّكَ فىِ نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَ خِيفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الاَْصَالِ وَ لَا تَكُن مِّنَ الْغَافِلِينَ(205)
پروردگارت را در دل خود، از روى تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، ياد كن و از غافلان مباش! (205).
پیامد: پیامبران هم باید پیوسته به یاد خدا باشند چه برسد به دیگران. یاد خدا وقتی غفلت زدایی می کند که بدون تظاهر و سر و صدا باشد.در هنگام شروع به کار و تصمیم گیری و هنگام جمع بندی و نتیجه گیری باید به یاد خدا بود.
تفسیر نور – ج4 – ص 263
220.یاد خد ا در همه حال م ع* اعراف/۲۰۵
وَ اذْكُر رَّبَّكَ فىِ نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَ خِيفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الاَْصَالِ وَ لَا تَكُن مِّنَ الْغَافِلِينَ(205)
پروردگارت را در دل خود، از روى تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، ياد كن و از غافلان مباش! (205).
پیامد: پیامبران هم باید پیوسته به یاد خدا باشند چه برسد به دیگران. یاد خدا وقتی غفلت زدایی می کند که بدون تظاهر و سر و صدا باشد.در هنگام شروع به کار و تصمیم گیری و هنگام جمع بندی و نتیجه گیری باید به یاد خدا بود.
تفسیر نور – ج4 – ص 263
222.رحم خاص خدا برای مومنین_ م ع (احزاب/۴۱_44 )
گفتی: یاایهاالذین آمنوا اذكرواالله ذكرا كثیرا وسبحوه بكرة واصیلا هوالذی یصلی علیكم وملائكته لیخرجكم من الظلمت الی النور وكان بالمؤمنین رحیما
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! خدا را بسيار ياد كنيد، (41)
و صبح و شام او را تسبيح گوييد! (42)
او كسى است كه بر شما درود و رحمت مىفرستد، و فرشتگان او (نيز) براى شما تقاضاى رحمت مىكنند تا شما را از ظلمات (جهل و شرك گناه) به سوى نور (ايمان و علم و تقوا) رهنمون گردد او نسبت به مؤمنان همواره مهربان بوده است! (43)
پیامد:یادخداوند زمانی در انسان موثر است که مستمر و بسیار باشد. راه دعوت مردم به دین درود و رحمت است.فرشتگان هم بر مومنان درود می فرستند و برای آنها استغفار می کنند.انسان در خارج شدن از ظلمات به امداد الهی نیاز دارد و عقل و علم بشر کافی نیست.
تفسیر نور – ج 9- ص 378پ
223.محدوده رسالت پیامبر و انتظارات نادرست مردم از آن حضرت _م ع*
انعام/50
قُلْ هَلْ يَسْتَوِى الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُأَفَلَا تَتَفَكَّرُون
بگو: «آيا نابينا و بينا مساويند؟! پس چرانمىانديشيد؟!»
پیامد: پیروی از انبیا بصیرت و اعراض ازآنان، نابینایی است. فکر صحیح انسان را به پیروی از انبیا وا می دارد و بهانه ها و توقعات را کنار می گذارد.
تفسیر نور- ج 3- ص 263
- اشكارشدن باطن و اسرار انسا ها_م ع
يَوْمَ تُبْلىَ السَّرَائرُ
(الطارق 9)
در آن روز كه اسرار نهان (انسان) آشكار ميشود،
پیامد: انسان و تمام کارهای او تحت حفاظت فرشتگان است.انسان بخاطر دارا بودن عقل و علم و استعداد باید در آفرینش خود دقت کند.
تفسیر نور- ج 12 – ص444
225.توصیف حال مشرکان و کافران لجوج_م ع یس / 9
وَ جَعَلْنَا مِن بَينِْ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ
و در پيش روى آنان سدّى قرار داديم، و در پشت سرشان سدّى و چشمانشان را پوشاندهايم، لذا نمىبينند
پیامد: هزار چراغ دارد و بیراهه میرود، بگذار تا بیفتد وببیند سزای خویش. غافلان بی ایمان نه از گذشته کفار عبرت می گیرند و نه از معجزه و استدلالی که پیش روی آنان است.
تفسیرنور- ج 9 – ص 524
226.نعمت های الهی وسیله امتحان انسان ها است _ م ع*
زمر/49
فَإِذَا مَسَّ الْانسَانَ ضُرٌّدَعَانَا
هنگامى كه انسان را زيانى رسد،مارا (براى حلّ مشكلش) مىخواند
پیامد: انسان موجودی آسیب پذیر و ضعیف است، به قدری که تا به خطر می افتدفریاد می زند.تلخی ها نتیجه عملکرد انسان و مایه آزمایش است، ولی نعمت ها لطف الهی است.
تفسیر نور- ج 10 – ص 184
227.متکبرین به بهشت نمیرون- م ع*
قصص/83
وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينّ
وعاقبت نيك براى پرهيزگاران است.
پیامد: سرای آخرت بس عظیم است و هرگونه برتری طلبی ممنوع است. پرهیزگار کسی است که اراده تفاخر و برتری بر دیگران ندارد.
تفسیر نور-ج 9 – ص 100
228.یازده سوگند مهم درارائه راز ورمزنجات وسعادت خوشبختی- م ع
شمس/9
قَدْ أَفْلَحَ مَن زَكَّئهَا
هركس نفس خودراپاك وتزكيه كرده، رستگارشده.
پیامد: سعادت انسان در گرو رشد معنوی است نه زندگی مادی. اگر نفس را رها کنیم، انسان را به سقوط می کشاند، لذا نفس را باید کنترل کرد. تزکیه و خودسازی محروم کردن نیست، رشد دادن است.
تفسیر نور – ج 12 – ص90 – 91
229.ويژگى هاى خاص مومنان- م ع
انفال/2
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبهُُمْ وَ إِذَا تُلِيَتْ عَلَيهِْمْ ءَايَاتُهُ زَادَتهُْمْ إِيمَانًا وَ عَلىَ رَبِّهِمْ يَتَوَكلَُّونَ(2)
مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هر گاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان ميگردد و هنگامى كه آيات او بر آنها خوانده مىشود، ايمانشان فزونتر مىگردد و تنها بر پروردگارشان توكل دارند. (2).
پیامد: آن که با شنیدن ندای اذان و آیات الهی بی تفاوت باشد، باید در کمال ایمان خود شک کند.ذکر نام خدا از سوی هرکس باشد در مومن اثر می گذارد.ایمان با عشق و خشیت درونی همراه است.
تفسیر نور- ج 4 – ص272
- بازپرسی از نعمت های الهی در قیامت- م ع
(8التكاثر)
ثُمَّ لَتُسَْلُنَّ يَوْمَئذٍ عَنِ النَّعِيمِ(8)
سپس در آن روز (همه شما) از نعمتهايى كه داشتهايد بازپرسى خواهيد شد! (8)
پیامد: حساب قیامت براساس امکاناتی است که خداوند به هرکس داده است و لذا هرکس متفاوت از دیگری است.
تفسیر نور- ج 12 – ص 582
پیامد:
حکمت:
ترجمه:
231.پاداش کار نیک بخاطر خدا- م ع
نساء/40
وَإِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًاعَظِيمًا
واگركارنيكى باشد، آنرا دوچندان مىسازد وازنزد خود، پاداش عظيمى (دربرابرآن) مىدهد
پیامد: خداوند عادل است و مجازات های او عکس العمل کردارهای خود ماست. کیفرهای الهی مطابق جرم ، ولی پاداش الهی چندبرابر است. خداوند علاوه بر افزایش حسنات از جانب خود نیز اجر عظیم می دهد.
تفسیر نور- ج 2- ص292
232.برکات نماز- م ع
هود/114
وَ أَقِمِ الصَّلَوةَ طَرَفىَِ النهََّارِ وَ زُلَفًا مِّنَ الَّيْلِ إِنَّ الحَْسَنَاتِ يُذْهِبنَْ السَّيَِّات
نماز را برپا دار چرا كه حسنات، سيئات (و آثار آنها را) از بين مىبرند
پیامد: نماز روشن ترین نمونه کار نیک است. اعمال انسان در یکدیگر تاثیر دارند.
تفسیر نور – ج 5 – ص 392
- تسلط قدرت خداوند بر هر چیزی- م ع
(الحشر7)
وَ مَا ءَاتَئكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نهََئكُمْ عَنْهُ فَانتَهُواْ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
در ميان ثروتمندان شما دست به دست نگردد! آنچه را رسول خدا براى شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد)، و از آنچه نهى كرده خوددارى نماييد و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است! (7)
پیامد:سنت پیامبر لازم الاجراست.لازم نیست تمام دستورات در قرآن آمده باشد بلکه هر امر و نهی که در سخنان پیامبر آمده باشد باید اطاعت شود. در انجام فرمان پیامبر سرعت به خرج دهیم. اطاعت بی چون و چرا از پیامبر نمودی از تقواست.
- حضرت آدم و حوا خواستار چشم پوشی خداند از لغزش آن ها- م ع
اعراف/23
رَبَّنَا ظَلَمْنَا اَنفُسَنَا وَ إِن لَّمْ تَغْفِرْلَنَا وَ تَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسرِِين
: «پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم! و اگر ما را نبخشى و بر ما رحم نكنى، از زيانكاران خواهيم بود!» (23).
پیامد: در برابر ستم هایی که به خود می کنیم، باید از خداوند استمداد کنیم و آن هارا جبران کنیم.نخستین خواسته بشر از خدا ، تقاضای عفو و رحمت بود. عنایت و مهربانی خدا جلوی خسارت ابدی را می گیرد.
تفسیر نور- ج4 – ص 42
235.نعمت های دنیوی وسيله آزمايش- م ع
تغابن/15
إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكمُ ْفِتْنَة واللهُ عندهُ اَجرُ عَظیمُ
اموال وفرزندانتان فقط وسيله آزمايش شما هستند و خداست که پاداش عظیم نزد اوست
پیامد: دلبستگی و وابستگی به مال و فرزند، زمینه لغزش و انحراف است. گذشتن از این دلبستگی ها برای انجام وظایف الهی کاری بزرگ است، لذا خداوند پاداش بزرگ مقرر کرده است.هرچه آزمایش کننده بزرگ تر باشد، جایزه اش برجسته تر است، خدای عظیم پاداش عظیم می دهد.
تفسیر نور- ج 12- ص 89
236.همه درحال امتحان هستند تا دم مرگ- م ع*
انبیاء/35
وَنَبْلُوكُم بِالشَّرّ وَالخَْير ِفِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُون
وشمارا با بدي هاوخوبي ها آزمايش مىكنيم وسرانجام بسوى ما بازگردانده مىشويد
پیامد: گرچه خیر و شر هردو ابزار آزمایشند، ولی آزمایش با تلخی ها مناسب تر است. آزمایشات الهی سخت و مهم است. با مرگ نیست و نابود نمی شویم.
تفسیر نور- ج 7 – ص 451
237.بهترین انسان ها-م ع
بینه/7
إِنَّ الَّذِينَءَامَنُواْوَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئكَ هُمْ خَيرُ الْبرَِيَّه
(امّا)كسانى كه ايمان آوردند واعمال صالح انجام دادند، بهترين مخلوقات (خدا)يند.
پیامد: انسان با انتخاب خود جایگاه خود را تعیین می کند.بهترین شدن درگرو ایمان است و بدترین ها اهل کفر هستند.
تفسیر نور- ج 12 – ص558
238.مناجات ونیایش خردمندان- د*
آل عمران/193
رَبَّنَا فَاغْفِرْلَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْعَنَّا سَيَِّاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ
پروردگارا! گناهان ماراببخش! وبديهاى مارابپوشان! ومارا با نيكان (ودرمسيرآنها) بميران
پیامد: استغفار و اعتراف نشانه عقل است. از آداب دعا که زمینه ی عفو الهی را فراهم می کند توجه به ربوبیت الهی است.
تفسیر نور – ج 3 – ص 226
238.مناجات ونیایش خردمندان- د*
آل عمران/193
رَبَّنَا فَاغْفِرْلَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْعَنَّا سَيَِّاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ
پروردگارا! گناهان ماراببخش! وبديهاى مارابپوشان! ومارا با نيكان (ودرمسيرآنها) بميران
پیامد: استغفار و اعتراف نشانه عقل است. از آداب دعا که زمینه ی عفو الهی را فراهم می کند توجه به ربوبیت الهی است.
تفسیر نور – ج 3 – ص 226
240.هوشیاری وعدم همکاری درمقابل توطئه- م ع*
توبه/108
فِيهِ رِجَالٌ يحُِبُّونَ اَن يَتَطَهَّرُوا ْوَاللَّهُ يحُِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ
درآن،مردانى هستند كه دوست مىدارندپاكيزه باشندوخداوندپاكيزگان رادوست دارد.
پیامد: مسجد زمینه پاکی از پلیدی های جسمی و روحی است. همنشینی با صلحان ارزش است. ارزش مکان ها به افرادی است که به آن جا رفت و آمد می کنند. نماز و مسجد وسیله تهذیب و پاکی است.
تفسیر نور- ج 5- ص 146
- پاداش بسیار بزرگ برای پیروان راستین پیامبر اسلام(ص)- م ع*
فتح/29
محَُّمَّدٌ رَّسُول ُاللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلىَ الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنهَُم
محمّد (ص) فرستاده خداست وکسانی که بااوهستنددربرابرکفارسرسخت وشدید
پیامد: ایمان به رسول خدا گام اول است، مهمترین گام همراهی با رسول است. مسلمین باید در برابر دشمن خشونت ، قاطعیت، صلابت و شدت داشته و در برابر دیگر مومنان رافت و رحمت و عطوفت داشته باشند.
تفسیر نور- ج11- ص 147
242.آداب تلاوت قرآن- م ع
نحل / 98
فَإِذا قَرَأْتَا لْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجيمِ
هنگامى كه قرآن مىخوانى، از شر شيطان مطرود، به خدا پناه ببر
پیامد: از خطر نفوذ شیطان در بهترین افراد و مقدس ترینکار غافل نباشید. شیطان به سراغ همه می آید اما در همه تاثیر گذار نیست. پناه بردن به خدا نشانه ایمان و توکل به اوست.
تفسیر نور- ج 6- ص453
243.حکایت یهود بنی نظیر و مجازات آن ها- م ع*
حشر/16
كَمَثَلِ الشَّيْطَانِ إِذْ قَالَ لِلْانسَانِ اكْفُرْ فَلَمَّا كَفَرَ قَالَ إِنىِّ بَرِىءٌ مِّنكَ إِنىِّ أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَلَمِينَ(16)
كار آنها همچون شيطان است كه به انسان گفت: «كافر شو (تا مشكلات تو را حل كنم)!» امّا هنگامى كه كافر شد گفت: «من از تو بيزارم، من از خداوندى كه پروردگار عالميان است بيم دارم!» (16)
پیامد: وسوسه ها و تحریکات منافقان، نمونه ای از وسوسه شیطان است.شیطان فقط دعوت به انحراف می کند، این انسان است که با اختیار خو این انحراف را می پذیرد.کار انسان به جایی می رسد که شیطان هم از او برائت می جوبد.
تفسیرنور- ج11- ص556
244.هدایت نیافتن ستمکاران- م ق*
جمعه/5
مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُواْ التَّوْرَئه َثُمَّلَمْ يَحمِلُوهَاكَمَثَلِ الحملار
كسانى كه مكلف به تورات شدند ولى حق آنرا ادا نكردند، مانند دراز گوشی هستند
پیامد:افشای عالمان ناصالح و زبان گشودن به انتقاد از آنان، امری قرآنی است.اگر عمل نکردن به تورات انسان را تا مرز حیوانی همچون الاغ پایین می آورد،عمل نکردن به قرآن که کتاب برتر است انسان را چگونه می سازد؟
تفسیر نور-ج12-ص32
245.سرپیچی از هدایت الهی موجب گرفتاری در زندگی و آخرت- م ع
طه/124
وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَه ضَنكا ًوَ نحَْشُرُهُ يَوْمَا لْقِيَمَه أَعْمَى
وهركس ازيادمن روى گردان شود،زندگى (سخت و) تنگى خواهد داشت وروزقيامت، اورا نابينا محشورمىكنيم
پیامد:انسان ها در انتخاب آزادند و فطرت انسان بر خداپرستی است.دوری از یاد خدا مایه اضطراب و حسرت است.بی ایمان هم در دنیا زندگی مشقت باری دارد و هم در آخرت از نعمت دیدن محروم است.
تفسیر نور- ج 7- ص 408
246.خلقت انسان و هدایت او- م ع
انسان / 3
إِنَّاهَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّاك َفُورًا
ماراه رابه اونشان داديم،خواه شاكرباشد (وپذيرا گردد) ياناسپاس!
پیامد: خداوند حجت را بر انسان تمام کرده است. هدایت نعمتی در خور سپاس است.کسانی که هدایت انبیا را نپذیرند، بالاترین مرحله از کفر را مرتکب شده اند.
تفسیر نور- ج 12- ص 324
- قران كتاب هدايت و موعظه- م ق
(138ال عمران )
هَذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَ هُدًى وَ مَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ
اين، بيانى است براى عموم مردم و هدايت و اندرزى است براى پرهيزگاران!
پیامد: قرآن قابل فهم برای همه مردم، در هر عصری است. با آنکه قرآن برای همه مردم است، ولی تنها افراد پرهیزگار و متقی پند پذیر هستند.
تفسیر نور- ج 2 – ص 161
- ماموریت همیشگی و جهانی پیامبر اکرم- م ع
(سباء28)
وَ مَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا وَ نَذِيرًا وَ لَكِنَّ أَكْثرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
و ما تو را جز براى همه مردم نفرستاديم تا (آنها را به پاداشهاى الهى) بشارت دهى و (از عذاب او) بترسانى ولى بيشتر مردم نمىدانند! (28)
پیامد: رسالت پیامبر اسلام جهانی است. مهمترین نقش انبیا در هدایت مردم هشدار بشارت است.
تفسیر نور- ج9 – ص444
249.صابران چه کسانی هستند- م ع
بقره / ۱۵۶
الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَيْهِ رَاجِعون
آنها كه هر گاه مصيبتى به ايشان مىرسد، مىگويند: «ما از آن خدائيم; و به سوى او بازمىگرديم
پیامد: ریشه ی صبر، ایمان به خداوند، معاد و امید به دریافت پاداش است.
تفسیر نور- ج1 – ص243
250.داستان حضرت شعیب(ع)- م ع
شعراء/182
وَ زِنُواْ بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيم
و با ترازوى صحيح وزن كنيد
پیامد: میزان سنجش در هر امری باید عادلانه و درست باشد.
تفسیر نور – ج8 – ص365
- سلام و صلوات خداوند و فرشتگان ومومنان برپیامبراکرم- م ع
(56الاحزاب )
إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَئكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلىَ النَّبىِِّ يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيْهِ وَ سَلِّمُواْ تَسْلِيمً
خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مىفرستد اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملًا تسليم (فرمان او) باشيد. (56)
پیامد: هرگاه خواستد دیگران را به کار خیری دعوت کنید، اول از خود و دست اندر کاران شروع کنید. صلوات بر پیامبر لازمه ایمان و از وظایف مومنان است.
تفسیر نور- ج 9 – ص 396
252.عاقبت کسانی که هم دنیا و هم آخرت را می خواهند- د*
بقره/201
رَبَّنَا ءَاتِنَا فىِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفىِ الاَْخِرَة ِحَسَنَة
«پروردگارا! به مادردنيا (نيكى) عطاكن! ودرآخرت نيز (نيكى) مرحمت فرما
پیامد: دنیا و آخرت باهم منافاتی ندارند، به شرط آنکه انسان به دنبال حسنه و نیکی باشد.
تفسیر نور- ج1- ص319
253.برخورد شایسته بایتیم فقیر- م ع
ضحی/11
وَأَمَّابِنِعْمَةِرَبِّكَ فَحَدِّث
ونعمت هاى پروردگارت رابازگوكن!
پیامد: نعمت های الهی باید در مسیر رشد و تربیت انسان باشد نه غفلت او.
تفسیر نور- ج 12- ص 520
254.الگوی مناسب برای یک مسلمان- د*
ممتحنه/4
رَّبَّنَاعَلَيْكَ تَوَكلَّْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَاوَ إِلَيْكَ الْمَصِير
پروردگارا! مابرتوتوكّل كرديم وبه سوى تو بازگشتيم ، وهمه فرجام ها بسوى تواست
پیامد:هرکجا سخنی می گویید و تصمیمی از خود نشان می دهید، نفس خودرا با یاد او مهار کنید. توکل باید تنها به درگاه خدا باشد.
تفسیر نور- ج 11- ص579
255.خداوند اطمینان و آرامش را برقلب مومن نازل می کند _م ع*
فتح/4
هُوَالَّذِى أَنزَل َالسَّكِينَة َفىِ قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيزَْدَادُواْ إِيمَانًا مَّعَ إِيمَانهِِم
اوكسى است كه آرامش رادردلهاى مؤمنان نازل كرد تاايمانى برايمانشان بيفزايند.
پیامد: آرامش الهی تنها در سایه الطاف الهی است و هیچ چیز دیگه ای نمی تواند به انسان آرامش بدهد. دریافت الطاف الهی لیاقت می خواهد.ایمان هم مقدمه رسیدن به آرامش است هم نتیجه آرامش.
تفسیر نور- ج 11- ص 114
256.عزت از آن خداست_م ع*
فاطر/10
إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكلَِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّلِحُ يَرْفَعُهُ
سخنان پاكيزه به سوى اوصعودمىكند، وعمل صالح رابالامىبرد
پیامد: میان عقیده با عمل رابطه تنگاتنگ است و در یکدیگر اثر می گذارند.راه مومنان که عزت را از طریق ایمان و عمل صالح می جویند، راه رشد و تکامل است.
تفسیر نور- ج 9- ص481
257.دعای حضرت ابراهیم(ع)برای خود وخاندانش بعدازساختن کعبه_د
بقره / 128
رَبَّنا وَاجْعَلْنا مُسْلِمَینِ لَک وَمِنْ ذُرِّیتِنا أُمَّه مُسْلِمَه لَک وَأَرِنا مَناسِکنا وَ تُبْ عَلَینا
پروردگارا! ما را تسليم فرمان خود قرار ده! و از دودمان ما، امتى كه تسليم فرمانت باشند، به وجود آور! و طرز عبادتمان را به ما نشان ده و توبه ما را بپذير
پیامد: به کمالات امروز خود قانع نشوید، تکامل و تداوم آن را از خدا بخواهید.راه و روش بندگی را باتید از خدا آموخت ، وگرنه انسان گرفتار انواع خرافات و انحرافات می شود.
تفسیر نور- ج ض – ص 204
258.تسبيح همه مخلوقات_م ع*
اسراء/44
وَإِن مِّن شىَْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بحَِمْدِهِ وَلَکِن لَّاتَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ
هرموجودى،تسبيح وحمداومىگويد ولى شماتسبيح آنهارانمىفهميد
پیامد: بعضی صداهارا ممکن است بشنویم اما نمیفهمیم که تسبیح است.همه هستی شعور دارند ولی اطلاعات انسان از هستی ناقص است.
تفسیر نور- ج 7-ص68
259.شروع جنگ میان دولشکرطالوت وجالوت_د *
بقره / 250
قالُوا رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَینا صَبْراً وَثَبِّتْ أَقْدامَنا وَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرِینَ
گفتند: «پروردگارا! پيمانه شكيبايى و استقامت را بر ما بريز! و قدمهاى ما را ثابت بدار! و ما را بر جمعيّت كافران، پيروز بگردان! (250)
پیامد: صبر و پیروزی ملازم یکدیگرند.دراثر صبر ظفر آید. پشت سرگذاشتن امتحانات و موفقیت در آنها شمارا مغرور نکند، بازهم از خداند استمداد نمایید.وظیفه انسان حرکت و تلاش است، اما پیروزی بدست خداست.
تفسیر نور- ج 1- ص398
260.اشتیاق شدیدپیامبراکرم(ص)به قرآن- د*
طه / 114
فَتَعَالَي اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَ لاَ تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِن قَبْلِ اَن يُقْضٰي إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَ قُل رَبِّ زِدْنِي عِلْماً
پس بلندمرتبه است خداوندى كه سلطان حقّ است! پس نسبت به (تلاوت) قرآن عجله مكن، پيش از آنكه وحى آن بر تو تمام شود و بگو: «پروردگارا! علم مرا افزون كن
پیامد: علم را از از عالم حقیقی طلب کنیم. برای علم و دانش نهایتی نیست و فارغ التحصیل معنا ندارد. علمی دارای ارزش و اعتباراست که همراه با فراگیری آن ظرفیت انسان نیز زیاد شود و رشد کند.
تفسیر نور- ج 7- ص399
- تاثیر قرآن در مومن و کافر _م ق
(82الاسراء)
وَ نُنزَّلُ مِنَ الْقُرْءَانِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَ لَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا
و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل مىكنيم و ستمگران را جز خسران (و زيان) نمىافزايد. (82)
پیامد: چون قرآن از جانب خداییست که خالق بشر بشر و فطرت اوست، قوانین آن نیز با فطرت مطابق و نجات دهنده اوست.آنچه از سوی خدا رحمان و رحیم باشد رحمت است.
تفسیر نور- ج 7 – ص 110
262.مبارزه خداوند با منکران قرآن- م ق
(البقره23)
4)وَ إِن كُنتُمْ فىِ رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلىَ عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
و اگر در باره آنچه بر بنده خود [پيامبر] نازل كردهايم شك و ترديد داريد، (دست كم) يك سوره همانند آن بياوريد و گواهان خود را- غير خدا- براى اين كار، فرا خوانيد اگر راست مىگوييد!
پیامد: باید از فکر و دل افراد شک زدایی صورت گیرد مخصوصا در مسائل اعتقادی. برحقانیت قرآن به قدری یقین داریم که اگر مخالفان یک سوره مثل قرآن نیز آوردند، به جای تمام قرآن می پذیریم.
تفسیر نور- ج 1 – ص74
- اطاعت از دستورات خداوپیامبروائمه معصومین درامورزندگی- م ع
(59نساء)
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكمُْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فىِ شىَْءٍ فَرُدُّوهُ إِلىَ اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاَْخِر
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياى پيامبر] را! و هر گاه در چيزى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد (و از آنها داورى بطلبيد) اگر به خدا و روز رستاخيز ايمان داريد! اين (كار) براى شما بهتر، و عاقبت و پايانش نيكوتر است.
پیامد: مردم باید نظام اسلامی را بپذیرندو از رهبران الهی آن در قول و عمل پشتیبانی کنند.اطاعت از حاکمی واجب است که مومن و از خود مردم با ایمان باشد.
تفسیر نور- ج 2- ص313
264.نشانه دوستان واقعی خداوند- م ع
(31آل عمران)
قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكمُْ ذُنُوبَكمُْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
بگو: «اگر خدا را دوست مىداريد، از من پيروى كنيد! تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد و خدا آمرزنده مهربان است.»
پیامد: هر ادعای با عمل ثابت می شود. لازمه ایمان به خدا پیروی از اولیای خداست.اگر میخواهید خدا شمارا دوست بدارد، از سنت رسول الله پیروی کنید.
تفسیر نور- ج 2- ص 46
265.الگو و نمونه کامل ایمان و عمل برای مومنین- م ع
لَّقَدْ كاَنَ لَكُمْ فىِ رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كاَنَ يَرْجُواْ اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الاَْخِرَ وَ ذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا
(21الاحزاب)
مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود، براى آنها كه اميد به رحمت خدا و روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مىكنند.
پیامد: در الگو بودن پیامبر شک نکنید. معرفی الگو یکی از شیوه های تربیت است. الگوها هرچه عزیز باشند، اما نباید انسان خدارا فراموش کند.
تفسیر نور- ج 9- ص 345
- احوال نزدیکان در قیامت- م ع
يَوْمَ يَفِرُّ المَْرْءُ مِنْ أَخِيهِ(34)
وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ(35)
وَ صَحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ(36)
در آن روز كه انسان از برادر خود مىگريزد، (34)
و از مادر و پدرش، (35)
و زن و فرزندانش (36)
پیامد: قیامت روز فرار است. در قیامت هرکس فکر نجات خویش است.
تفسیر نور- ج 12 – ص 391
- شهادت اعضاء بدن مجرمان- م ع
(24النور)
يوْمَ تَشهْدُ عَلَيهِْمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُم بِمَا كاَنُواْ يَعْمَلُونَ
در آن روز زبانها و دستها و پاهايشان بر ضدّ آنها به اعمالى كه مرتكب مىشدند گواهى مىدهد!
پیامد: در قیامت تهمت زنندگان به زنان پاکدامن محکوم خواهند شد. در روز قیامت انسان مالک اعضای خود نیست.در قیامت بر تمامی گفتار و رفتار گواهی می شود
تفسیر نور- ج 8- ص 166
268.خدا به احدی ظلم نمی کند – م ع
(44يونس )
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيًْا وَ لَاكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
خداوند هيچ به مردم ستم نمىكند ولى اين مردمند كه به خويشتن ستم مىكند!
پیامد: خداوند بهترین مکتب، کتاب و رهبر را برای هدایت مردم فرستاده است، اگر نپذیرند به خودشان ستم کرده اند.
تفسیر نور- ج 5 – ص 219
269.شکایت پیامبر از غربت قرآن- م ع
(30الفرقان)
وَ قَالَ الرَّسُولُ يَارَبِّ إِنَّ قَوْمِى اتخََّذُواْ هَذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا
و پيامبر عرضه داشت: «پروردگارا! قوم من قرآن را رها كردند!».
پیامد: در قیامت یکی از شاکیان پیامبر اکرم است. انتقاد از کسانی است که آگاهانه قرآن را کنار می گذارند.تلاوت ظاهری قرآن کافی نیست، بلکه محجوریت زدایی لازم است.
تفسیر نور- ج 8- ص 248
270.اراده خداوند بر پیروزی مستضعفان- م ق
(5القصص)
وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلىَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ فىِ الْأَرْضِ وَ نجَعَلَهُمْ أَئمَّةً وَ نجَعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ
ما مىخواهيم بر مستضعفان زمين منّت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار دهيم
پیامد: حکومت جهانی مستضعفین و حمایت از مظلومان تاریخ، اراده و خواست الهی است.آینده از آن مستضعفان است.
تفسیر نور- ج 9 – ص 18
271.فریب نخوردن از قدرت و شوکت فریبنده کفار- ب
لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُواْ فىِ الْبِلَادِ مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَئهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ المِْهَادُ
(196ال عمران)
رفت و آمد كافران (با شوکت ظاهری) در شهرها، تو را نفريبد.
پیامد: کامیابی های کافران هر اندازه باشد، مادی و نشانه حقانیت و محبوبیت آنان نیست و محدود و ناچیز است و همچنین اعزام هیئت های سیاسی،اقتصادی و نظامی از سوی دشمن شمارا فریب ندهد.
272.ممنوعیت پذیرفتن دوستی و سرپرستی کافران-ب *
لَّا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فىِ شىَُ
(28آل عمران)
مومنان نبايد كافران را به جاى اهل ایمان، دوست وسرپرست خود انتخاب كنند و هر كس چنين كند، هيچ رابطهاى با خدا ندارد.
پیامد: پذیرش ولایت کفار ازسوی مومنان ممنوع است.درجامعه اسلامی ایمان شرط اصلی مدیریت و سرپرستی است.هرکس به سراغ کفار برود خداوند اورا به حال خود رها می کند و از امداد های غیبی خود محروم می سازد.
تفسیر نور- ج 2 – ص 42
273.ثبات قدم در رویایی با دشمن-ب
وَلَا تَهِنُوا وَ لا تَحزَنُوا وَ اَنتُمُ الَاعلَونَ اِن کُنتُم مُؤمِنِینَ
(آل عمران 139)
و سست نشويد! و غمگين نگرديد! و شما برتريد اگر ايمان داشته باشيد! (139).
پیامد: شکست موضعی در یک جنگ نشانه شکست نهایی مسلمانان نیست. در سایه ایمان می توان بر همه جهان غالب شد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 162
273.ثبات قدم در رویایی با دشمن-ب
وَلَا تَهِنُوا وَ لا تَحزَنُوا وَ اَنتُمُ الَاعلَونَ اِن کُنتُم مُؤمِنِینَ
(آل عمران 139)
و سست نشويد! و غمگين نگرديد! و شما برتريد اگر ايمان داشته باشيد! (139).
پیامد: شکست موضعی در یک جنگ نشانه شکست نهایی مسلمانان نیست. در سایه ایمان می توان بر همه جهان غالب شد.
تفسیر نور – ج 2 – ص 162
275.وظیفه مسلمانان حفظ وحدت و پرهیز از تفرقه- ب*
وَ اعْتَصِمُواْ بحَِبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا
(103ال عمران )
و همگى به ريسمان خدا [قرآن و اسلام، و هر گونه وسيله وحدت]، چنگ زنيد، و پراكنده نشويد.
پیامد: وحدت و دوری از تفرقه یک وظیفه الهی است. محور وحدت باید دین خدا باشد نه نژاد و زبان و ملت.اتحاد نعمت بزرگ الهی است.
تفسیر نور – ج 2 – ص 124
276.حرمت دوستی با یهود و نصاری- ب
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ الْيهَُودَ وَ النَّصَارَى أَوْلِيَاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَ مَن يَتَوَلهَُّم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنهُْمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
(51المائده)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد يهود و نصارى را به دوستی بر مگزینید آنها خود دوستان يكديگرند.هرکس از شما که ایشان را به دوستی گزیند در زمره آن هاست.وخدا ستمکاران را هدایت نمی کند.
پیامد: خداوند از بندگانش انتظارات خاصی دارد، تبری ازدشمن از شرایط ایمان است.ولایت کفار و دشمنان را نپذیریم ، چون آنها تنها به فکر هم مسلکان خویشند.کفار تنها نسبت به تعهدات میان خودشان وفادارند ولی نسبت به تعهدات با مسلمانان پایبند نیستند.
تفسیرنور – ج 3 – ص 104
277.جنگ و جهاد در راه خدا- ب
وَ قَاتِلُواْ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَ لَا تَعْتَدُواْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ(190البقره)
و در راه خدا، با كسانى كه با شما مىجنگند، نبرد كنيد! و از حدّ تجاوز نكنيد، كه خدا تعدّىكنندگان را دوست ندارد
پیامد: دفاع و مقابله به مثل از حقوق انسانی است. اگر کسی با ما جنگید ماهم با او می جنگیم.حتی در جنگ هم باید عدالت و حق رعایت شود.بارها قرآن سفارش کرده که در انجام هر فرمانی از حد و مرزها تجاوز نشود.
تفسیر نور – ج 1 – ص 303
278.نظر قرآن کریم در مورد شهیدان- ب
وَ لَا تَقُولُواْ لِمَن يُقْتَلُ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْيَاءٌ وَ لَكِن لَّا تَشْعُرُونَ(154البقره)
و به آنها كه در راه خدا كشته مىشوند، مرده نگوييد! بلكه آنان زندهاند، ولى شما نمىفهميد.
پیامد: نگرش های محدود و مادی را باید با ایمان به خدا و گفته های او تکمیل و تصحیح کرد. شهادت زمانی ارزش دارد که در راه خدا باشد.پیکار در راه دین از ارزش های والا در پیشگاه خداوند است. روح بعداز مرگ باقی است هرچند جسم و بدن متلاشی شود.
تفسیر نور – ج 1- ص 239
تلاشهای بی نتیجه مخالفان اسلام-ت ب .279
يُرِيدُونَ أَن يُطْفُِواْ نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَ يَأْبىَ اللَّهُ إِلَّا أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَفِرُونَ
توبه(32)
ترجمه: مىخواهند نور خدا را با دهان خود خاموش كنند، و خدا جز به كمالرساندن نور خود نمىخواهد. هر چند كافران را خوش نيايد
پیامد: توطئه دشمنان دائمی و بی وقفه است. احکام اسلام و دین خدا نور است، و نور سرچشمه حیات.
تفسیر نور- ج 5 – ص 50
یادداشت:
280.وظیفه مسلمانان،حفظ وحدت وپرهیزازتفرقه-ت خ*.
وَ اعْتَصِمُواْ بحَِبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا
(آل عمران 103)
ترجمه: و همگی به ن و اسلام و هرگونه وسیله وحدت) چنگ زنید و پراکنده نشوید.
پیامد: وحدت و دوری از تفرقه ، یک وظیفه الهی است. محور وحدت باید دین خدا باشد،نه نژاد و زبان و ملیت.
تفسیر نور- ج 2 – ص 124
یادداشت:
281.خداوندپشتیبان مومنین- م ع
ِانَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِنَّ اللَّهَ لَا يحُِبُّ كلَُّ خَوَّانٍ كَفُورٍ
حج(38)
ترجمه: خدا از كسانى كه ايمان آوردهاند دفاع مىكند، و خدا خيانتكاران ناسپاس را دوست ندارد.
پیامد: تحقق وعده الهی در دفاع از مومنان حتمی است. مومنان تنها و بی مدافع نیستند.مومنان از حریم خدا دفاع می کنند و خدا از حریم مومنان.
تفسیر نور- ج 8 – ص 47
یادداشت:
نتیجه تقوا وپرهیز از گناه- م ع.283عده زنان باردار
وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يجَْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْرًا(4) وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيَِّاتِهِ وَ يُعْظِمْ لَهُ أَجْرًا(5)
(طلاق 4و5 )
ترجمه: و هرکه از خدا پروا کند برای او در کارش آسانی قرار می دهد. هرکس از خدا پروا کند گناهانش را از او محو می کند و پاداش اورا بزرگ می کند.
پیامد: بخشی از گره های که در زندگی پیدا می شود بخاطر بی تقوایی است.برای افراد با تقوا تحمل سختی ها آسان است چون تقوا ظرفیت انسان را بالا می برد.گناهکاران می توانند بوسیله تقوا گذشته را جبران کنند. تقوا هم گذشته را جبران می کند هم آینده را تامین می نماید.
تفسیر نور- ج 12 – ص 108/109
یادداشت:
نظام هدفدارآفرینش – م ع*.284
فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الجَْمِيلَ
(حجر85)
ترجمه: از آنها به طرز شايستهاى صرف نظر كن (و آنها را بر نادانيهايشان ملامت ننما)! (85).
پیامد: اگر توان تنبیه کفار را ندارید، نگران نباشید قیامتی در کار است. زیربنای مسائل اخلاقی و گذشت و عفو باید ایمان به مبدا و معاد و هدف گیری های صحیح باشد.
تفسیر نور- ج 6 – ص 352
یادداشت:
285.یاران پیامبر اهل شب زنده داری وتلاوت قرانند- ت خ *
وَ ثِيابَكَ فَطَهِّرْ
(4)مدثر
ترجمه: و لباست را پاك كن. (4)
پیامد: نظافت و پاکی در کنار توحید و تکبیر، نشانه توجه دین به پاکیزگی است.نه فقط پاکی بدن بلکه نظافت و پاکیزگی لباس نیز مورد توجه اسلام است.
تفسیر نور- ج 12 – ص 282
یادداشت:
.وظایف فرزندان نسبت به پدرومادر- ت خ 286
وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّياني صَغيراً
(24)اسرا
بالهاى تواضع خويش را از محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: «پروردگارا! همانگونه كه آنها مرا در كوچكى تربيت كردند، مشمول رحمتشان قرار ده!» (24))
پیامد: فرزند در هر وقعیتی که هست، باید متواضع باشد و کمالات خودرا به رخ والدین نکشد. تواضع در برابر والدین باید از روی مهر و محبت باشد، نه ظاهری و ساختگی یا برای گرفتن اموال آنان.
تفسیر نور- ج7 – ص42
یادداشت:
.پاسخ حضرت یعقوب به تقاضای فرزندانش – م ع*287
فَاللَّهُ خَيْرٌ حافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمينَ
(64)يوسف
ترجمه: پس خدا بهترين نگهبان است، و اوست مهربانترين مهربانان.» (64)
پیامد: بر عوامل مادی و ظاهری هرچند فراوان باشد، تکیه نکنیم، تنها بر خدا توکل کنیم. با توجه به رحمت الهی و با توکل به خداوند به استقبال حوادث زندگی برویم.
تفسیر نور- ج 6 – ص 118
یادداشت:
دستورات درادای حقوق دیگران:
288.وَ ءَاتِ ذَا الْقُرْبىَ حَقَّهُ وَ الْمِسْكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ لَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا
اسرا(26)
ترجمه: حق خويشاوند و مسكين و در راهمانده را ادا كن و هيچ اسرافكارى مكن. (26))
وجوب اطاعت حال پدر مادر مگردرگناه:
289.وَ لَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَ لَا تَمْشِ فىِ الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يحُِبُّ كلَُّ مخُْتَالٍ فَخُور
ٍلقمان(18)
ترجمه: : به تكبر از مردم روى مگردان و به خودپسندى بر زمين راه مرو، زيرا خدا هيچ به نازخرامنده فخرفروشى را دوست ندارد. (18
290 . فَاجْتَنِبُواْ الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَنِ وَ اجْتَنِبُواْ قَوْلَ الزُّورِ
الحج(30)
ترجمه: . . و چارپايان بر شما حلالند مگر آنهايى كه برايتان خوانده شده. پس، از بتهاى پليد و سخن باطل و دروغ اجتناب ورزيد. (30).
291* وَ قَضىَ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَنًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبرََ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لهَُّمَا أُفٍّ وَ لَا تَنهَْرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا
الاسراء (23)
وَ اخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانىِ صَغِيرًا
الاسراء(24)
ترجمه: پروردگارت مقرر داشت كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. هر گاه تا تو زنده هستى هر دو يا يكى از آن دو سالخورده شوند، آنان را ميازار و به درشتى خطاب مكن و با آنان به اكرام سخن بگوى. (23)
در برابرشان از روى مهربانى سر تواضع فرود آور و بگو: اى پروردگار من، هم چنان كه مرا در خُردى پرورش دادند، بر آنها رحمت آور. (24)
. اهمیت نماز در همه حال292
اِنَّ الصَّلَوةَ كاَنَتْ عَلىَ الْمُؤْمِنِينَ كِتَبًا مَّوْقُوتًا
( نساء 103)
ترجمه: نماز را تمام ادا كنيد كه نماز بر مؤمنان در وقتهاى معين واجب گشته است
. معیار ارزش گذاری در جامعه اسلامی293
يَأَ ايهُّا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكمُ مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثىَ وَ جَعَلْنَاكمُْ شُعُوبًا وَ قَبَائلَ لِتَعَارَفُواْ إِنَّ أَكْرَمَكمُْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَئكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ( حجرات13 ض)
ترجمه: اى مردم، ما شما را از نرى و مادهاى بيافريديم. و شما را جماعتها و قبيلهها كرديم تا يكديگر را بشناسيد. هر آينه گرامىترين شما نزد خدا، پرهيزگارترين شماست. خدا دانا و كاردان است.
. امتیازات و امکانات خاص بهشتیان294
وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَيْءٍ كُلُّ امْرِئٍ بِما كَسَبَ رَهينٌ ( طور 21)
ترجمه: كسانى كه خود ايمان آوردند و فرزندانشان در ايمان، پيرويشان كردند. فرزندانشان را به آنها ملحق مىكنيم و از پاداش عملشان هيچ نمىكاهيم كه هر كسى در گرو كار خويشتن است.
295.خلقت آسمان ها و زمین
و هُوَ مَعَكمُْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِير
( حدید 4 )
ترجمه : و هر جا كه باشيد همراه شماست و به هر كارى كه مىكنيد بيناست.
. آداب نشستن در مجالس296
يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِير ( مجادله 11 )
ترجمه: خدا آنهايى را كه ايمان آوردهاند و كسانى را كه دانش يافتهاند به درجاتى برافرازد، و خدا به كارهايى كه مىكنيد آگاه است.
. اهل توکل به خداوند چنین عمل می کنند297
وَ الَّذِينَ يجَْتَنِبُونَ كَبَئرَِ الْاثمِْ وَ الْفَوَاحِشَ وَ إِذَا مَا غَضِبُواْ هُمْ يَغْفِرُون (شوری37)
ترجمه: همان كسانى كه از گناهان بزرگ و اعمال زشت اجتناب مىورزند، و هنگامى كه خشمگين شوند عفو مىكنند. (37)
پیامد: كمالات زمانى ارزش بيشترى دارد كه سيره و روش انسان شود. مؤمن بر نفس خود تسلّط دارد. غضب يك غريزه است لكن كنترل آن لازم است. مؤمنان به هنگام غضب خودشان عفو مىكنند، نه به خاطر وساطت ديگران.
تفسیر نور- ج
خداوند از فرشتگان خواست تا برآدم سجده کنند. 298
وَ لَقَدْ خَلَقْناكُمْ ثُمَّ صَوَّرْناكُمْ ثُمَّ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ لَمْ يَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ (11اعراف)
ترجمه: ما شما را آفريديم سپس صورت بندى كرديم بعد به فرشتگان گفتيم: «براى آدم خضوع كنيد!» آنها همه سجده كردند جز ابليس كه از سجده كنندگان نبود .
پیامد: ابليس، همپايهى فرشتگان بود و خطاب به فرشتگان، شامل او نيز مىشددليل سجدهى فرشتگان بر آدم، فرمان خداوند و لياقت ذاتى انسان بود نه جنسيّت و ساختمان وجودى او. شيطان، پايهگذار نافرمانى و گناه است
چون اوّلين نافرمانى توسّط او صورت گرفت خودبرتربينى مىتواند مخلوق را به جبههگيرى در مقابل خالق و دار مىكند.
تفسیرنور – ج
خداوند از فرشتگان خواست تا برآدم سجده کنند. 298
وَ لَقَدْ خَلَقْناكُمْ ثُمَّ صَوَّرْناكُمْ ثُمَّ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ لَمْ يَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ (11اعراف)
ترجمه: ما شما را آفريديم سپس صورت بندى كرديم بعد به فرشتگان گفتيم: «براى آدم خضوع كنيد!» آنها همه سجده كردند جز ابليس كه از سجده كنندگان نبود .
پیامد: ابليس، همپايهى فرشتگان بود و خطاب به فرشتگان، شامل او نيز مىشددليل سجدهى فرشتگان بر آدم، فرمان خداوند و لياقت ذاتى انسان بود نه جنسيّت و ساختمان وجودى او. شيطان، پايهگذار نافرمانى و گناه است
چون اوّلين نافرمانى توسّط او صورت گرفت خودبرتربينى مىتواند مخلوق را به جبههگيرى در مقابل خالق و دار مىكند.
تفسیرنور – ج
اوصاف و نشانه های منافقان. 300
يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ مَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ مَا يَشْعُرُونَ (بقره 9)
ترجمه: مىخواهند خدا و مؤمنان را فريب دهند در حالى كه جز خودشان را فريب نمىدهند (اما) نمىفهمند. (9)
پیامد: حیله گری نشانه نفاق است. منافق همواره در فکر ضربه زدن است. آثار نیرنگ به صاحب نیرنگ برمی گردد.
تفسیر نور- ج 1- ص 54
. ادعای اصلاح با عمل فاسد301
وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ لاَ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ (بقره11)
ترجمه: و هنگامى كه به آنان گفته شود: «در زمين فساد نكنيد» مىگويند: «ما فقط اصلاح كنندهايم»! (11)
پیامد: گرچه منافقان پندپذیر و نصیحت خواه نیستند، ولی بهتر است با آنان سخن گفت و امربه معروف و نهی از منکر کرد.نفاق عامل فساد است. منافق چندچهره بودن خودرا مردم داری و اصلاح طلبی می داند.
تفسیر نور- ج 1 – ص 56
- تحقیر مومنین توسط منافقان و برخورد خداوند با آنان
وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا کَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَ نُؤْمِنُ کَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلاَ إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَ لٰکِنْ لاَ يَعْلَمُونَ (بقره13)
ترجمه: و هنگامى كه به آنان گفته شود: «همانند (ساير) مردم ايمان بياوريد!» مىگويند: «آيا همچون ابلهان ايمان بياوريم؟!» بدانيد اينها همان ابلهانند ولى نمىدانند! (13).
پیامد: ارشاد و دعوت اولیای خدا در منافقان بی اثر است.تحقیر مومنان از شیوه منافقان است. بدتر و دردآورتر از هردردی ، جهل به آن درد است.
تفسیرنور- ج 1- ص58
.لجبازی و حق ناپذیری عمدی کافران و عاقبت آنان303
إِنَّ الَّذِينَ کَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ (6)
ترجمه: كسانى كه كافر شدند، براى آنان تفاوت نمىكند كه آنان را (از عذاب الهى) بترسانى يا نترسانى ايمان نخواهند آورد.( بقره 6 )
پیامد: لجاتت و تعصب جاهلانه انسان را جمادگونه می کند.روش تبلیغ برای کفار انذار است. اگر انذار و هشدار در انسان اثرنکند، بشارت و وعده ها اثر نخواهد کرد.
تفسیرنور- ج 1 – ص 49
- دفاع خداوند از مومنان
اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ (15بقره)
ترجمه: خداوند آنان را استهزا مىكند و آنها را در طغيانشان نگه مىدارد، تا سرگردان شوند. (15).
پیامد: کیفرهای الهی متناسب با گناهان است. منافقان با خدا طرفن نه با مومنان. استهزا اگر به عنوان پاسخ باشد مانعی ندارد مانند تکبر در مقابل متکبر.سرکشی و طغیان زمینه ای برای سردرگمی هاست.
تفسیرنور- ج1 – ص 60
. خداوند کیست و چرا انسان را آفرید305
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِي خَلَقَکُمْ وَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره21)
ترجمه: اى مردم! پروردگار خود را پرستش كنيد آن كس كه شما، و كسانى را كه پيش از شما بودند آفريد، تا پرهيزكار شويد. (بقره 21)
پیامد: دعوت انبیا عمومی است و همه مردم را دربر می گیرد. از فلسفه های عبادت شکرگزاری از ولی نعمت است. اولین نعمت ها نعمت آفرینش و اولین دستور کرنش دربرابر خالق است.مبادا بت پرستی و انحراف نیاکان مارا از عبادت خداوند دور کند.
تفسیرنور- ج 1- ص70
خداوند کیست و چرا انسان را آفرید. 306
الَّذِي جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ فِرَاشاً وَ السَّمَاءَ بِنَاءً وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقاً لَکُمْ فَلاَ تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَاداً وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره22)
ترجمه: . آن كس كه زمين را بستر شما، و آسمان [جو زمين] را همچون سقفى بالاى سر شما قرار داد و از آسمان آبى فرو فرستاد و به وسيله آن، ميوهها را پرورش داد تا روزى شما باشد. بنا بر اين، براى خدا همتايانى قرار ندهيد، در حالى كه مىدانيد (هيچ يك از آنها، نه شما را آفريدهاند، و نه شما را روزى مىدهند) (22).
پیامد: یاد نعمت های الهی از بهترین راه های دعوت به عبادت است. از بهترین راه های خداشناسی استفاده کردن از نعمت های الهی در دسترس است.درنظام آفرینش هماهنگی کامل به چشم میخورد.آفریده ها هرکدام برای هدفی خلق شده اند.نظم و هماهنگی دستگاه آفرینش نشانه توحید است، پس شماهم یکتاپرست باشید.
تفسیرنور- ج2- ص 72
تاثیر قرآن در مومن و کافر. 307
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لا يَزيدُ الظَّالِمينَ إِلاَّ خَسارا (اسرا 82 )
ترجمه: و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل مىكنيم و ستمگران را جز خسران (و زيان) نمىافزايد.
پیامد: چون قرآن ازجانب خدایی است که خالق بشر و فطرت اوست، قوانین آن نیز بافطرت مطابق و نجات دهنده اوست.آنچه از سوی خدای رحمان و رحیم باشد رحمت است.چون کافران به اوامر و نواهی قرآن عمل نمی کنند، نزول هردستور جرمشان را بیشتر و خسارتشان را افزون تر می سازد.
تفسیرنور- ج 7- ص 110
. کیفر پیمان شکنی بنی اسرائیل(دردنیا)308
يَأَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَينُِّ لَكُمْ كَثِيرًا مِّمَّا كُنتُمْ تخُْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَ يَعْفُواْ عَن كَثِيرٍ قَدْ جَاءَكُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتَابٌ مُّبِينٌ (مائده 15 )
ترجمه: اى اهل كتاب! پيامبر ما، كه بسيارى از حقايق كتاب آسمانى را كه شما كتمان مىكرديد روشن مىسازد، به سوى شما آمد و از بسيارى از آن، (كه فعلًا افشاى آن مصلحت نيست،) صرف نظر مىنمايد. (آرى،) از طرف خدا، نور و كتاب آشكارى به سوى شما آمد.
پیامد: اسلام دینی جهانی است و همه ادیان را به حق دعوت می کند.در ارشاد و دعوت مردم حتی از اهل کتاب هم مایوس نشویم.جهان منهای قرآن تاریک است.
تفسیرنور- ج 3 – ص 49
- وَ مَا تَوْفِيقِى إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكلَّْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ (هود)88
ترجمه : و توفيق من، جز به خدا نيست! بر او توكّل كردم و به سوى او بازمىگردم! (88)
پیامد: اراده کارها از ما ولی میزان توفیق از خداست.توکل زمانی نتیجه بخش است که در کنار تلاش باشد.
تفسیر نور- ج 5- ص 372
- نام های نیکوی خداوند
وَ لِلَّهِ الْأَسمَْاءُ الحُْسْنىَ فَادْعُوهُ بهَِا وَ ذَرُواْ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فىِ أَسْمَئهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كاَنُواْ يَعْمَلُونَ(180اعراف)
ترجمه:! و براى خدا، نامهاى نيك است خدا را به آن (نامها) بخوانيد! و كسانى را كه در اسماء خدا تحريف مىكنند (و بر غير او مىنهند، و شريك برايش قائل مىشوند)، رها سازيد! آنها بزودى جزاى اعمالى را كه انجام مىدادند، مىبينند! (180)
پیامد: کلمه الله محور همه اسماء الهی است. تمام خصال نیکو برای خداست.دیگران برای رسیدن به حسنی باید سراغ او بروند.نسبت به منحرفان عکس العمل نشان دهیم.
تفسیرنور- ج 4- ص 234
. اولیای خدا در هر دو دنیا خوشحالند311
لَهُمُ الْبُشْرَى فىِ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ فىِ الاَْخِرَةِ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ذَالِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ(64یونس)
ترجمه: در زندگى دنيا و در آخرت، شاد (و مسرور) ند وعدههاى الهى تخلّف ناپذير است! اين است آن رستگارى بزرگ! (64
خلقت حضرت آدم برای خلافت بر روی زمین.312
وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَئكَةِ إِنىِّ جَاعِلٌ فىِ الْأَرْضِ خَلِيفَة (بقره30 )
ترجمه: (به خاطر بياور) هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در روى زمين، جانشينى [نمايندهاى] قرار خواهم داد.
پیامد: خداوند ابتدا اسباب را برای انسان فراهم کرد سپس اورا آفرید.آفرینش ملائکه قبل از آدم بوده است. انتصاب خلیفه و جانشین و حاکم الهی تنها بدست خداست.
تفسیر نور- ج 1- ص 88
- پیروی از خواهش های نفسانی دلیل گمراهی انسان ها
يَادَاوُدُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فىِ الْأَرْضِ فَاحْكُم بَينَْ النَّاسِ بِالحَْقِّ وَ لَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدُ بِمَا نَسُواْ يَوْمَ الحِْسَابِ ( ص 26 )
ترجمه: اى داوود! ما تو را خليفه و (نماينده خود) در زمين قرار داديم پس در ميان مردم بحق داورى كن، و از هواى نفس پيروى مكن كه تو را از راه خدا منحرف سازد كسانى كه از راه خدا گمراه شوند، عذاب شديدى بخاطر فراموش كردن روز حساب دارند
پیامد: خداوند تدبیر امور بندگانش را به انبیا سپرده است.تربیر امور مردم حق خداست که به هرکس بخواهد واگذار می کند.محور قضاوت باید حق باشد.رهبران و داوران جامعه باید از هوای نفس دور باشند.
تفسیرنور- ج 10- ص 99
314.نتیجه پرهیزگاری و راستگویی
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلاً سَدِيداً يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمالَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً ( احزاب 70-71 )
ترجمه: . اى كسانى كه ايمان آوردهايد! تقواى الهى پيشه كنيد و سخن حق بگوييد. تا خدا كارهاى شما را اصلاح كند و گناهانتان را بيامرزد و هر كس اطاعت خدا و رسولش كند، به رستگارى (و پيروزى) عظيمى دست يافته است
پیامد: لازمه ایمان داشتن تقوا است، و لازمه تقوا سخن استوار است.اگر انسان در رفتار و کردار تقوا را مراعات کند، باقی مسائل را خدا حل می کند.
تفسیر نور- ج 9- ص 410
315.صحنه ها و تصویری از حالات وحشتناک انسان ها در روز قیامت
فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيه ( عبس32-36 )
ترجمه: تا وسيلهاى براى بهرهگيرى شما و چهارپايانتان باشد! و زن و فرزندانش (36)
پیامد: قیامت روز فرار است، فرار برادر از برادر،فرزند از پدر و مادر، مرد از همسر و پدر از پسر.روابط خویشاوندی در قیامت گسسته می شود. در قیامت هرکس به فکر نجات خویش است.در قیامت فرصت برای پرداختن به کار دیگران نیست.
تفسیر نور- ج 12- ص 391
316.نگرش عالمانه به نعمت های الهی
فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلي طَعامِهِ (سوره عبس/24)
ترجمه: انسان بايد به غذاى خويش (و آفرينش آن) بنگرد.
پیامد: انسان مامور به تفکر در غذا بعنوان یکی از نعمت های خداست، خوردن بی فکر کار حیوان است.اگر ملاکهای معنوی نباشد، انسان و حیوان در کامیابی از غذا و طبیعت در یک ردیفند.
تفسیر نور- ج 12- ص 390
317.منافقین و راه توبه از نفاق و دورویی
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً (سوره نساء/64)
ترجمه: ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر براى اين كه به فرمان خدا، از وى اطاعت شود. و اگر اين مخالفان، هنگامى كه به خود ستم مىكردند (و فرمانهاى خدا را زير پا مىگذاردند)، به نزد تو مىآمدند و از خدا طلب آمرزش مىكردند و پيامبر هم براى آنها استغفار مىكرد خدا را توبه پذير و مهربان مىيافتند. (64)
پیامد: هدف از فرستادن انبیا هدایت مردم از طریق اطاعت از آنان است.اطاعت مخصوص خداست، حتی اطاعت از پیامبران باید به اذن خداوند باشد وگرنه شرک است.راه بازگشت و توبه برای خطاکاران و حتی منافقان باز است.
تفسیرنور- ج 2- ص 319
- گواهی و شهادت پیامبران بر اعمال امت خود در روز قیامت
فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلي هؤُلاءِ شَهِيداً
(سوره نساء/41)
ترجمه: حال آنها چگونه است آن روزى كه از هر امتى، شاهد و گواهى (بر اعمالشان) مىآوريم، و تو را نيز بر آنان گواه خواهيم آورد؟
پیامد: پیامبران اسوه مردم در دنیا و شاهد بر مردم در آخرت هستند. لازمه گواه بودن علم داشتن است، پس انبیا از کارهای ما آگاهند.پیامبراسلام اشرف انبیاست چون انبیا بر اعمال امت خود گواهند ولی پیامبراسلام براعمال انبیا گواه است.
تفسیرنور- ج2- ص 294
319.آزار و اذیت پیامبر و مومنین از سوی برخی افراد
إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِيناً
(سوره احزاب/57)
ترجمه: آنها كه خدا و پيامبرش را آزار مىدهند، خداوند آنان را از رحمت خود در دنيا و آخرت دور ساخته، و براى آنها عذاب خواركنندهاى آماده كرده است.
پیامد: گرچه یک اذیت و آزار هم گناه کبیره است ولی خطر آنجاست که اذیت کردن سیره انسان شود. بنده مخلص به جایی می رسد که رنجاندن او رنجاندن خدا می شود.برخی از کیفر تحقیر و توهین و آزار و اذیت اهل ایمان در همین دنیا ظاهر می شود.
تفسیرنور- ج 9- ص 397
320.برخورداهل کتاب باقرآن وپیامبراسلام
وَ ما أُمِرُوا إِلاَّ لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفاءَ وَ يُقِيمُوا الصَّلاةَ وَ يُؤْتُوا الزَّكاةَ وَ ذلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ
(سوره بينه/5)
ترجمه: و به آنها دستورى داده نشده بود جز اينكه خدا را بپرستند در حالى كه دين خود را براى او خالص كنند و از شرك به توحيد بازگردند، نماز را برپا دارند و زكات را بپردازند و اين است آيين مستقيم و پايدار
پیامد: سلیقه ها و هوس های دیگران متغیر است.دین پایدار و ثابت سرسپردگی خالصانه به خدای ثابت است.ایمان بدون نماز و زکات استوار نیست.توجه به سابقه لجاجت ها و تفرقه ها سبب تسلی پیامبر و پیروان است.
تفسیر نور- ج 12- ص 556
321.تکبر ابلیس را در شمار کافران آورد
قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ إِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ
(سوره ص/82 و 83)
ترجمه: گفت: «به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم كرد، مگر بندگان خالص تو، از ميان آنها.
پیامد: ابلیس بخاطر تکبر عفو نخواست ، فرصت خواست برای انتقام.خداوند دعای بدترین خلق خودرا نیز اجابت می کند. خطر وسوسه های ابلیس جدی است.
تفسیرنور- ج 10- ص 131
322.شتاب مومنین بسوی نماز جمعه
يَا اَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلي ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره جمعه/9)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوى ذكر خدا بشتابيد و خريد و فروش را رها كنيد كه اين براى شما بهتر است اگر مىدانستيد
323.طبیعت انسان و حالات او
إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً إِلاَّ الْمُصَلِّينَ الَّذِينَ هُمْ عَلي صَلاتِهِمْ دائِمُونَ
(سوره معارج/23 ـ 19)
ترجمه: به يقين انسان حريص و كمطاقت آفريده شده است،19
آنها كه نمازها را پيوسته بجا مىآورند، (23)
324.علت و عوامل جهنمی و بهشتی شدن انسان ها
وَ أَمّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَي النَّفْسَ عَنِ الْهَوي فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوي
(سوره نازعات/40-41)
ترجمه: و آن كس كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوى بازدارد، قطعاً بهشت جايگاه اوست .
325.مشرکان خواهند دانست که خلقت ایشان بیهوده نبوده ات
قالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ قالُوا لَبِثْنا يَوْماً أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَسْئَلِ الْعادِّينَ قالَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً لَوْ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره مومنون/114 ـ 112)
ترجمه: (خداوند) مىگويد: «چند سال در روى زمين توقّف كرديدمىگويد: « (آرى،) شما مقدار كمى توقّف نموديد اگر مىدانستيد.
326.استقبال شیرین و پذیرایی خداوند از مومنین واقعی
يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلي رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي
(سوره فجر/30 ـ 27)
ترجمه: تو اى روح آراميافته! و در بهشتم وارد شو! (30)
327.ملاقات موسی(ع) با حضرت خضر(ع)
فَوَجَدا عَبْداً مِنْ عِبَادِنا آتَيْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِندِنا وَ عَلَّمْناهُ مِن لَّدُنّا عِلْماً ـ قالَ لَهُ مُوسي هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلي اَن تُعَلِّمَنِ مِمّا عُلِّمْتَ رُشْدا ( کهف 65/66 )
ترجمه: (در آن جا) بندهاى از بندگان ما را يافتند كه رحمت (و موهبت عظيمى) از سوى خود به او داده، و علم فراوانى از نزد خود به او آموخته بوديم. موسى به او گفت: «آيا از تو پيروى كنم تا از آنچه به تو تعليم داده شده و مايه رشد و صلاح است، به من بياموزى؟
328.شهادت اعضای بدن مجرمان
وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا اَلا تُحِبُّونَ اَن يَغْفِرَ اللهُ لَكُمْ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ
(سوره نور/24)
ترجمه: در آن روز زبانها و دستها و پاهايشان بر ضدّ آنها به اعمالى كه مرتكب مىشدند گواهى مىدهد!
329.پیرئزی حضرت موسی(ع) برساحران
خُذِ الْعَفْوَ وَ اْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ اَعْرِضْ عَنِ الْجٰاهِلِينَ
(سوره اعراف/199)
ترجمه: (به هر حال) با آنها مدارا كن و عذرشان را بپذير، و به نيكىها دعوت نما، و از جاهلان روى بگردان (و با آنان ستيزه مكن)
330.مهربانی و لطف خداوند بر بندگان خود
ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذِينَ اَساءُوا السُّؤي اَن كَذَّبُوا بِآياتِ اللهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِئُونَ
(سوره نور/10)
ترجمه: و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال شما نبود و اينكه او توبهپذير و حكيم است (بسيارى از شما گرفتار مجازات سخت الهى مىشديد)
331.پیروی از قرآن و برپایی نماز زشتی هارا دور می کند
اُتْلُ ما اُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتابِ وَ اَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهي عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنكَرِ وَ لَذِكْرُ اللهِ اَكْبَرُ وَ اللهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ
(سوره عنكبوت/45)
ترجمه: آنچه را از كتاب (آسمانى) به تو وحى شده تلاوت كن، و نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمىدارد، و ياد خدا بزرگتر است و خداوند مىداند شما چه كارهايى انجام مىدهيد
332.روز جدایی دوستان از یکدیگر
الأَخِلاّء يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقِينَ
(سوره زخرف/67)
ترجمه: دوستان در آن روز دشمن يكديگرند، مگر پرهيزگاران.
333.سرچشمه محبوبیت در دلها
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدّاً (سوره مريم/96)
ترجمه: مسلّماً كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند، خداوند رحمان محبّتى براى آنان در دلها قرار مىدهد
334.بزرگداشت شعائر الهی
ذلِكَ وَ مَن يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللهِ فَإِنَّها مِن تَقْوَي الْقُلُوبِ
(سوره حج/32)
ترجمه: اين است (مناسك حج)! و هر كس شعائر الهى را بزرگ دارد، اين كار نشانه تقواى دلهاست
335.عظمت قرآن
لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
(سوره حشر/21)
ترجمه: اگر اين قرآن را بر كوهى نازل مىكرديم، مىديدى كه در برابر آن خاشع مىشود و از خوف خدا مىشكافد! اينها مثالهايى است كه براى مردم مىزنيم، شايد در آن بينديشيد
336.یاد آخرت وسیله پاکی انسان از غفلت و آثار آن
وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهِيمَ وَ اِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ اُوليِ الْاَيْدِي وَ الاَبْصارِ ـ إِنّا اَخْلَصْناهُم بِخالِصَةٍ ذِكْرَي الدّارِ
(سوره ص/46 ـ45)
ترجمه: و به خاطر بياور بندگان ما ابراهيم و اسحاق و يعقوب را، صاحبان دستها (ى نيرومند) و چشمها (ى بينا)! ما آنها را با خلوص ويژهاى خالص كرديم، و آن يادآورى سراى آخرت بود.
336.یاد آخرت وسیله پاکی انسان از غفلت و آثار آن
وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهِيمَ وَ اِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ اُوليِ الْاَيْدِي وَ الاَبْصارِ ـ إِنّا اَخْلَصْناهُم بِخالِصَةٍ ذِكْرَي الدّارِ
(سوره ص/46 ـ45)
ترجمه: و به خاطر بياور بندگان ما ابراهيم و اسحاق و يعقوب را، صاحبان دستها (ى نيرومند) و چشمها (ى بينا)! ما آنها را با خلوص ويژهاى خالص كرديم، و آن يادآورى سراى آخرت بود.
337.نماز شب و آثار آن
وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نٰافِلَةً لَكَ عَسٰى اَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَّحْمُوداً
(سوره اسراء/79)
ترجمه: و پاسى از شب را (از خواب برخيز، و) قرآن (و نماز) بخوان! اين يك وظيفه اضافى براى توست اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برانگيزد
338.شتاب بسوی توبه و مغفرت
وَ سارِعُوا إِلي مَغْفِرَةٍ مِن رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الاَرْضُ اُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ
(سوره آل عمران/133)
ترجمه: و شتاب كنيد براى رسيدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتى كه وسعت آن، آسمانها و زمين است و براى پرهيزگاران آماده شده است. (133)
339.خداوند زنده کننده مومنان است
وَ اللهُ الَّذِي أرْسَلَ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً فَسُقْناهُ إِلي بَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَحْيَيْنا بِهِ الأرْضَ بَعْدَ مَوْتِها كَذلِكَ النُّشُورُ
(سوره فاطر/9)
ترجمه: خداوند كسى است كه بادها را فرستاد تا ابرهايى را به حركت درآورند سپس ما اين ابرها را به سوى زمين مردهاى رانديم و به وسيله آن، زمين را پس از مردنش زنده مىكنيم رستاخيز نيز همين گونه است
340.زننده کننده زمین مرده مردگان را نیز زندگی می بخشد
وَ مِنْ آياتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ إِنَّ الَّذِي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى إِنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير (سوره فصلت/39) س
ترجمه: و از آيات او اين است كه زمين را خشك (و بىجان) مىبينى، امّا هنگامى كه آب (باران) بر آن مىفرستيم به جنبش درمىآيد و نموّ مىكند همان كسى كه آن را زنده كرد، مردگان را نيز زنده مىكند او بر هر چيز تواناست.
341.محافظه کاری در تبعیت حق ممنوع است
قُلْ إِنَّما أعِظُكُم بِواحِدَة أن تَقُومُوا للهِ مَثْني وَ فُرادي ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا
(سوره سبأ/46)
ترجمه: بگو: بگو: «شما را تنها به يك چيز اندرز مىدهم، و آن اينكه: دو نفر دو نفر يا يك نفر يك نفر براى خدا قيام كنيد
342.خیانت در امانت
يا اَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاتَخُونُوا اللهَ وَ الرَّسُولَ وَ تَخُونُوا اَماناتِكُمْ وَ اَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره انفال/27)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد! به خدا و پيامبر خيانت نكنيد! و (نيز) در امانات خود خيانت روا مداريد، در حالى كه ميدانيد (اين كار، گناه بزرگى است)
پیامد: خیانت با ایمان سازگاز نیست، لازمه ایمان امانت داری است.گاهی یک اشاره به سود دشمن خیانت است.خیانت به پیامبر خیانت به خداوند است.خیانت به خدا و رسول خیانت به خود است و زیان آن به خود انسان باز می گردد.
تفسیر نور – ج 4 – ص 306
343.اثبات و حدانیت خداوند
شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
(سوره آل عمران/18)
ترجمه: خداوند، (با ايجادِ نظامِ واحدِ جهانِ هستى،) گواهى مىدهد كه معبودى جز او نيست و فرشتگان و صاحبان دانش، (هر كدام به گونهاى بر اين مطلب،) گواهى مىدهند در حالى كه (خداوند در تمام عالم) قيام به عدالت دارد معبودى جز او نيست، كه هم توانا و هم حكيم است
پیامد: شهادت عملی بهترین نوع شهادت است. هماهنگی در میان آفریده ها بهترین نمونه گواهی بر یکتایی خداست. راه ایمان به خدا علم است و علم واقعی انسان را با سرچشمه هستی آشنا می کند.عدل الهی درکنار توحید مطرح است.
تفسیر نور- ج 2 – ص 31
344.ویژگی های خاص مومنان
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذا ذُكِرَ اللهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذا تُلِيتْ عَلَيهِمْ آياتُهُ زادَتْهُمْ إِيماناً وَ عَلي رَبِّهِمْ يتَوَكَّلُون
(سوره انفال/2)
ترجمه: مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هر گاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان ميگردد و هنگامى كه آيات او بر آنها خوانده مىشود، ايمانشان فزونتر مىگردد و تنها بر پروردگارشان توكل دارند.
پیامد: آنکه با شنیدن ندای اذان و آیات الهی بی تفاوت باشد ، باید در کمال ایمان خود شک کند.ذکر نام خدا از سوی هرکس باشد در مومن اثر می گذارد. ایمان با عشق و خشیت درونی همراه است.هرآیه قرآن حجت و دلیل و نوری است که می تواند بر ایمان بیافزاید.
تفسیر نور- ج 4 – ص272
345.چه کسانی شایستگی درک نور الهی را دارند
رِجالٌ لاتُلْهيهِمْ تِجارَةٌ وَ لابَيعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الاَبْصارُ
(سوره نور/37)
ترجمه: مردانى كه نه تجارت و نه معاملهاى آنان را از ياد خدا و برپاداشتن نماز و اداى زكات غافل نمىكند آنها از روزى مىترسند كه در آن، دلها و چشمها زير و رو مىشود
پیامد: کسانی که تجارت آنان را غافل نکند مردان بزرگی هستند.تلاش و اقتصاد منهای یاد خدا پوچ و بی ارزش است.تجارت و اقتصاد لغزشگاه بزرگی است. اگر ایمان و اراده قوی باشد ابزار و وسائل اثری ندارند.
تفسیر نور – ج 8- ص 187
346.مشرکان دنبال بهانه اند نه حقیقت
يا اَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْييكُمْ وَ اعْلَمُوا اَنَّ اللهَ يحُولُ بَينَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ وَ أَنَّهُ إِلَيهِ تُحْشَرُونَ(سوره انفال/24)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد! دعوت خدا و پيامبر را اجابت كنيد هنگامى كه شما را به سوى چيزى مىخواند كه شما را حيات مىبخشد! و بدانيد خداوند ميان انسان و قلب او حايل مىشود، و همه شما (در قيامت) نزد او گردآورى مىشويد!
پیامد: شرط ایمان واقعی اجابت کردن دعوت خدا و رسول است. دعوت خدا و رسول دارای حقیقت و هویت واحد می باشد.حرکت در مسیر خدا و انبیا حیات واقعی است و کناره گیری از آن مرگ انسانیت است.کسی که به حضور و احاطه خداوند ایمان داشته باشد، از دعوت پیامبران سرپیچی نمی کند.
تفسیر نور- ج 4 – ص 300
347.نشانه های خدا در خلقت انسان ها
وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِي ذلِكَ لآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (سوره روم/21)
ترجمه: و از نشانههاى او اينكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد، و در ميانتان مودّت و رحمت قرار داد در اين نشانههايى است براى گروهى كه تفكّر مىكنند.
پیامد: آفرینش هدفدار است. زن و مرد از یک جنس هستند. همسر باید عامل آرامش باشد نه مایه تشنج و اضطراب. هدف از ازازدواج تنها ارضای غریزه جنسی نیست بلکه رسیدن به یک آرامش جسمی و روانی است. رابطه زن و مرد باید بر اساس مودت و رحمت باشد.
تفسیر نور- ج 9 – ص 189
348.عاقبت انجام گناه و کارهای زشت،انکار نشانه های خداست
ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذينَ أَساؤُا السُّوءي أَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُنَ
(سوره روم/10)
ترجمه: سپس سرانجام كسانى كه اعمال بد مرتكب شدند به جايى رسيد كه آيات خدا را تكذيب كردند و آن را به مسخره گرفتند
پیامد: تکذیب کنندگان و مسخره کنندگان هیچ بهره ای از کارشان جز عذاب سو ندارند. سقوط انسان مراحلی دارد: ابتدا گناه ، سپس تکذیب و آنگاه استهزا
تفسیر نور – ج9 – ص 184
349.نتیجه مثبت پاسخ بدی دیگران به خوبی
وَ لَا تَسْتَوِى الحَْسَنَةُ وَ لَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتىِ هِىَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِى بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلىٌِّ حَمِيم
( فصلت 34 )
ترجمه: هرگز نيكى و بدى يكسان نيست بدى را با نيكى دفع كن، ناگاه (خواهى ديد) همان كس كه ميان تو و او دشمنى است، گويى دوستى گرم و صميمى است.
پیامد: یکی از راه های دعوت الی الله آن است که تنش زدایی نماییم و بدی دیگران را با نیکی دفع کنیم. فکر نکنید مرور زمان مسائل را کهنه می کند و همه چیز فراموش می شود. در برخورد با مخالفان اخلاق نیک کافی نیست، تهاجم اخلاقی لازم است.
تفسیر نور- ج 10 – ص 342
350.سعی هرکس در راه خدا به سود خود اوست
وَ مَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا يجَُاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنىٌِّ عَنِ الْعَالَمِينَ(6 عنکبوت)
ترجمه: كسى كه جهاد و تلاش كند، براى خود جهاد مىكند چرا كه خداوند از همه جهانيان بى نياز است
پیامد:خداوند به تلاش ما نیازی ندارد. برای تشویق مردم به تلاش های مثبت از گرایش های درونی و فطری همچون حب نفس استفاده کنیم. بی نیازی خداوند واقعی و حتمی است. خداوند هم از انسان بی نیاز است هم از فرشتگان و دیگر موجودات
تفسیر نور- ج 9- ص 114
351.لزوم پرسش از علمای دین
وَ مَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِى إِلَيهِْمْ فَسَْلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(7 انبیاء)
ترجمه: ما پيش از تو، جز مردانى كه به آنان وحى مىكرديم، نفرستاديم! (همه انسان بودند، و از جنس بشر!) اگر نمىدانيد، از آگاهان بپرسيد
پیامد: تمام انبیا از مردان بوده اند. به همه انبیا وحی می شده و علم آنان از همین سرچشمه است. سوال و پرسش از سفارش دین است. سوال باید برای فهمیدن باشد نه چیز دیگر. تا از اهلش نپرسیم به علم نمی رسیم.
تفسیر نور – ج 7 – ص 428
352.شخص فاسد مثل سرزمین شوره زار خالی از خیر و برکت است
وَ الْبَلَدُ الطَّيِّبُ يخَْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِى خَبُثَ لَا يخَْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَالِكَ نُصَرِّفُ الاَْيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ (58 اعراف)
ترجمه: سرزمين پاكيزه 0 و شيرين)، گياهش به فرمان پروردگار مىرويد امّا سرزمينهاى بد طينت (و شورهزار)، جز گياه ناچيز و بىارزش، از آن نمىرويد اين گونه آيات (خود) را براى آنها كه شكرگزارند، بيان مىكنيم
پیامد: تنها نزول رحمت برای سعادت کافی نیست، قابلیت و ظرفیت محل هم لازم است.گرچه نظام طبیعت برقوانین خاص خود استوار است اما همه چیز زیر نظر و با اراده و اذن پروردگار صورت می پذیرد.
تفسیر نور- ج 4- ص 88
353.تاثیر مخرب دوست بد
وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلىَ يَدَيْهِ يَقُولُ يَلَيْتَنىِ اتخََّذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا ( فرقان 27)
ترجمه: و (به خاطر آور) روزى را كه ستمكار دست خود را (از شدّت حسرت) به دندان مىگزد و مىگويد: «اى كاش با رسول (خدا) راهى برگزيده بودم
پیامد: حسرت های درونی در اعمال و رفتار انسان موثر است. رها کردن راه انبیا ظلم است.عذاب قیامت بسیار سخت است. در قیامت وجدان ها بیدار می شود.پشیمانی دلیل بر اختیار انسان است و اگر کسی مجبور بود پشیمانی معنا نداشت.
تفسیر نور- ج 8- ص 245
- هم پیامبران و هم مردم بازخواست می شود
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ قُواْ أَنفُسَكمُْ وَ أَهْلِيكمُْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الحِْجَارَةُ عَلَيهَْا مَلَئكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَّا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَ يَففْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُون َ(6 تحریم )
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد خود و خانواده خويش را از آتشى كه هيزم آن انسانها و سنگهاست نگه داريد آتشى كه فرشتگانى بر آن گمارده شده كه خشن و سختگيرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمىكنند و آنچه را فرمان داده شدهاند (به طور كامل) اجرا مىنمايند
پیامد:
355.بهانه گیری کفار و مشرکان برای ایمان نیاوردن
وَ قَالَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ لَوْ لَا يُكلَِّمُنَا اللَّهُ أَوْ تَأْتِينَا ءَايَةٌ كَذَالِكَ قَالَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم مِّثْلَ قَوْلِهِمْ تَشَبَهَتْ قُلُوبُهُمْ قَدْ بَيَّنَّا الاَْيَاتِ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ (118بقره)
ترجمه: افراد ناآگاه گفتند: «چرا خدا با ما سخن نمىگويد؟! و يا چرا آيه و نشانهاى براى خود ما نمىآيد؟!» پيشينيان آنها نيز، همين گونه سخن مىگفتند دلها و افكارشان مشابه يكديگر است ولى ما (به اندازه كافى) آيات و نشانهها را براى اهل يقين (و حقيقتجويان) روشن ساختهايم
پیامد: اصالت به تلاش و لیاقت است نه تقاضا و توقع .گروهی هستند که بجای تلاش و بروز لیاقت همیشه توقع نابجای خودرا مطرح میکنند.سنت خداوند اتمام حجت و بیان دلیل است نه پاسخگویی خواسته و تمایلات نفسانی هرکس.
تفسیرنور- ج 1- ص 191
.زشت شمردن فرزند دختر0356
وَ إِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثىَ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ (58نحل )
ترجمه: در حالى كه هر گاه به يكى از آنها بشارت دهند دختر نصيب تو شده، صورتش (از فرط ناراحتى) سياه مىشود و به شدّت خشمگين مىگردد
پیامد: تحقیر و پست شمردن دختر فکر جاهلی و خرافی است. باآنکه اصل تولد فرزند بشارت است اما خرافات بشارت را مایه ذلت می شمرد. خرافات و عقاید باطل مایه تهدید خانواده هاست.
تفسیر نور- ج 6 – ص 411
357.کافران و مجازات کفر
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُم بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالاً (103)الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيهُُمْ فىِ الحَْيَوةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ يحَْسَبُونَ أَنهَُّمْ يحُْسِنُونَ صُنْعًا(کهف104)
ترجمه: بگو: « بگو: آيا شما را آگاه كنيم كه كردار چه كسانى بيش از همه به زيانشان بود؟ (103) آنها كه تلاشهايشان در زندگى دنيا گم (و نابود) شده با اين حال، مىپندارند كار نيك انجام مىدهند!» (104)
پیامد: پیامبر مامور بیان سود و زیان واقعی مردم است.انسان در معرض غفلت از سود و زیان خویش است.هیچ عملی محو نمی شود گرچه به نظر گم می شود.
تفسیر نور- ج 7- ص 233
.رابطه بین غذاهای پاکیزه و عمل صالح358
يَأَيهَُّا الرُّسُلُ كلُُواْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَ اعْمَلُواْ صَالِحًا إِنىِّ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ (مومنون 51)
ترجمه: اى پيامبران! از غذاهاى پاكيزه بخوريد، و عمل صالح انجام دهيد، كه من به آنچه انجام مىدهيد آگاهم
پیامد: انبیا نیز از مواد غذایی و مواهب طبیعی بهره مند می شوند. برای دعوت مردم به حق اول به فکر زندگی مادی آنان باشیم . درآنچه میخورید دو اصل مهم را فراموش نکنید : حلال بودن و طیب و پاکیزه بودن.
تفسیر نور- ج 8- ص 106
359.زمینه های جلب آمرزش خدا
وَ إِنىِّ لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صَالِحًا ثمَُّ اهْتَدَى(82طه)
ترجمه: و من هر كه را توبه كند، و ايمان آورد، و عمل صالح انجام دهد، سپس هدايت شود، مىآمرزم
پیامد: راه توبه برآنان که مشمول غضب الهی شده اند باز است. بازگشت واقعی انسان مغفرت و آثار بسیاری را از جانب خداوند درپی دارد. توبه با شرایطی پذیرفته می شود: بازگشت، ایمان، کار خوب، و هدایت پذیری. حتی ایمان و عمل صالح بدون هدایت پذیری از هادیان الهی کافی نیست.
تفسیرنور- ج 7- ص 374
360.راستگویی مومنان در عهد و پیمان
مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَاهَدُواْ اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضىَ نحَْبَهُ وَ مِنهُْم مَّن يَنتَظِرُ وَ مَا بَدَّلُواْ تَبْدِيلًا(احزاب 23)
ترجمه: در ميان مؤمنان مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستند صادقانه ايستادهاند بعضى پيمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشيدند)، و بعضى ديگر در انتظارند و هرگز تغيير و تبديلى در عهد و پيمان خود ندادند
پیامد: همه اصحاب پیامبر و مومنان در یک درجه نیستند. نقل کمالات دیگران یکی از راه های تربیت است . دفاع از حق تا مرز شهادت نشانه صداقت در ایمان است. تعهد لازم الاجرا و عمل به آن نشانه صداقت است.
تفسیر نور- ج 9- ص 347
361.خدارا هرگز فراموش نکنید
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ لْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرُ بِمَا تَعْمَلُونَ( حشر 18)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد از (مخالفت) خدا بپرهيزيد و هر كس بايد بنگرد تا براى فردايش چه چيز از پيش فرستاده و از خدا بپرهيزيد كه خداوند از آنچه انجام مىدهيد آگاه است!
پیامد: ایمان زمینه تقوا و شرط ثمربخشی ایمان داشتن تقوا است.به امید کار خیر وارثان نباشیم هرکس به فکر قیامت خود باشد.در آنچه به عنوان عمل صالح ذخیره می کنیم دقت کنیم.آینده نگری و عاقبت اندیشی لازمه ایمان است.ایمان به خبیر بودن خدا وسیله تقواست.
تفسیرنور- ج 11- ص 558
.اعتقاد به معاد مطابق با حکمت است362
يَابُنىََّ إِنهََّا إِن تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُن فىِ صَخْرَةٍ أَوْ فىِ السَّمَاوَاتِ أَوْ فىِ الْأَرْضِ يَأْتِ بهَِا اللَّهُ إِنَّ اللَّههَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ( 16لقمان )
ترجمه: پسرم! اگر به اندازه سنگينى دانه خردلى (كار نيك يا بد) باشد، و در دل سنگى يا در (گوشهاى از) آسمانها و زمين قرار گيرد، خداوند آن را (در قيامت براى حساب) مىآورد خداوند دقيق و آگاه است
پیامد: توجه دادن فرزند به علم و قدرت الهی نشانه حکمت است.در موعظه برای هر توصیه ای نام مخاطب را تکرار کنیم. ایمان انسان به حضور عملش در قیامت سرچشمه اصلاح اوست.دریک ارزیابی و نظارت کامل باید کوچکترین کارها نیز مورد توجه قرار گیرد.خداوند به همه چیز آگاه و برهمه چیز توانا است.
تفسیرنور- ج 9- ص 259
363.سرانجام دردآور شرک
فَادْعُواْ اللَّهَ مخُْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ
(غافر14)
ترجمه: (تنها) خدا را بخوانيد و دين خود را براى او خالص كنيد، هر چند كافران ناخشنود باشند
پیامد: تنها خداوند شایسته دعا و نیایش است . اخلاص شرط قبول شدن دعا است. به فکر راضی کردن کفار و دیگراندیشان نباشیم.
تفسیرنور- ج 10- ص 229
363.فریب کاری و ریاکاری منافقان
إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يخَُادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خَادِعُهُمْ وَ إِذَا قَامُواْ إِلىَ الصَّلَوةِ قَامُواْ كُسَالىَ يُرَاءُونَ النَّاسَ وَ لَا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا(142نساء)
ترجمه: منافقان مىخواهند خدا را فريب دهند در حالى كه او آنها را فريب مىدهد و هنگامى كه به نماز برمىخيزند، با كسالت برمىخيزند و در برابر مردم ريا مىكنند و خدا را جز اندكى ياد نمىنمايند
پیامد: فریبکاری، بی نشاطی در نماز، ریاکاری و غفلت از یاد خدا از نشانه های نفاق است. منافقان بدانند که با خدا طرفند. کیفر خدا متناسب با عمل است.نماز منافقان نه روحیه دارد، نه انگیزه و نه مقدار.
تفسیر نور- ج 2 – ص 416
364.یاری و خواری انسان فقط از جانب خداست
إِن يَنصرُْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَ إِن يخَْذُلْكُمْ فَمَن ذَا الَّذِى يَنصرُُكُم مِّن بَعْدِهِ وَ عَلىَ اللَّهِ فَلْيَتَوَكلَِ الْمُؤْمِنُونَ
(آل عمران160)
ترجمه: اگر خداوند شما را يارى كند، هيچ كس بر شما پيروز نخواهد شد! و اگر دست از يارى شما بردارد، كيست كه بعد از او، شما را يارى كند؟! و مؤمنان، تنها بر خداوند بايد توكل كنند
پیامد: پیروزی های طبیعی تحت الشعاع عوامل دیگر واقع می شوند، اما نصرت و امداد الهی تحت الشعاع قرار نمی گیرد. پیروزی و شکست هردو با اراده خداوند است. ایمان از توکل برخدا جدا نیست.
تفسیر نور- ج 2- ص 186
.تسلی دادن عیسی(علیه السلام) به مادر365
فَكلُِى وَ اشْرَبىِ وَ قَرِّى عَيْنًا فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَدًا فَقُولىِ إِنىِّ نَذَرْتُ لِلرَّحْمَانِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنسِيًّا(مریم26)
ترجمه: (از اين غذاى لذيذ) بخور و (از آن آب گوارا) بنوش و چشمت را (به اين مولود جديد) روشن دار! و هر گاه كسى از انسانها را ديدى، (با اشاره) بگو: من براى خداوند رحمان روزهاى نذر كردهام بنا بر اين امروز با هيچ انسانى هيچ سخن نمىگويم! (و بدان كه اين نوزاد، خودش از تو دفاع خواهد كرد
پیامد: بهترین غذا آن است که با نوعی آرامش و شادی همراه باشد.نذر، سابقه بس طولانی دارد و می توان برای خارج شدن از برخی بن بست ها به نذر متوسل شد. در نذر قصد قربت لازم است و باید نام خدا برده شود.وفای به نذر واجب است.
تفسیرنور- ج 7- ص 259
366.شناخت منافقین و مومنین بر اساس گفتار و رفتار آنها
وَ لَوْ نَشَاءُ لَأَرَيْنَكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُم بِسِيمَهُمْ وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ فىِ لَحْنِ الْقَوْلِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمَالَكمُْ (30محمد)
ترجمه: و اگر ما بخواهيم آنها را به تو نشان مىدهيم تا آنان را با قيافههايشان بشناسى، هر چند مىتوانى آنها را از طرز سخنانشان بشناسى و خداوند اعمال شما را مىداند
پیامد: خلق و خوی درونی انسان در قیافه و چهره تاثیرگذار است و سیمای انسان تا حدود زیادی بیانگر سیرت اوست.نه فقط اصل سخن، بلکه لحن سخن نیز باید مودبانه باشد. بی ادبی منافقان در سخن گفتن، نفاق درونی آنان را آشکار می کند.
تفسیر نور- ج 11- ص 93/94
.نشانه های خدا در همه موجودات جهان367
سَنرُِيهِمْ ءَايَاتِنَا فىِ الاَْفَاقِ وَ فىِ أَنفُسِهِمْ حَتىَ يَتَبَينََ لَهُمْ أَنَّهُ الحَْقُّ أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلىَ كلُِّ شىَْءٍ شهَِيدٌ
( فصلت53)
ترجمه: به زودى نشانههاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان مىدهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است آيا كافى نيست كه پروردگارت بر همه چيز شاهد و گواه است؟
پیامد: جلوه های حکمت و قدرت خدا تمام شدنی نیست. پیشرفت علوم گامی است برای خداشناسی. تمام هستی کلاس خداشناسی است. خداشناسی باید با دریافت و باور همراه باشد.
تفسیر نور – ج 10 – ص 365
368.غفلت از خداوند باعث خسارت و زیان است
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُلْهِكمُْ أَمْوَالُكُمْ وَ لَا أَوْلَادُكُمْ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَ مَن يَفْعَلْ ذَالِكَ فَأُوْلَئكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
(منافقون 9)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اموال و فرزندانتان شما را از ياد خدا غافل نكند! و كسانى كه چنين كنند، زيانكارانند.
پیامد: برای آنکه مومنان را موعظه کنید و آنان بپذیرند، به آنان شخصیت دهید. لازمه ایمان برتری دادن یاد خدا بر مال و فرزند است. مال و فرزند کم یا زیادش می تواند مانع یاد خدا باشد. خسارت واقعی غفلت از یاد خداست.
تفسیر نور – ج 12- ص 63
369.تبعیت فرشتگان از آدم(علیه السلام) و سرپیچی ابلیس
وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئكَةِ اسْجُدُواْ لاَِدَمَ فَسَجَدُواْ إِلَّا إِبْلِيسَ أَبىَ وَ اسْتَكْبرََ وَ كاَنَ مِنَ الْكَافِرِينَ ( بقره 34 )
ترجمه: و (ياد كن) هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: «براى آدم سجده و خضوع كنيد!» همگى سجده كردند جز ابليس كه سر باز زد، و تكبر ورزيد، (و به خاطر نافرمانى و تكبرش) از كافران شد
پیامد: فرشتگان نیز مانند انسان مورد خطاب و امر و نهی قرار دارند. لیاقت از سابقه مهمتر است.فرشتگان قدیمی باید برای انسان تازه به دوران رسیده اما لایق سجده کنند. خطرناک تر از نافرمانی در عمل، بی اعتقادی به فرمان است.
تفسیرنور- ج 1- ص 93
370.تبلیغات منفی فرعون علیه موسی(علیه السلام)
وَ نَادَى فِرْعَوْنُ فىِ قَوْمِهِ قَالَ يَاقَوْمِ أَ لَيْسَ لىِ مُلْكُ مِصْرَ وَ هَذِهِ الْأَنْهَارُ تجَْرِى مِن تحَْتىِ أَ فَلَا تُبْصِرُونَ (زخرف51)
ترجمه: فرعون در ميان قوم خود ندا داد و گفت: «اى قوم من! آيا حكومت مصر از آن من نيست، و اين نهرها تحت فرمان من جريان ندارد؟ آيا نمىبينيد؟
پیامد: طاغوت ها به هنگام خطر دست به تبلیغات می زنند. فرعون از احساسات مردم سواستفاده می کرد. طاغوت ها از مردم می خواهند که عقلشان در چشمشان باشد. خودمحوری از ویژگی های بارز طاغوت است.
تفسیر نور- ج 10- ص 462
371.آرزوهای بیجای کافران در روز قیامت
ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَ يَتَمَتَّعُواْ وَ يُلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ(حجر3)
ترجمه: بگذار آنها بخورند، و بهره گيرند، و آرزوها آنان را غافل سازد ولى بزودى خواهند فهميد.
پیامد: درتبلیغ و ارشاد وقت خود را صرف نااهلان نکنید.انسان گاهی چنان در کفر غوطه ور می شود که برهان و هشدار انبیا نیز اورا بیدار نمی کند.
تفسیرنور- ج6- ص314.
372.شکستن سنت های جاهلی به امر خدا توسط پیامبران
الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَلَتِ اللَّهِ وَ يخَْشَوْنَهُ وَ لَا يخَْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَ كَفَى بِاللَّهِ حَسِيبًا(احزاب39)
ترجمه: (پيامبران) پيشين كسانى بودند كه تبليغ رسالتهاى الهى مىكردند و (تنها) از او مى ترسيدند، و از هيچ كس جز خدا بيم نداشتند و همين بس كه خداوند حسابگر (و پاداشدهنده اعمال آنها) است
پیامد: موفقیت در تبلیغ شرایطی دارد: تداوم تبلیغ، تقوا در عمل، شهامت و قاطعیت و توکل به خدا. همیشه تبلیغ با سخنرانی نیست، گاهی باید با عمل حکم خدارا روشن ساخت.مبلغان الهی همواره دشمنان سرسخت و تهدید کننده دارند. خداترسی مقدمه ی شجاعت و شهامت است.
تفسیر نور – ج 9- ص 374
.فلسفه وضع احکام حکیمانه و رحمت بخش خداوند373
وَ اللَّهُ يُرِيدُ أَن يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَ يُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشهََّوَاتِ أَن تمَِيلُواْ مَيْلاً عَظِيمًا(نساء27)
ترجمه: خدا مىخواهد شما را ببخشد (و از آلودگى پاك نمايد)، امّا آنها كه پيرو شهواتند، مىخواهند شما بكلى منحرف شويد.
درمسیر شهوترانان گام ننهید و از آنان تقلید نکنید که دشمن شمایند.هوسبازان بی بند و بار به چیزی جز غرق شدن شما در شهوات قانع نمی شوند.
تفسیرنور- ج 2- ص 273.
374.غفلت از یاد خدا باعث همراهی و تسلط شیطان بر انسان است
وَ مَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَانِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ(زخرف36)
ترجمه: و هر كس از ياد خدا روىگردان شود شيطان را به سراغ او ميفرستيم پس همواره قرين اوست
پیامد: سلطه شیطان در اثر اعمال خود ماست. دل یا جای رحمن است یا شیطان.کیفر روی گردانی از سرچشمه رحمت ، بندگی شیطان سلطه گر است.
تفسیرنور- ج 10- ص 455
.شتاب زدگی در انتخاب راه درست نیست375
وَ يَدْعُ الْانسَانُ بِالشرَِّّ دُعَاءَهُ بِالخَْيرِْ وَ كاَنَ الْانسَانُ عجَُولًا(11اسراء)
ترجمه: انسان (بر اثر شتابزدگى)، بديها را طلب مىكند آن گونه كه نيكيها را مىطلبد و انسان، هميشه عجول بوده است.
پیامد: عجله و شتاب از آفات فکر و عمل بشر است.آنان که به هدایت استوار قرآن راه نیابند، شتاب زده سراغ شر خواهند رفت. عجله درنهاد هر انسانی وجود دارد اما باید جای استفاده صحیح از آن را بشناسیم.
تفسیرنور- ج 7- ص 26.
376.متکبرین به بهشت نمیروند
تِلْكَ الدَّارُ الاَْخِرَةُ نجَْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فىِ الْأَرْضِ وَ لَا فَسَادًا وَ الْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ(83قصص)
ترجمه: (آرى،) اين سراى آخر تو را (تنها) براى كسانى قرار مىدهيم كه اراده برترىجويى در زمين و فساد را ندارند و عاقبت نيك براى پرهيزگاران است
پیامد: سرای آخرت بس عظیم است.هرگونه برتری طلبی ممنوع است.منشا فساد برتری جویی است.پرهیزکار کسی است که اراده تفاخر و برتری بر دیگران ندارد.
تفسیرنور- ج 9- ص 100
.تاثیر شرک و کفران در نعمت ها377
وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئنِ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئنِ كَفَرْتمُْ إِنَّ عَذَابىِ لَشَدِيدٌ (ابراهیم 7)
ترجمه: و (همچنين به خاطر بياوريد) هنگامى را كه پروردگارتان اعلام داشت: «اگر شكرگزارى كنيد، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسى كنيد، مجازاتم شديد است!
پیامد: سنت خداوند برآن است که شکر را وسیله ازدیاد نعمت قرار داده و این سنت را قاطعانع اعلام کرده است.خدا برای تربیت ما شکر را لازم کرد، نه آنکه خود محتاج شکر باشد.کیفرکفران نعمت تنها گرفتن نعمت نیست، بلکه حتی گاهی نعمت سلب نمی شود ولی بصورت نقمت و استدراج در می آید تا شخص کم کم سقوط کند.
تفسیرنور- ج 6- ص 264.
378.بهشت برای راستگویان و صاحبان اعمال صالح است
قَالَ اللَّهُ هَاذَا يَوْمُ يَنفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ لهَُمْ جَنَّاتٌ تجَْرِى مِن تحَْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَّضىَِ اللَّهُ عَنهُْمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ ذَالِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ(مائده119)
ترجمه: خداوند مىگويد: «امروز، روزى است كه راستى راستگويان، به آنها سود مىبخشد براى آنها باغهايى از بهشت است كه نهرها از زير (درختان) آن مىگذرد، و تا ابد، جاودانه در آن مىمانند هم خداوند از آنها خشنود است، و هم آنها از خدا خشنودند اين، رستگارى بزرگ است!
پیامد: مومنان اگر بخاطر صداقتشان مشکلاتی را در دنیا تحمل کنند، این راستی و صداقت در آخرت برای آنان کارساز است. تنها صادقان نفع می برند، نه مدعیان، شعاردهندگان و ریاکاران.بهشت در کنار رضایت خداوند فوز بزرگ و رستگاری است
تفسیرنور- ج 3- ص 199
.دروغگویان حقیقی379
إِنَّمَا يَفْترَِى الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بَِايَاتِ اللَّهِ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْكَذِبُونَ(نحل105)
ترجمه: تنها كسانى دروغ مىبندند كه به آيات خدا ايمان ندارند (آرى،) دروغگويان واقعى آنها هستند.
.لزوم وفا به عهد و پیمان380
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُود (مائده 1 )
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، به پيمانها وفا كنيد
پیامد: مسلمانان باید به همه پیمان ها پایبند باشند، چه قراردادهای لفظی ، چه کتبی و عملی.ایمان ضامن وفا به عهد و پیمان هاست.
تفسیر نور- ج 3 – ص 17
38.هدف ازفرستادن کتاب های آسمانی:1
(قرآن کتاب قانون)
وَ لَا تَكُن لِّلْخَائنِينَ خَصِيمًا ( نساء 105 )
ترجمه: از كسانى مباش كه از خائنان حمايت نمايى
پیامد: دفاع و حمایت از خائن ممنوع است. خائنان نباید امیدی به حمایت رهبران دینی داشته باشند.
تفسیرنور- ج2- ص 375
.چهارنکته مهم درشیوه برخورد با دشمنان382
وَ اخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِين ( حجر88 )
ترجمه :
(بنا بر اين،) هرگز چشم خود را به نعمتهاى (مادّى)، كه به گروههايى از آنها [كفّار] داديم، ميفكن! و بخاطر آنچه آنها دارند، غمگين مباش! و بال (عطوفت) خود را براى مؤمنين فرود آر! (88).
تفسیر نور- ج 6 – ص 354
383.بازگشت واقعی و خالصانه بسوی خدا
َیأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ تُوبُ إِلىَ اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا (تحریم 8)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد بسوى خدا توبه كنيد، توبهاى خالص اميد است.
پیامد: گاهی از مومن گناه سرمیزند که باید توبه کند. توبه باید به درگاه خدا باشد، نه افشای گناه نزد بندگان.یکی از تکالیف مومن توبه از گناه است.توبه باید خالصانه و صادقانه باشد نه لقلقه زبان.
تفسیرنور – ج 12- ص 134
384.مردان و زنان مومن چشمانشان را فروگیرندواززشتیها دوری کنند
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنْ أَبْصَارِهِم ( نور30 )
ترجمه: به مؤمنان بگو چشمهاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگيرند.
پیامد: لازمه ایمان حفظ نگاه از حرام است. جاذبه های غریزی را باید کنترل کرد. گناه را از سرچشمه جلوگیری کنیم و تقوا را از چشم شروع کنیم.چشم پاک مقدمه پاکدامنی است.
تفسیرنور- ج8- ص174
385.آفرینش و اختیار تنها از جانب خداست
وَ رَبُّكَ يخَْلُقُ مَا يَشَاءُ وَ يخَْتَارُ مَا كَانَ لهَُمُ الخِْيرََةُ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ تَعَلىَ عَمَّا يُشْرِكُون ( قصص68)
ترجمه: پروردگار تو هر چه بخواهد مىآفريند، و هر چه بخواهد برمىگزيند آنان (در برابر او) اختيارى ندارند منزه است خداوند، و برتر است از همتايانى كه براى او قائل مىشوند
پیامد: قدرت مطلق ازآن خداوند است.آفرینش هستی و قانون زندگی به دست خداوند است.آفرینش و گزینش کار خداوند است ، ولی او کار باطل نمی کند.
تفسیرنور – ج 9 – ص 87
سرمایه حلال بهتر است – ت خ.386
بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيرٌْ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ وَ مَا أَنَا عَلَيْكُم بحَِفِيظٍ ( هود86)
ترجمه: اگر ايمان آوردهايد، آنچه خدا باقى مىگذارد برايتان بهتر است. و من نگهبان شما نيستم
پیامد: رزق اندک ولی حلال و پاک، بهتر از درآمدهای بسیار اما حرام است. دنیا فانی و آخرت باقی است، لذا آخرت گرایی بهتر از دنیا طلبی است.
تفسیر نور- ج 5- ص 369/370
یادداشت:
- شکایت پیامبر از مهجوریت قرآن
وَ قَالَ الرَّسُولُ يَارَبِّ إِنَّ قَوْمِى اتخََّذُواْ هَاذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا «سوره مبارکه فرقان30»
معنی: پيامبر گفت: اى پروردگار من، قوم من ترك قرآن گفتند.
وَ تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ أَحْسَنُ الْحَدِيثِ وَ تَفَقَّهُوا فِيهِ فَإِنَّهُ رَبِيعُ الْقُلُوبِ وَ اسْتَشْفُوا بِنُورِهِ فَإِنَّهُ شِفَاءُ الصُّدُورِ وَ أَحْسِنُوا تِلَاوَتَهُ فَإِنَّهُ أَنْفَعُ الْقَصَص « نهج البلاغه خطبه 110»
قرآن را بیاموزید، که بهترین گفتار است و آن را نیك بفهمید که بهار دلهاست. از نور آن شفا و بهبودى خواهید که شفاى سینه هاى بیمار است، و قرآن را نیکو تلاوت کنید که سود بخشترین داستانهاست
- مهربانی و نرمخویی نشانه رحمت الهی
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنهُْمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فىِ الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلىَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يحُِبُّ الْمُتَوَكلِِّينَ «سوره مبارکه آل عمران159»
معنی: به سبب رحمت خداست كه تو با آنها اينچنين خوشخوى و مهربان هستى. اگر تندخو و سختدل مىبودى از گرد تو پراكنده مىشدند. پس بر آنها ببخشاى و برايشان آمرزش بخواه و در كارها با ايشان مشورت كن و چون قصد كارى كنى بر خداى توكل كن، كه خدا توكل كنندگان را دوست دارد.
خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُم « نهج البلاغه حکمت دهم»
آن گونه با مردم معاشرت کنید که ا گر بمیرید بر مرگ شما اشک بریزند و ا گر زنده بمانید به شما عشق ورزند.
- خدا را هرگز فراموش نکنید
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ لْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرُ بِمَا تَعْمَلُونَ «سوره مبارکه حشر18»
معنی: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خدا بترسيد. و هر كس بايد بنگرد كه براى فردايش چه فرستاده است. از خدا بترسيد كه خدا به كارهايى كه مىكنيد آگاه است.
وَ اعْلَمْ يَا بُنَيَّ أَنَّكَ إِنَّمَا خُلِقْتَ لِلْآخِرَةِ لَا لِلدُّنْيَا وَ لِلْفَنَاءِ لَا لِلْبَقَاءِ وَ لِلْمَوْتِ لَا لِلْحَيَاةِ وَ أَنَّكَ فِي [مَنْزِلِ] قُلْعَةٍ وَ دَارِ بُلْغَةٍ وَ طَرِيقٍ إِلَى الْآخِرَةِ وَ أَنَّكَ طَرِيدُ الْمَوْتِ الَّذِي لَا يَنْجُو مِنْهُ هَارِبُهُ وَ لَا يَفُوتُهُ طَالِبُه « نهج البلاغه نامه 31»
و بدان، که تو را براى آخرت آفریدهاند، نه براى دنیا. براى فنا آفریدهاند، نه براى بقا و براى مرگ آفریدهاند، نه براى زندگی. در سرایی هستی ناپایدار که باید از آن رخت بربندى. تنها چند روزى، در آن خواهی زیست. راه تو راه آخرت است و تو شکار مرگ هستی مرگی که نه تو را از آن گریز است و نه گزیر.
- خمس یک دستور الهی
وَ اعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شىَْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِى الْقُرْبىَ وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ إِن كُنتُمْ ءَامَنتُم بِاللَّهِ وَ مَا أَنزَلْنَا عَلىَ عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَ اللَّهُ عَلىَ كُلِّ شىَْءٍ قَدِيرٌ
«سوره مبارکه انفال41»
معنی: و اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز فرقان كه دو گروه به هم رسيدند نازل كردهايم ايمان آوردهايد، بدانيد كه هر گاه چيزى به غنيمت گرفتيد خمس آن از آن خدا و پيامبر و خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و در راه ماندگان است. و خدا به هر چيز تواناست.
وَ إِنِّي أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَماً صَادِقاً لَئِنْ بَلَغَنِي أَنَّكَ خُنْتَ مِنْ فَيْءِ الْمُسْلِمِينَ شَيْئاً صَغِيراً أَوْ كَبِيراً لَأَشُدَّنَّ عَلَيْكَ شَدَّةً تَدَعُكَ قَلِيلَ الْوَفْرِ ثَقِيلَ الظَّهْرِ ضَئِيلَ الْأَمْر « نهج البلاغه»
به خدا سوگند میخورم، سوگندى راست، که ا گر به من خبر رسد که در غنایم مسلمانان به اندک یا بسیار خیانت کردهاى، چنان بر تو سخت خواهم گرفت که کم مایه مانی و بار هزینۀ زندگی بر دوشت سنگینی کند و حقیر و خوار شوى.
- راه رسیدن به بهشت
أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِكُم مَّسَّتهُْمُ الْبَأْسَاءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُواْ حَتىَ يَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ مَتىَ نَصْرُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ «سوره مبارکه بقره214»
معنی: مىپنداريد كه به بهشت خواهيد رفت؟ و هنوز آنچه بر سر پيشينيان شما آمده، بر سر شما نيامده؟ به ايشان سختى و رنج رسيد و متزلزل شدند، تا آنجا كه پيامبر و مؤمنانى كه با او بودند، گفتند: پس يارى خدا كى خواهد رسيد؟ بدان كه يارى خدا نزديك است.
الْعَمَلَ الْعَمَلَ ثُمَ النِّهَايَةَ النِّهَايَةَ وَ الِاسْتِقَامَةَ الِاسْتِقَامَةَ ثُمَّ الصَّبْرَ الصَّبْرَ وَ الْوَرَعَ الْوَرَع « نهج البلاغه خطبه 176»
با کوشش تمام، عمل کنید و حتما آن را به پایانش رسانید و در آن پایدارى کنید، آن گاه سخت شکیبایی ورزید و به راستی پارسا باشید.
- کسانی که اعمال انسان اطلاع دارند
وَ قُلِ اعْمَلُواْ فَسَيرََى اللَّهُ عَمَلَكمُْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَترَُدُّونَ إِلىَ عَالِمِ الْغَيْبِ وَ الشهََّادَةِ فَيُنَبِّئُكمُ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ «سوره مبارکه توبه105»
معنی: بگو: عمل كنيد، خدا و پيامبرش و مؤمنان اعمال شما را خواهند ديد و شما به نزد داناى نهان و آشكارا بازگردانده مىشويد و او از اعمالتان آگاهتان خواهد كرد.
أَحْيِ قَلْبَكَ بِالْمَوْعِظَةِ وَ أَمِتْهُ بِالزَّهَادَةِ وَ قَوِّهِ بِالْيَقِينِ وَ نَوِّرْهُ بِالْحِكْمَةِ وَ ذَلِّلْهُ بِذِكْرِ الْمَوْتِ وَ قَرِّرْهُ بِالْفَنَاءِ وَ بَصِّرْهُ فَجَائِعَ الدُّنْيَا « نهج البلاغه نامه 31»
(پسرم ) قلب خویش را با موعظه زنده کن و هوای نفس را با زهد بی اعتنایی به زرق و برق دنیا بمیران. قلبت را با یقین نیرومند ساز و با حکمت و دانش نورانی و با یاد مرگ رام نما و آن را به پذیرش فانی شدن دنیا به اقرار وادار و ناخوشایندیهای دنیا را به او بنمایان.
- اعلام ولایت علی(ع) شرط کامل شدن رسالت پیامبر اسلام(ص)
يَأَيهَُّا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يهَْدِى الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ «سوره مبارکه مائده67»
معنی: اى پيامبر، آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان. اگر چنين نكنى امر رسالت او را ادا نكردهاى. خدا تو را از مردم حفظ مىكند، كه خدا مردم كافر را هدايت نمىكند.
يَا بُنَيَ اجْعَلْ نَفْسَكَ مِيزَاناً فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ غَيْرِكَ فَأَحْبِبْ لِغَيْرِكَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ وَ اكْرَهْ لَهُ مَا تَكْرَهُ لَهَا وَ لَا تَظْلِمْ كَمَا لَا تُحِبُّ أَنْ تُظْلَم
« نهج البلاغه نامه 31»
پسرم! خویشتن را معیار و مقیاس قضاوت میان خود و دیگران قرار ده. براى دیگران چیزى را دوست دار که براى خود دوست میدارى و براى آنها نپسند آنچه را براى خود نمیپسندى. به دیگران ستم نکن همانگونه که دوست ندارى به تو ستم شود.
- تاثیر مخرب دوست بد
وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلىَ يَدَيْهِ يَقُولُ يَلَيْتَنىِ اتخََّذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا(27) يَاوَيْلَتىَ لَيْتَنىِ لَمْ أَتخَِّذْ فُلَانًا خَلِيلًا «سوره مبارکه فرقان28»
معنی: روزى كه كافر دستان خود را به دندان گزد و گويد: اى كاش راهى را كه رسول در پيش گرفته بود، در پيش گرفته بودم (27) واى بر من، كاش فلان را دوست نمىگرفتم
مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَكَادَ الْعَفِيفُ أَنْ يَكُونَ مَلَكاً مِنَ الْمَلَائِكَة « نهج البلاغه حکمت 474»
اجر و مزد مجاهد شهید در راه خدا، بالا تر از اجر و مزد کسی نیست که بر گناهش توانایی هست، ولی پا کدامنی می ورزد. نزدیك است که مردم پا کدامن در زمرۀ ملائکه در آیند
- تاثیر مخرب دوست بد
وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلىَ يَدَيْهِ يَقُولُ يَلَيْتَنىِ اتخََّذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا(27) يَاوَيْلَتىَ لَيْتَنىِ لَمْ أَتخَِّذْ فُلَانًا خَلِيلًا «سوره مبارکه فرقان28»
معنی: روزى كه كافر دستان خود را به دندان گزد و گويد: اى كاش راهى را كه رسول در پيش گرفته بود، در پيش گرفته بودم (27) واى بر من، كاش فلان را دوست نمىگرفتم
مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَكَادَ الْعَفِيفُ أَنْ يَكُونَ مَلَكاً مِنَ الْمَلَائِكَة « نهج البلاغه حکمت 474»
اجر و مزد مجاهد شهید در راه خدا، بالا تر از اجر و مزد کسی نیست که بر گناهش توانایی هست، ولی پا کدامنی می ورزد. نزدیك است که مردم پا کدامن در زمرۀ ملائکه در آیند
- برخورد منافقانه و صفات منافقین
الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِن كاَنَ لَكُمْ فَتْحٌ مِّنَ اللَّهِ قَالُواْ أَ لَمْ نَكُن مَّعَكُمْ وَ إِن كاَنَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُواْ أَ لَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَ نَمْنَعْكُم مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ فَاللَّهُ يحَْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَن يجَْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلىَ المُْؤْمِنِينَ سَبِيلاً «سوره مبارکه نساء141»
معنی: كسانى كه همواره مواظب شما هستند. پس اگر از جانب خدا فتحى نصيبتان شود، مىگويند: مگر ما همراه شما نبوديم؟ و اگر پيروزى نصيب كافران شود، مىگويند: آيا نه چنان بود كه بر شما غلبه يافته بوديم و مؤمنان را از آسيب رساندن به شما بازداشتيم؟ در روز قيامت خدا ميان شما حكم مىكند و او هرگز براى كافران به زيان مسلمانان راهى نگشوده است.
أَلَا وَ إِنَ لِكُلِ مَأْمُومٍ إِمَاماً يَقْتَدِي بِهِ وَ يَسْتَضِيءُ بِنُورِ عِلْمِهِ أَلَا وَ إِنَّ إِمَامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْيَاهُ بِطِمْرَيْهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَيْهِ أَلَا وَ إِنَّكُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَى ذَلِكَ وَ لَكِنْ أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدَاد « نهج البلاغه نامه 45»
آگاه باش! که هر مأمومی را امامی است که به او اقتدا میکند، و از نور علمش بهره میگیرد و آ گاه باش امام شما از تمام دنیایش به دو جامۀ کهنه، و از خورا کش به دو قرص نان قناعت نموده و آ گاه باش! که شما تن دادن به چنین روشی را قدرت ندارید، ولی مرا با ور ع و کوشش در عبادت و پا کدامنی و درستی یارى کنید
- عظمت و برتری جهاد کنندگان اهمیت فوق العاده جهاد
لَّا يَسْتَوِى الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيرُْ أُوْلىِ الضرََّرِ وَ المُْجَاهِدُونَ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ المُْجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ عَلىَ الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَ كلاًُّ وَعَدَ اللَّهُ الحُْسْنىَ وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلىَ الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا «سوره مبارکه نساء95»
معنی: مؤمنانى كه بىهيچ رنج و آسيبى از جنگ سر مىتابند با كسانى كه به مال و جان خويش در راه خدا جهاد مىكنند برابر نيستند. خدا كسانى را كه به مال و جان خويش جهاد مىكنند بر آنان كه از جنگ سر مىتابند به درجتى برترى داده است. و خدا همه را وعدههاى نيكو داده است. و جهادكنندگان را بر آنها كه از جهاد سر مىتابند به مزدى بزرگ برترى نهاده است.
وَ سُئِلَ ع عَنِ الْإِيمَانِ فَقَالَ الْإِيمَانُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ عَلَى الصَّبْرِ وَ الْيَقِينِ وَ الْعَدْلِ وَ الْجِهَاد « نهج البلاغه حکمت 31»
از امام علی دربارۀ ایمان سؤال شد فرمود: ایمان بر چهار پایه استوار است: بر «صبر» و «یقین» و «عدالت» و «جهاد»
- دل سوزی پیامبر(ص) نسبت به امتش
لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ «سوره مبارکه توبه128»
معنی: هر آينه پيامبرى از خود شما بر شما مبعوث شد، هر آنچه شما را رنج مىدهد بر او گران مىآيد. سخت به شما دلبسته است و با مؤمنان رئوف و مهربان است.
إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ يَتَوَلَّى عَلَيْهَا رِجَالٌ رِجَالًا عَلَى غَيْرِ دِينِ اللَّه « نهج البلاغه خطبه 50»
جز این نیست، که آغاز پیدایش فتنهها، پیروى از هواى نفس است و نیز بدعتهایی که گذاشته میشود، بدعتهایی بر خلاف کتاب خدا. آن گاه کسانی، کسان دیگر را در امورى که مخالف دین خداست، یارى می کنند
- لزوم تحقیق در مورد خبرهای مهم
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِن جَاءَكمُْ فَاسِقُ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُواْ أَن تُصِيبُواْ قَوْمَا بجَِهَالَةٍ فَتُصْبِحُواْ عَلىَ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ «سوره مبارکه حجرات6»
معنی: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، اگر فاسقى برايتان خبرى آورد تحقيق كنيد، مباد از روى نادانى به مردمى آسيب برسانيد، آن گاه از كارى كه كردهايد پشيمان شويد.
اتَّخَذُوا الشَّيْطَانَ لِأَمْرِهِمْ مِلَاكاً وَ اتَّخَذَهُمْ لَهُ أَشْرَاكاً فَبَاضَ وَ فَرَّخَ فِي صُدُورِهِمْ وَ دَبَ وَ دَرَجَ فِي حُجُورِهِمْ فَنَظَرَ بِأَعْيُنِهِمْ وَ نَطَقَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَرَكِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الْخَطَلَ فِعْلَ مَنْ قَدْ شَرِكَهُ الشَّيْطَانُ فِي سُلْطَانِهِ وَ نَطَقَ بِالْبَاطِلِ عَلَى لِسَانِه « نهج البلاغه خطبه 7»
آنان در کارشان به شیطان تکیه کرده و ابزار دست او گشتهاند. پس او در سینه هاشان لانه کرده و به زاد و ولد پرداخته و دامانشان را پرورشگاه خود یافته است. پس چشم و زبان آنان، چشم و زبان شیطان شده است و در نتیجه، لغزشها را بر آنان حا کم گردانیده و خطاهای زشت را برایشان آراسته است، و در نهایت همکار شیطان و گویای باطلهای او گشته اند
- خدا را هرگز فراموش نکنید
وَ لَا تَكُونُواْ كاَلَّذِينَ نَسُواْ اللَّهَ فَأَنسَئهُمْ أَنفُسَهُمْ أُوْلَئكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ «سوره مبارکه حشر19»
معنی: از آن كسان مباشيد كه خدا را فراموش كردند و خدا نيز چنان كرد تا خود را فراموش كنند. ايشان نافرمانند.
الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَر « نهج البلاغه حکمت 10»
مراقب باشید، مراقب باشید، به خدا سوگند، آن قدر پرده پوشی کرده، که گویی آمرزیده است
- پیمان خدا از بنی اسرائیل
وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ بَنىِ إِسرَْ ءِيلَ وَ بَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنىَْ عَشرََ نَقِيبًا وَ قَالَ اللَّهُ إِنىِّ مَعَكُمْ لَئنِْ أَقَمْتُمُ الصَّلَوةَ وَ ءَاتَيْتُمُ الزَّكَوةَ وَ ءَامَنتُم بِرُسُلىِ وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا لَّأُكَفِّرَنَّ عَنكُمْ سَيَِّاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تجَْرِى مِن تحَْتِهَا الْأَنْهَرُ فَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَالِكَ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ «سوره مبارکه مائده12»
معنی: خداوند از بنى اسرائيل پيمان گرفت و از ميان آنان دوازده نقيب برانگيختيم. و خدا گفت: اگر نماز بخوانيد و زكات بدهيد و به پيامبران من ايمان بياوريد و ياريشان كنيد و به خدا قرض الحسنه بدهيد، من با شمايم. بديهايتان را مىزدايم و شما را به بهشتهايى داخل مىكنم كه در آن نهرها روان باشد. و هر كس از شما كه از آن پس كافر شود راه راست را گم كرده است.
أُوصِيكُمَا وَ جَمِيعَ وَلَدِي وَ أَهْلِي وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتَابِي بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِكُم « نهج البلاغه نامه 47»
شما دو تن و همۀ فرزندان و خاندانم را و هر کس را که این نوشته به او می رسد، به ترس از خدا و انتظام کارها و آشتی با یکدیگر سفارش می کنم
- پرستش خدای یگانه و وظایف فرزند نسبت به والدین
وَ قَضىَ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَنًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبرََ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لهَُّمَا أُفٍّ وَ لَا تَنهَْرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا «سوره مبارکه اسراء23»
معنی: پروردگارت مقرر داشت كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. هر گاه تا تو زنده هستى هر دو يا يكى از آن دو سالخورده شوند، آنان را ميازار و به درشتى خطاب مكن و با آنان به اكرام سخن بگوى.
كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْنا « نهج البلاغه نامه 47»
ظالم را دشمن و مظلوم را یاور باشید
- دعوت به سوی خدا بر اساس علم و آگاهی است
قُلْ هَاذِهِ سَبِيلىِ أَدْعُواْ إِلىَ اللَّهِ عَلىَ بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنىِ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ «سوره مبارکه یوسف108»
معنی: بگو: اين راه من است. من و پيروانم، همگان را در عين بصيرت به سوى خدا مىخوانيم. منزه است خدا و من از مشركان نيستم.
وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الْقُرْآنِ، لَا يَسْبِقُكُمْ إِلَى الْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ « نهج البلاغه نامه 47»
خدا را! خدا را! درباره قرآن، مبادا دیگران با عمل به آن، بر شما پیشی گیرند
- حاکمیت صالحین بر روی زمین
وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فىِ الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّلِحُونَ «سوره مبارکه انبیاء105»
معنی: و ما در زبور- پس از تورات- نوشتهايم كه اين زمين را بندگان صالح من به ميراث خواهند برد.
السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّي وَ عَنِ ابْنَتِكَ النَّازِلَةِ فِي جِوَارِكَ وَ السَّرِيعَةِ اللَّحَاقِ بِكَ قَلَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنْ صَفِيَّتِكَ صَبْرِي وَ رَقَّ عَنْهَا تَجَلُّدِي … إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ فَلَقَدِ اسْتُرْجِعَتِ الْوَدِيعَةُ وَ أُخِذَتِ الرَّهِينَة « نهج البلاغه خطبه 202»
سلام بر تو اى فرستادۀ خدا! سلام من و دخترت که در جوارت آرمیده؛ و زودتر از دیگران به تو رسیده. اى فرستادۀ خدا! مرگ دختر گرامیت عنان شکیبایی از کفم گرفته و توان خویشتنداریم نمانده… همۀ ما از خداییم و به سوى او بازمیگردیم. اینک امانتی که به من سپردی و کسی که برایش از من پیمان وفا و پاس داشتن گرفتی، بهسویت باز گشت و به دستت سپرده شد
- هر گونه رفتار باید مبتنی بر آگاهی باشد
وَ لَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤَادَ كلُُّ أُوْلَئكَ كاَنَ عَنْهُ مَسُْولًا «سوره مبارکه اسراء36»
معنی: از پى آنچه ندانى كه چيست مرو، زيرا گوش و چشم و دل، همه را، بدان بازخواست كنند.
لَا تَكُنْ مِمَّنْ يَرْجُو الْآخِرَةَ بِغَيْرِ عَمَلٍ وَ يُرْجِي التَّوْبَةَ بِطُولِ الْأَمَلِ يَقُولُ فِي الدُّنْيَا بِقَوْلِ الزَّاهِدِينَ وَ يَعْمَلُ فِيهَا بِعَمَلِ الرَّاغِبِينَ إِنْ أُعْطِيَ مِنْهَا لَمْ يَشْبَعْ وَ إِنْ مُنِعَ مِنْهَا لَمْ يَقْنَعْ يَعْجِزُ عَنْ شُكْرِ مَا أُوتِيَ وَ يُعْجِبُهُ الزِّيَادَةُ فِيمَا بَقِي « نهج البلاغه حکمت 150»
از کسانی مباش که بدون عمل صالح به آخرت امیدوار است، و توبه را با آرزوهاى دراز به تأخیر می اندازد، در دنیا چونان زاهدان، سخن می ّ گوید، اما در رفتار همانند دنیا پرستان است، ا گر نعمتها به او برسد سیر نمی ّ شود، و در محرومیت، قناعت ندارد، از آنچه به او رسید شکرگزار نیست، و از آنچه مانده زیاده طلب است.
- احترام و بزرگداشت رهبر الهی و دینی
* يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُقَدِّمُواْ بَينَْ يَدَىِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سمَِيعٌ عَلِيمٌ «سوره مبارکه حجرات1»
معنی: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بر خدا و پيامبر او پيشى مگيريد و از خدا بترسيد، زيرا خدا شنوا و داناست.
وَ قَدْ دَعَوْتَ إِلَى الْحَرْبِ فَدَعِ النَّاسَ جَانِباً وَ اخْرُجْ إِلَيَّ وَ أَعْفِ الْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْقِتَالِ لِتَعْلَمَ أَيُّنَا الْمَرِينُ عَلَى قَلْبِهِ وَ الْمُغَطَّى عَلَى بَصَرِهِ فَأَنَا أَبُو حَسَنٍ قَاتِلُ جَدِّكَ وَ أَخِيكَ وَ خَالِكَ شَدْخاً يَوْمَ بَدْرٍ وَ ذَلِكَ السَّيْفُ مَعِي وَ بِذَلِكَ الْقَلْبِ أَلْقَى عَدُوِّي « نهج البلاغه نامه 10»
معاویه! مرا به جنگ خواندهاى؟ ا گر راست میگویی مردم را بگذار و به جنگ من بیا، و دو لشکر را از کشتار بازدار، تا بدانی پردۀ تاریك بر دل کدام یك از ما کشیده است و دیدۀ چه کس پوشیده است. من ابوالحسن، ُک ّ شندۀ جد، دایی و برادر تو در روز نبرد بدر هستم؛ که سر آنان را شکافتم، امروز همان شمشیر با من است و با همان قلب با دشمنانم ملاقات می کنم
- مبارزه با جهل مثل جهاد با دشمن واجب است
وَ مَا كاَنَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَافَّةً فَلَوْ لَا نَفَرَ مِن كلُِّ فِرْقَةٍ مِّنهُْمْ طَائفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُواْ فىِ الدِّينِ وَ لِيُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَيهِْمْ لَعَلَّهُمْ يحَْذَرُونَ «سوره مبارکه توبه122»
معنی: و نتوانند مؤمنان كه همگى به سفر روند. چرا از هر گروهى دستهاى به سفر نروند تا دانش دين خويش را بياموزند و چون بازگشتند مردم خود را هشدار دهند، باشد كه از زشتكارى حذر كنند؟
وَ إِنَ عَمَلَكَ لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَةٍ وَ لَكِنَّهُ فِي عُنُقِكَ أَمَانَةٌ وَ أَنْتَ مُسْتَرْعًى لِمَنْ فَوْقَكَ لَيْسَ لَكَ أَنْ تَفْتَاتَ فِي رَعِيَّةٍ وَ لَا تُخَاطِرَ إِلَّا بِوَثِيقَة « نهج البلاغه نامه 5»
(ای فرماندار)! همانا حکمرانی و مسئولیت تو، برایت طعمه نیست، بلکه امانتی است بر گردنت! تو در برابر مافوق خود مسئولی، تو را نسزد که نسبت به مردم خودسرانه تصمیم بگیری و در کارهای مهم، جز با تکیه گاه مطمئن عمل کنی